2013-02-27 11:42:04
Για να προσελκύσει το ενδιαφέρον του χωρικού, ο ζωέμπορος Αντώνης Γερμανάκης από τις Μέλαμπες, ο τζαμπάζης Γερμαναντώνης, ο μοναδικός στην περιοχή του και από τους ελάχιστους στην Κρήτη, θα πρέπει να του παρουσιάσει «ένας έχνος που κάνει τα λεφτά του!»
Θα το καλλωπίσει, θα το εκπαιδεύσει μπας και του… αλλάξει τα χούγια, θα το βολτάρει για να του φτιάξει την ψυχολογία, αν πάσχει… ψυχικώς, ή για να διαπιστώσει «αν είναι στραβό», θα το κουρέψει αν οι προηγούμενοι είχαν εγκαταλείψει την… ομορφιά του, θα του βάλει σπρέι στο τρίχωμα και στην πληγή, αν έχει τραύμα, θα το κάνει «καπετανίστικο και φιγουράτο» και θα το ετοιμάσει για τη συναλλαγή. Το μυαλό του… κόβει αστραπή και με το που θα εμφανιστεί ο πελάτης, αρχίζει η… διπλωματία!
Στα παζάρια του Τυμπακίου και των Μοιρών που θα πάει κάθε Παρασκευή και Σάββατο, γνωστός στην πιάτσα της Κρήτης τώρα και 58 χρόνια ως το «δαιμονικό» στο «πάρε-δώσε», αλλά και ένθερμος της κρητικής παρέας, θα βγάλει στη... βιτρίνα τα προς πώληση ζωντανά, γαϊδουράκια, άλογα, αιγοπρόβατα, βοδινά και χοιρινά, και θα πλησιάσουν οι μουστερήδες.
Όσοι κατέχουν, θα ερευνήσουν με προσοχή το… προϊόν κι όσοι είναι ακάτεχοι και πειστούν «από τα παίνια», θα πουσουνίσουν μάλλον… «γουρούνι στο σακί». Δε θα φταίει ύστερα, όμως, ο Γερμαναντώνης για την αγορά και το είδος που επέλεξε! Μετά την απομάκρυνση από το ταμείο, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται… Και αυτού του είδους οι συναλλαγές, υπάγονται στους άγραφους νόμους του εμπορίου ή στη λαϊκή ρήση των Μελαμπιανών:
Εγώ στραβώνω και πουλώ,
φέγγε και εσύ κι αγόραζε «Σε ένα παζάρι», επιμένει ο κ. Γερμανάκης, «όλα παίζονται! Δεν είμαστε φιλανθρωπικό ίδρυμα που μπαίνουν άλλες προϋποθέσεις, κυρίως συναισθηματικές. Η δουλειά του ζωέμπορου, είναι πολύ δύσκολη κι όποιος την κάνει πρέπει να την κατέχει καλά. Με τους νόμους του εμπορίου κινούμαστε και εμείς. Μια έχεις κέρδος, μια έχεις χασούρα και δεν υπάρχει κέρδος χωρίς ζημιά…»
Παλαιότερα, πίσω δεκαετίες, πριν το αυτοκίνητο μπει στη ζωή ως αναγκαίο μέσο, τα τετράποδα επικρατούσαν και οι ζωέμποροι πολλοί, ευημερούσαν! Όταν πια ήλθε ο… κατακλυσμός των τεσσάρων τροχών στους δρόμους, τα υποζύγια στην αγροτική οικονομία άρχισαν να μειώνονται σε αριθμό και οι ασχολούμενοι με τις αγοραπωλησίες των ζώων σιγά-σιγά εγκατέλειπαν και στρέφονταν αλλού ΑΠΟ ΤΑ 23 ΤΟΥ ΧΡΟΝΙΑ
Όλη σχεδόν η ζωή του μεταπωλητή στα 81 του σήμερα, αφιερώθηκε από το 1956 στο εμπόριο των ζώων «κι όποιος ρίξει τον άλλο» και «μια ήταν δική του, μια δική μου!». Από το ζωεμπόριο κατάφερε να αποκτήσει περιουσίες σε γη, να μεγαλώσει «τέσσερα κοπέλια», να τα σπουδάσει και να τα παντρέψει.
Ο ίδιος ξετυλίγει τη ζωή του: «Απολύθηκα από το στρατό το ’56 και ήρθα στις Μέλαμπες και δεν έφυγα ποτέ. Οι εποχές ήταν τέτοιες το ’50 που δεν έβγαζες μεροκάματο από τα αγροτικά, ο πατέρας μου ήταν μαραγκός αλλά εγώ ήμουνα στραμμένος στα ζώα. Άνοιξα ένα καφενείο στη μεσοχωριά αλλά το κράτησα τρία χρόνια και μετά άρχισα να κάνω παρέα με μεγάλους ανθρώπους που ήταν ζωέμποροι, το Γιάννη το Μαμαλάκη, τον Πέτρο Νικηφοράκη, το Γιώργη το Φραγκάκη, το Νίκο τον Καράλη. Πήγαινα μαζί τους στα χωριά, στις Μοίρες, το Μαγαρικάρι, τη Γέργερη, το Ζαρό, αγοράζαμε και πουλούσαμε… Γυρίζαμε όλη την Κρήτη, μέχρι τα Σφακιά!»
Ο νεαρός τζαμπάζης, έβλεπε, άκουγε και μάζευε ... τα κόλπα της δουλειάς κι αυτοί οι παλαιοί χωριανοί ήταν και οι καθηγητές του! Και δεν ήταν που θα έπρεπε σε χρόνο-ρεκόρ να μπαίνει στους άγραφους νόμους, χρειάζονταν να έχει και αντοχές, καθώς οι μετακινήσεις από νομό σε νομό, από χωριό σε χωριό, γίνονταν με τα πόδια και πολλές φορές και από δύσβατα μονοπάτια, συχνά να οδηγούν και δεκαπέντε προς πώληση γαϊδουράκια, άλογα και βοδινά.
Αντώνης Γερμανάκης, γνωστός ως Γερμαναντώνης, ο τελευταίος τζαμπάζης
«Είμαστε πολλές ώρες στους δρόμους, εκείνα τα χρόνια, νύχτα και μέρα, με το φως της μέρας και το σκοτάδι», φέρνει στη μνήμη του. «Τα ζώα τη νύχτα δυσκολεύονται να κυκλοφορούν αλλά εμείς έπρεπε να πάμε στον προορισμό μας. Πάρα πολλές φορές πήγαμε στις Αρχάνες, κάναμε μια στάση στις Μοίρες, φτάναμε στους Βώρους και στο Βωριανό χάνι, δέναμε τα ζωντανά, μπαίναμε στην ταβέρνα τρώγαμε δυο αυγά, πίναμε κρασί και διανυκτερεύαμε σε ένα οντά πάνω στην ταβέρνα…»
ΠΡΟΣ…ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ
Συναδέλφους του ο Γερμαναντώνης παλαιότερα, γνώριζε τουλάχιστον «είκοσι μεγάλους και δέκα μικρούς», που είχαν ισάριθμες… μάντρες! Σήμερα, όμως, όπως είναι υπό εξαφάνιση τα «χοντρά» τετράποδα, έτσι είναι και οι μάντρες τους! Τα αυτοκίνητα, που και οι χώροι πώλησής τους μειώθηκαν εντυπωσιακά, και οι συνθήκες οδηγούν προς πλήρη απαξίωση τα παραδοσιακά ζώα της αγροτικής ζωής.
Ωστόσο ο ίδιος συνεχίζει να περιέρχεται τα χωριά της Κρήτης, αναζητώντας ζώα και πελάτες και είναι έτοιμος, μόλις βρεθούν ενδιαφερόμενοι, να πουλήσει οκτώ υποζύγια, πενήντα αιγοπρόβατα κι ένα μικρό άλογο που έχει στο στάβλο. Έχει υπομονή, κάνει πολλές κουβέντες και περιμένει…
«Στα χρόνια που κάνω το ζωέμπορο», λέει κάνοντας ένα απολογισμό της ιδιαίτερης εμπορικής του δράσης, «έχω πουλήσει πάνω από πέντε χιλιάδες αίγες και πρόβατα, γαϊδουράκια, άλογα, χοιρινά και βοδινά και πολλές φορές με κυνήγησαν γιατί, έλεγαν πως τους «την έφερα», αλλά μετά με την κουβέντα τους έπειθα και τα φθιάζαμε. Είναι και αυτά μέσα στη δουλειά μας… Η δουλειά μας θέλει να έχεις κοινωνικότητα και εγώ εχθρούς δεν έκανα παρά μόνο φίλους. Με το ζωεμπόριο και με τη συμμετοχή μου σε άλλες εκδηλώσεις της κοινωνίας, γνώρισα την Κρήτη και με γνώρισαν πολλοί φίλοι μου. Ήταν στο αίμα μου να πουλώ, να αγοράζω ή να κάνω τράμπα στα ζώα!»
Και πως θα γνωρίσει ο ενδιαφερόμενος την ηλικία ενός υποζυγίου; Για τον Γερμαναντώνη που «πιάνει πουλιά στον αέρα» στο είδος του, είναι κάτι πολύ απλό: «Δεν μπορούμε να μάθουμε από τα χαρτιά τα χρόνια του, γιατί αυτά δεν έχουν δημοτολόγια! Όμως, η ηλικία του φαίνεται από τα δόντια: Τα πρώτα δυο χρόνια αλλάζουν δυο δόντια, τον πέμπτο χρόνο βγάζει το κουναδόντι ή σκυλάδοντο και όταν φτάσει τα 7, 8, 9 χρόνια τα δόντια παίρνουν κατεύθυνση προς τα πάνω και από 9-20 χρονών τα δόντια πάνε μπροστά. Έτσι, με αυτή την διάταξη στην οδοντοστοιχία τους, πεθαίνουν κιόλας στα 40 ή και 45 τους χρόνια…»
Ποια ζώα επιλέγει όταν αγοράζει; «Εγώ αγοράζω πάντα ζώα με παράστημα. Πρέπει να είναι καπετανίστικα, νέικα, με καλό ντύσιμο, φιγουράτα και γρήγορα…» Όμως, υπήρξαν φορές που χρησιμοποιώντας τα τερτίπια της δουλειάς εμφάνισε στους ακάτεχους τα ηλικιωμένα ζωντανά στην ηλικία των… εφήβων. Ήταν μια νίκη του γιατί στη γλώσσα των τζαμπάτζηδων το ψέμα είναι στους κανόνες της αγοραπωλησίας…
madeincreta.gr
Θα το καλλωπίσει, θα το εκπαιδεύσει μπας και του… αλλάξει τα χούγια, θα το βολτάρει για να του φτιάξει την ψυχολογία, αν πάσχει… ψυχικώς, ή για να διαπιστώσει «αν είναι στραβό», θα το κουρέψει αν οι προηγούμενοι είχαν εγκαταλείψει την… ομορφιά του, θα του βάλει σπρέι στο τρίχωμα και στην πληγή, αν έχει τραύμα, θα το κάνει «καπετανίστικο και φιγουράτο» και θα το ετοιμάσει για τη συναλλαγή. Το μυαλό του… κόβει αστραπή και με το που θα εμφανιστεί ο πελάτης, αρχίζει η… διπλωματία!
Στα παζάρια του Τυμπακίου και των Μοιρών που θα πάει κάθε Παρασκευή και Σάββατο, γνωστός στην πιάτσα της Κρήτης τώρα και 58 χρόνια ως το «δαιμονικό» στο «πάρε-δώσε», αλλά και ένθερμος της κρητικής παρέας, θα βγάλει στη... βιτρίνα τα προς πώληση ζωντανά, γαϊδουράκια, άλογα, αιγοπρόβατα, βοδινά και χοιρινά, και θα πλησιάσουν οι μουστερήδες.
Όσοι κατέχουν, θα ερευνήσουν με προσοχή το… προϊόν κι όσοι είναι ακάτεχοι και πειστούν «από τα παίνια», θα πουσουνίσουν μάλλον… «γουρούνι στο σακί». Δε θα φταίει ύστερα, όμως, ο Γερμαναντώνης για την αγορά και το είδος που επέλεξε! Μετά την απομάκρυνση από το ταμείο, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται… Και αυτού του είδους οι συναλλαγές, υπάγονται στους άγραφους νόμους του εμπορίου ή στη λαϊκή ρήση των Μελαμπιανών:
Εγώ στραβώνω και πουλώ,
φέγγε και εσύ κι αγόραζε «Σε ένα παζάρι», επιμένει ο κ. Γερμανάκης, «όλα παίζονται! Δεν είμαστε φιλανθρωπικό ίδρυμα που μπαίνουν άλλες προϋποθέσεις, κυρίως συναισθηματικές. Η δουλειά του ζωέμπορου, είναι πολύ δύσκολη κι όποιος την κάνει πρέπει να την κατέχει καλά. Με τους νόμους του εμπορίου κινούμαστε και εμείς. Μια έχεις κέρδος, μια έχεις χασούρα και δεν υπάρχει κέρδος χωρίς ζημιά…»
Παλαιότερα, πίσω δεκαετίες, πριν το αυτοκίνητο μπει στη ζωή ως αναγκαίο μέσο, τα τετράποδα επικρατούσαν και οι ζωέμποροι πολλοί, ευημερούσαν! Όταν πια ήλθε ο… κατακλυσμός των τεσσάρων τροχών στους δρόμους, τα υποζύγια στην αγροτική οικονομία άρχισαν να μειώνονται σε αριθμό και οι ασχολούμενοι με τις αγοραπωλησίες των ζώων σιγά-σιγά εγκατέλειπαν και στρέφονταν αλλού ΑΠΟ ΤΑ 23 ΤΟΥ ΧΡΟΝΙΑ
Όλη σχεδόν η ζωή του μεταπωλητή στα 81 του σήμερα, αφιερώθηκε από το 1956 στο εμπόριο των ζώων «κι όποιος ρίξει τον άλλο» και «μια ήταν δική του, μια δική μου!». Από το ζωεμπόριο κατάφερε να αποκτήσει περιουσίες σε γη, να μεγαλώσει «τέσσερα κοπέλια», να τα σπουδάσει και να τα παντρέψει.
Ο ίδιος ξετυλίγει τη ζωή του: «Απολύθηκα από το στρατό το ’56 και ήρθα στις Μέλαμπες και δεν έφυγα ποτέ. Οι εποχές ήταν τέτοιες το ’50 που δεν έβγαζες μεροκάματο από τα αγροτικά, ο πατέρας μου ήταν μαραγκός αλλά εγώ ήμουνα στραμμένος στα ζώα. Άνοιξα ένα καφενείο στη μεσοχωριά αλλά το κράτησα τρία χρόνια και μετά άρχισα να κάνω παρέα με μεγάλους ανθρώπους που ήταν ζωέμποροι, το Γιάννη το Μαμαλάκη, τον Πέτρο Νικηφοράκη, το Γιώργη το Φραγκάκη, το Νίκο τον Καράλη. Πήγαινα μαζί τους στα χωριά, στις Μοίρες, το Μαγαρικάρι, τη Γέργερη, το Ζαρό, αγοράζαμε και πουλούσαμε… Γυρίζαμε όλη την Κρήτη, μέχρι τα Σφακιά!»
Ο νεαρός τζαμπάζης, έβλεπε, άκουγε και μάζευε ... τα κόλπα της δουλειάς κι αυτοί οι παλαιοί χωριανοί ήταν και οι καθηγητές του! Και δεν ήταν που θα έπρεπε σε χρόνο-ρεκόρ να μπαίνει στους άγραφους νόμους, χρειάζονταν να έχει και αντοχές, καθώς οι μετακινήσεις από νομό σε νομό, από χωριό σε χωριό, γίνονταν με τα πόδια και πολλές φορές και από δύσβατα μονοπάτια, συχνά να οδηγούν και δεκαπέντε προς πώληση γαϊδουράκια, άλογα και βοδινά.
Αντώνης Γερμανάκης, γνωστός ως Γερμαναντώνης, ο τελευταίος τζαμπάζης
«Είμαστε πολλές ώρες στους δρόμους, εκείνα τα χρόνια, νύχτα και μέρα, με το φως της μέρας και το σκοτάδι», φέρνει στη μνήμη του. «Τα ζώα τη νύχτα δυσκολεύονται να κυκλοφορούν αλλά εμείς έπρεπε να πάμε στον προορισμό μας. Πάρα πολλές φορές πήγαμε στις Αρχάνες, κάναμε μια στάση στις Μοίρες, φτάναμε στους Βώρους και στο Βωριανό χάνι, δέναμε τα ζωντανά, μπαίναμε στην ταβέρνα τρώγαμε δυο αυγά, πίναμε κρασί και διανυκτερεύαμε σε ένα οντά πάνω στην ταβέρνα…»
ΠΡΟΣ…ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ
Συναδέλφους του ο Γερμαναντώνης παλαιότερα, γνώριζε τουλάχιστον «είκοσι μεγάλους και δέκα μικρούς», που είχαν ισάριθμες… μάντρες! Σήμερα, όμως, όπως είναι υπό εξαφάνιση τα «χοντρά» τετράποδα, έτσι είναι και οι μάντρες τους! Τα αυτοκίνητα, που και οι χώροι πώλησής τους μειώθηκαν εντυπωσιακά, και οι συνθήκες οδηγούν προς πλήρη απαξίωση τα παραδοσιακά ζώα της αγροτικής ζωής.
Ωστόσο ο ίδιος συνεχίζει να περιέρχεται τα χωριά της Κρήτης, αναζητώντας ζώα και πελάτες και είναι έτοιμος, μόλις βρεθούν ενδιαφερόμενοι, να πουλήσει οκτώ υποζύγια, πενήντα αιγοπρόβατα κι ένα μικρό άλογο που έχει στο στάβλο. Έχει υπομονή, κάνει πολλές κουβέντες και περιμένει…
«Στα χρόνια που κάνω το ζωέμπορο», λέει κάνοντας ένα απολογισμό της ιδιαίτερης εμπορικής του δράσης, «έχω πουλήσει πάνω από πέντε χιλιάδες αίγες και πρόβατα, γαϊδουράκια, άλογα, χοιρινά και βοδινά και πολλές φορές με κυνήγησαν γιατί, έλεγαν πως τους «την έφερα», αλλά μετά με την κουβέντα τους έπειθα και τα φθιάζαμε. Είναι και αυτά μέσα στη δουλειά μας… Η δουλειά μας θέλει να έχεις κοινωνικότητα και εγώ εχθρούς δεν έκανα παρά μόνο φίλους. Με το ζωεμπόριο και με τη συμμετοχή μου σε άλλες εκδηλώσεις της κοινωνίας, γνώρισα την Κρήτη και με γνώρισαν πολλοί φίλοι μου. Ήταν στο αίμα μου να πουλώ, να αγοράζω ή να κάνω τράμπα στα ζώα!»
Και πως θα γνωρίσει ο ενδιαφερόμενος την ηλικία ενός υποζυγίου; Για τον Γερμαναντώνη που «πιάνει πουλιά στον αέρα» στο είδος του, είναι κάτι πολύ απλό: «Δεν μπορούμε να μάθουμε από τα χαρτιά τα χρόνια του, γιατί αυτά δεν έχουν δημοτολόγια! Όμως, η ηλικία του φαίνεται από τα δόντια: Τα πρώτα δυο χρόνια αλλάζουν δυο δόντια, τον πέμπτο χρόνο βγάζει το κουναδόντι ή σκυλάδοντο και όταν φτάσει τα 7, 8, 9 χρόνια τα δόντια παίρνουν κατεύθυνση προς τα πάνω και από 9-20 χρονών τα δόντια πάνε μπροστά. Έτσι, με αυτή την διάταξη στην οδοντοστοιχία τους, πεθαίνουν κιόλας στα 40 ή και 45 τους χρόνια…»
Ποια ζώα επιλέγει όταν αγοράζει; «Εγώ αγοράζω πάντα ζώα με παράστημα. Πρέπει να είναι καπετανίστικα, νέικα, με καλό ντύσιμο, φιγουράτα και γρήγορα…» Όμως, υπήρξαν φορές που χρησιμοποιώντας τα τερτίπια της δουλειάς εμφάνισε στους ακάτεχους τα ηλικιωμένα ζωντανά στην ηλικία των… εφήβων. Ήταν μια νίκη του γιατί στη γλώσσα των τζαμπάτζηδων το ψέμα είναι στους κανόνες της αγοραπωλησίας…
madeincreta.gr
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Έλληνας ηθοποιός χώρισε μετά από δεκαεννέα χρόνια γάμου!
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
