2018-08-17 19:37:57
Δημοσιεύουμε κείμενο, που μας απέστειλε στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του bloko.gr αναγνώστης: Επειδή μετά από την τραγωδία στο Μάτι, γίνεται πολύς λόγος, για το θέμα, αυτού που από λάθος ή
εκ παραδρομής ονομάζεται «εκκένωση» ενώ, σύμφωνα με το Σχέδιο Αντιμετώπισης Δασικών Πυρκαγιών (Μάιος του 2018) και το θεσμικό πλαίσιο, πρόκειται για «οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση» των πολιτών, ας ξεκαθαρίσουμε, μέσα από ένα απτό παράδειγμα, το θέμα.
Πρόσφατα είχαμε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης στη Εύβοια, την Κυριακή, 12 Αυγούστου 2018.
Ας δούμε τι ακριβώς έγινε εκεί όπου δεν θρηνήσαμε θύματα. Τι έγινε ως διαδικασία. Και ας εξετάσουμε αν μπορούσε η όχι η διαδικασία αυτή να είχε γίνει και στην Ανατολική Αττική. Γιατί είναι ερώτημα πως σε δύο γειτνιάζουσες Περιφέρειες, μια πυρκαγιά αντιμετωπίσθηκε χωρίς απώλεια ζωών και μια άλλη είχε πολλά θύματα.
Ας αφήσουμε κατά μέρος τις διαχρονικές ευθύνες, το θέμα της άναρχης ως ανύπαρκτης χωροταξίας, όλα δηλαδή τα ειδικά χαρακτηριστικά της τραγωδίας, και ας επικεντρωθούμε στη διαδικασία της απομάκρυνσης.
Στην Εύβοια, τα πάντα έγιναν by the book.
Ήτοι: ο μόνος αρμόδιος, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο, για να εισηγηθεί την οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση, δηλαδή ο αξιωματικός της Πυροσβεστικής, εγκαίρως καθόρισε την περιοχή που απειλείτο, καθόρισε ασφαλή διαδρομή και συγκεκριμένο τόπο συγκέντρωσης των απομακρυνθέντων. Στη συνέχεια ο Δήμαρχος πήρε την απόφαση, με τη μορφή της διοικητικής πράξης και κατόπιν, βάσει των τοπικών σχεδίων που κάθε Δήμος οφείλει να διαθέτει, η απόφαση υλοποιήθηκε από τους αρμόδιους εμπλεκόμενους φορείς - ανάλογα με τις αρμοδιότητες του καθενός. Όλα αυτά με συνεχείς, συγκεκριμένες σχετικές εισηγήσεις για κάθε δράση του αρμόδιου αξιωματικού της Πυροσβεστικής αφού αυτός είναι σε τοπικό επίπεδο ο συντονιστής του έργου της πυρόσβεσης.
Έτσι λοιπόν, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο. ο δήμαρχος έπρεπε να συντάξει δημόσια ανακοίνωση με βασικές πληροφορίες, σχετικά:
με το ποιος έλαβε την απόφαση, ποιος είναι ο υπεύθυνος εκτέλεσής της (καθώς δεν είναι ο ίδιος κατ’ ανάγκη), σχετικά επίσης με τον σαφή προσδιορισμό των ορίων της περιοχής απομάκρυνσης και τους κινδύνους που διατρέχουν όσοι παραμείνουν σε αυτή, σχετικά με τον αριθμό όσων πρέπει να απομακρυνθούν και με ποια σειρά, με τον τόπο συγκέντρωσής τους, με το τι πρέπει να φέρουν μαζί τους, με τον τόπο προορισμού τους, σχετικά με την κατονομασία των ασφαλών οδικών δρομολογίων καθώς και των μονοδρομήσεων για εκείνους που θα χρησιμοποιήσουν τα δικά τους μέσα, σχετικά με την προνοιακή υποστήριξη στον τόπο προορισμού. Και, τέλος, σχετικά με την προστασία των περιουσιών των απομακρυνόμενων.
Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι στην περίπτωση που μια πυρκαγιά αφορά δύο δήμους, τότε η δράση της οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης, θα λάμβανε μεν χώρα στη βάση των σχεδίων του κάθε Δήμου ωστόσο δεν είναι σαφές το ποιος θα ελάμβανε την σχετική απόφαση, με τη μορφή διοικητικής πράξης που παράγει έννομα αποτελέσματα. Χώρια κάθε Δήμος; Και οι δύο μαζί; Θα υπήρχε κατόπιν μια γενική απόφαση που θα λειτουργούσε ως νομική κάλυψη; Λίγη σημασία έχουν τα ερωτήματα αυτά, από τη στιγμή που την κομβική απόφαση για την οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση, οφείλει, εκ του θεσμικού πλαισίου, να λάβει και να εισηγηθεί ο μόνος αρμόδιος: ο Αξιωματικός της Πυροσβεστικής, ο οποίος ευθύνεται επιπλέον και για όλες τις μετέπειτα δράσεις. Με μία φράση : χωρίς την εισήγησή του τίποτε δεν μπορεί να δρομολογηθεί.
Το είδαμε στην πράξη στην Εύβοια όπου εγκαίρως η Πυροσβεστική εισηγήθηκε συγκεκριμένα την περιοχή απομάκρυνσης. «Το Πυροσβεστικό Σώμα εισηγήθηκε για προληπτικούς λόγους την απομάκρυνση των κατοίκων από τα χωριά Κοντοδεσπότι και Σταυρός, της κατασκήνωσης που βρίσκεται στην περιοχή Δάφνη Ψαχνών καθώς και της μονής Παναγιάς Γοργοεπήκοου», ανέφερε συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, η ανακοίνωση της Πυροσβεστικής το βράδυ της 12ης Αυγούστου 2018.
Η οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση αποτελείται από τρία στάδια :
Στάδιο 1ο: είναι το ουσιαστικό, το κύριο, αυτό για το οποίο επιβάλλεται να υπάρχει σχετική εισήγηση του μόνου αρμόδιου, ήτοι του αξιωματικού της Πυροσβεστικής. Και μάλιστα εγκαίρως χρονικά και συγκεκριμένα.
Στάδιο 2ο: την απόφαση με τη μορφή της διοικητικής πράξης την λαμβάνει κατά περίπτωση ο δήμαρχος ή ο αντιπεριφερειάρχης ή ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας .
Στάδιο 3ο: Η υλοποίηση της δράσης αυτής γίνεται σε κάθε δήμο ξεχωριστά αφού αυτοί διαθέτουν τα τοπικά σχέδια σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Συντονιστής όμως είναι πάλι ο αξιωματικός της πυροσβεστικής.
Και μια παρατήρηση για να αποφεύγονται οι συγχύσεις
Στην επίσημη ορολογία της εγκυκλίου («Σχέδιο Δράσης για την Αντιμετώπιση των Δασικών Πυρκαγιών») η έννοια της εκκένωσης χρησιμοποιείται μόνο για κατασκηνώσεις και άλλες οργανωμένες δομές όπου μάλιστα λαμβάνει χώρα με απλή ενημέρωση και όχι εισήγηση του αξιωματικού της Πυροσβεστικής.
Στη καθομιλουμένη οι δυο διαφορετικές δράσεις που αναφέρει το θεσμικό πλαίσιο, δηλαδή η «οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση» και η «διάσωση διαφυγή απεγκλωβισμός», γίνονται αντίστοιχα τακτική εκκένωση, η πρώτη, και άτακτη εκκένωση η δεύτερη. Δεν πρέπει όμως να συγχέονται γιατί είναι δυο εντελώς διαφορετικές δράσεις, με διαφορετικό χαρακτήρα, διαφορετικό σκοπό, διαφορετική εντελώς διαδικασία. Για παράδειγμα για τη πρώτη, απαιτείται εισήγηση και απόφαση ενώ για την δεύτερη δεν χρειάζεται καν απόφαση (διοικητικού χαρακτήρα ), την υλοποιεί ο αξιωματικός της Πυροσβεστικής μόνος του - στη πράξη αρχίζει και διατάζει τους φορείς να πράξουν όσα αυτός κρίνει. Στην πρώτη, λειτουργούν βάσει σχεδίου που ακόμα και αν δεν υπάρχει, εκπονείται εκείνη την ώρα. Στη δεύτερη, ο αξιωματικός ενεργεί ανάλογα με τις συνθήκες - ουσιαστικά αυτοσχεδιάζει -, αυτός είναι που έχει το ρόλο του συντονιστή και όλοι οφείλουν να τον υπακούν.
Περί ειδοποίησης
Ένα άλλο ερώτημα που τίθεται από τη κοινή γνώμη αφορά στην έννοια της «ειδοποίησης». Στο «Σχέδιο Δράσης για την Αντιμετώπιση Δασικών Πυρκαγιών» αναφέρεται ως ενημέρωση του κοινού που γίνεται στο πλαίσιο της οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης. Όμως ακόμα και όταν έχει ληφθεί η απόφαση για προληπτική απομάκρυνση, οι δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο αυτής, κατηγορηματικά αναφέρεται ότι γίνονται μετά από «εκτίμηση της κατάστασης και σχετική εισήγηση από τον εκάστοτε επικεφαλής αξιωματικό του Πυροσβεστικού Σώματος, ο οποίος ενεργεί σε τοπικό επίπεδο ως συντονιστής του πυροσβεστικού έργου, προς τον αρμόδιο δήμαρχο» (βλ. παρ. 5.13.2 του «Σχεδίου Δράσης για την Αντιμετώπιση Δασικών Πυρκαγιών»).
_
bloko
εκ παραδρομής ονομάζεται «εκκένωση» ενώ, σύμφωνα με το Σχέδιο Αντιμετώπισης Δασικών Πυρκαγιών (Μάιος του 2018) και το θεσμικό πλαίσιο, πρόκειται για «οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση» των πολιτών, ας ξεκαθαρίσουμε, μέσα από ένα απτό παράδειγμα, το θέμα.
Πρόσφατα είχαμε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης στη Εύβοια, την Κυριακή, 12 Αυγούστου 2018.
Ας δούμε τι ακριβώς έγινε εκεί όπου δεν θρηνήσαμε θύματα. Τι έγινε ως διαδικασία. Και ας εξετάσουμε αν μπορούσε η όχι η διαδικασία αυτή να είχε γίνει και στην Ανατολική Αττική. Γιατί είναι ερώτημα πως σε δύο γειτνιάζουσες Περιφέρειες, μια πυρκαγιά αντιμετωπίσθηκε χωρίς απώλεια ζωών και μια άλλη είχε πολλά θύματα.
Ας αφήσουμε κατά μέρος τις διαχρονικές ευθύνες, το θέμα της άναρχης ως ανύπαρκτης χωροταξίας, όλα δηλαδή τα ειδικά χαρακτηριστικά της τραγωδίας, και ας επικεντρωθούμε στη διαδικασία της απομάκρυνσης.
Στην Εύβοια, τα πάντα έγιναν by the book.
Ήτοι: ο μόνος αρμόδιος, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο, για να εισηγηθεί την οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση, δηλαδή ο αξιωματικός της Πυροσβεστικής, εγκαίρως καθόρισε την περιοχή που απειλείτο, καθόρισε ασφαλή διαδρομή και συγκεκριμένο τόπο συγκέντρωσης των απομακρυνθέντων. Στη συνέχεια ο Δήμαρχος πήρε την απόφαση, με τη μορφή της διοικητικής πράξης και κατόπιν, βάσει των τοπικών σχεδίων που κάθε Δήμος οφείλει να διαθέτει, η απόφαση υλοποιήθηκε από τους αρμόδιους εμπλεκόμενους φορείς - ανάλογα με τις αρμοδιότητες του καθενός. Όλα αυτά με συνεχείς, συγκεκριμένες σχετικές εισηγήσεις για κάθε δράση του αρμόδιου αξιωματικού της Πυροσβεστικής αφού αυτός είναι σε τοπικό επίπεδο ο συντονιστής του έργου της πυρόσβεσης.
Έτσι λοιπόν, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο. ο δήμαρχος έπρεπε να συντάξει δημόσια ανακοίνωση με βασικές πληροφορίες, σχετικά:
με το ποιος έλαβε την απόφαση, ποιος είναι ο υπεύθυνος εκτέλεσής της (καθώς δεν είναι ο ίδιος κατ’ ανάγκη), σχετικά επίσης με τον σαφή προσδιορισμό των ορίων της περιοχής απομάκρυνσης και τους κινδύνους που διατρέχουν όσοι παραμείνουν σε αυτή, σχετικά με τον αριθμό όσων πρέπει να απομακρυνθούν και με ποια σειρά, με τον τόπο συγκέντρωσής τους, με το τι πρέπει να φέρουν μαζί τους, με τον τόπο προορισμού τους, σχετικά με την κατονομασία των ασφαλών οδικών δρομολογίων καθώς και των μονοδρομήσεων για εκείνους που θα χρησιμοποιήσουν τα δικά τους μέσα, σχετικά με την προνοιακή υποστήριξη στον τόπο προορισμού. Και, τέλος, σχετικά με την προστασία των περιουσιών των απομακρυνόμενων.
Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι στην περίπτωση που μια πυρκαγιά αφορά δύο δήμους, τότε η δράση της οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης, θα λάμβανε μεν χώρα στη βάση των σχεδίων του κάθε Δήμου ωστόσο δεν είναι σαφές το ποιος θα ελάμβανε την σχετική απόφαση, με τη μορφή διοικητικής πράξης που παράγει έννομα αποτελέσματα. Χώρια κάθε Δήμος; Και οι δύο μαζί; Θα υπήρχε κατόπιν μια γενική απόφαση που θα λειτουργούσε ως νομική κάλυψη; Λίγη σημασία έχουν τα ερωτήματα αυτά, από τη στιγμή που την κομβική απόφαση για την οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση, οφείλει, εκ του θεσμικού πλαισίου, να λάβει και να εισηγηθεί ο μόνος αρμόδιος: ο Αξιωματικός της Πυροσβεστικής, ο οποίος ευθύνεται επιπλέον και για όλες τις μετέπειτα δράσεις. Με μία φράση : χωρίς την εισήγησή του τίποτε δεν μπορεί να δρομολογηθεί.
Το είδαμε στην πράξη στην Εύβοια όπου εγκαίρως η Πυροσβεστική εισηγήθηκε συγκεκριμένα την περιοχή απομάκρυνσης. «Το Πυροσβεστικό Σώμα εισηγήθηκε για προληπτικούς λόγους την απομάκρυνση των κατοίκων από τα χωριά Κοντοδεσπότι και Σταυρός, της κατασκήνωσης που βρίσκεται στην περιοχή Δάφνη Ψαχνών καθώς και της μονής Παναγιάς Γοργοεπήκοου», ανέφερε συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, η ανακοίνωση της Πυροσβεστικής το βράδυ της 12ης Αυγούστου 2018.
Η οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση αποτελείται από τρία στάδια :
Στάδιο 1ο: είναι το ουσιαστικό, το κύριο, αυτό για το οποίο επιβάλλεται να υπάρχει σχετική εισήγηση του μόνου αρμόδιου, ήτοι του αξιωματικού της Πυροσβεστικής. Και μάλιστα εγκαίρως χρονικά και συγκεκριμένα.
Στάδιο 2ο: την απόφαση με τη μορφή της διοικητικής πράξης την λαμβάνει κατά περίπτωση ο δήμαρχος ή ο αντιπεριφερειάρχης ή ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας .
Στάδιο 3ο: Η υλοποίηση της δράσης αυτής γίνεται σε κάθε δήμο ξεχωριστά αφού αυτοί διαθέτουν τα τοπικά σχέδια σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Συντονιστής όμως είναι πάλι ο αξιωματικός της πυροσβεστικής.
Και μια παρατήρηση για να αποφεύγονται οι συγχύσεις
Στην επίσημη ορολογία της εγκυκλίου («Σχέδιο Δράσης για την Αντιμετώπιση των Δασικών Πυρκαγιών») η έννοια της εκκένωσης χρησιμοποιείται μόνο για κατασκηνώσεις και άλλες οργανωμένες δομές όπου μάλιστα λαμβάνει χώρα με απλή ενημέρωση και όχι εισήγηση του αξιωματικού της Πυροσβεστικής.
Στη καθομιλουμένη οι δυο διαφορετικές δράσεις που αναφέρει το θεσμικό πλαίσιο, δηλαδή η «οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση» και η «διάσωση διαφυγή απεγκλωβισμός», γίνονται αντίστοιχα τακτική εκκένωση, η πρώτη, και άτακτη εκκένωση η δεύτερη. Δεν πρέπει όμως να συγχέονται γιατί είναι δυο εντελώς διαφορετικές δράσεις, με διαφορετικό χαρακτήρα, διαφορετικό σκοπό, διαφορετική εντελώς διαδικασία. Για παράδειγμα για τη πρώτη, απαιτείται εισήγηση και απόφαση ενώ για την δεύτερη δεν χρειάζεται καν απόφαση (διοικητικού χαρακτήρα ), την υλοποιεί ο αξιωματικός της Πυροσβεστικής μόνος του - στη πράξη αρχίζει και διατάζει τους φορείς να πράξουν όσα αυτός κρίνει. Στην πρώτη, λειτουργούν βάσει σχεδίου που ακόμα και αν δεν υπάρχει, εκπονείται εκείνη την ώρα. Στη δεύτερη, ο αξιωματικός ενεργεί ανάλογα με τις συνθήκες - ουσιαστικά αυτοσχεδιάζει -, αυτός είναι που έχει το ρόλο του συντονιστή και όλοι οφείλουν να τον υπακούν.
Περί ειδοποίησης
Ένα άλλο ερώτημα που τίθεται από τη κοινή γνώμη αφορά στην έννοια της «ειδοποίησης». Στο «Σχέδιο Δράσης για την Αντιμετώπιση Δασικών Πυρκαγιών» αναφέρεται ως ενημέρωση του κοινού που γίνεται στο πλαίσιο της οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης. Όμως ακόμα και όταν έχει ληφθεί η απόφαση για προληπτική απομάκρυνση, οι δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο αυτής, κατηγορηματικά αναφέρεται ότι γίνονται μετά από «εκτίμηση της κατάστασης και σχετική εισήγηση από τον εκάστοτε επικεφαλής αξιωματικό του Πυροσβεστικού Σώματος, ο οποίος ενεργεί σε τοπικό επίπεδο ως συντονιστής του πυροσβεστικού έργου, προς τον αρμόδιο δήμαρχο» (βλ. παρ. 5.13.2 του «Σχεδίου Δράσης για την Αντιμετώπιση Δασικών Πυρκαγιών»).
_
bloko
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Γιατί ξυπνάτε κουρασμένοι: 7 λάθη που κάνετε πριν κοιμηθείτε
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
