2018-11-29 16:41:41
Τα εισοδηματικά και τα περιουσιακά κριτήρια που θα καθορίσουν τους δικαιούχους-Πώς θα διανεμηθούν 710 εκατ. ευρώ σε περισσότερα από 1.300.000 νοικοκυριά τον ερχόμενο μήνα-Πώς θα υπολογιστούν τα εισοδήματα των νοικοκυριών για να κριθεί εάν δικαιούνται ή όχι το «μέρισμα»-Ποιοι έχοντες χαμηλά εισοδήματα και μικρής αξίας περιουσία θα αποκλειστούν από το δικαίωμα είσπραξης της παροχής-Τι θα προβλέπεται για ανέργους και αστέγους-Πού θα υποβληθούν οι αιτήσεις και πώς θα καταβληθούν τα ποσά.
Γράφει ο: Γιώργος Παλαιτσάκης
Ποσά «κοινωνικού μερίσματος» που θα κυμαίνονται από 250 έως 1.350 ευρώ θα εισπράξουν τον Δεκέμβριο πάνω από 1.300.000 νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα και μικρής αξίας περιουσιακά στοιχεία. Σύμφωνα με νομοθετική ρύθμιση που κατέθεσε η κυβέρνηση στη Βουλή και ψηφίστηκε χθες (28/11) με ευρεία πλειοψηφία, φέτος θα διατεθούν για την καταβολή «κοινωνικού μερίσματος» 710 εκατ. ευρώ από το «υπερπλεόνασμα» των 885 εκατ. ευρώ που αναμένεται κατά την ολοκλήρωση της εκτέλεσης του φετινού κρατικού προϋπολογισμού. Σε περίπτωση που το «υπερπλεόνασμα» διαμορφωθεί σε επίπεδο υψηλότερο από τα 885 εκατ. ευρώ, το ποσό που θα διατεθεί για το «κοινωνικό μέρισμα» θα είναι μεγαλύτερο από 710 εκατ. ευρώ.
Τα κριτήρια χορήγησης του φετινού «κοινωνικού μερίσματος», ο τρόπος υπολογισμού του, το ακριβές ύψος του ποσού που θα λάβει κάθε δικαιούχος, η διαδικασία καταβολής του καθώς και πλήθος άλλων αναγκαίων λεπτομερειών θα καθοριστούν με κοινή απόφαση των συναρμοδίων υπουργών Οικονομικών και Εργασίας.
Πάντως, με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα και σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, τα κριτήρια χορήγησης του «κοινωνικού μερίσματος» καθώς και τα ποσά που θα καταβληθούν φέτος στους δικαιούχους θα είναι ίδια με αυτά που είχαν δοθεί πέρυσι, δηλαδή θα κυμαίνονται από 250 έως 1.350 ευρώ ανάλογα με τα ετήσια εισοδήματα και τον αριθμό των μελών των νοικοκυριών που θα πληρούν τα προβλεπόμενα κριτήρια χορήγησης.
Πληροφορίες αναφέρουν, ειδικότερα, ότι με την εφαρμοστική κοινή υπουργική απόφαση, που θα υπογραφεί και θα εκδοθεί σύντομα, θα προβλέπεται η καταβολή του «μερίσματος» σε κάθε άτομο που διαμένει μόνο του σε κάποια οικία καθώς και σε κάθε «νοικοκυριό», δηλαδή σε κάθε ομάδα ατόμων που συγκατοικούν σε μία οικία (είτε πρόκειται για τυπική οικογένεια, είτε απλώς για συγκατοικούντες συγγενείς ή φίλους), εφόσον πληρούνται συγκεκριμένα εισοδηματικά, περιουσιακά κριτήρια και κριτήρια διαμονής, τα οποία θα εξακριβώνονται από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων που υποβλήθηκαν φέτος, για τα εισοδήματα του 2017.
Άτομα τα οποία «φιλοξενούνται» σε σπίτια γονέων ή άλλων συγγενών ή φίλων τους, ακόμη κι αν πληρούν από μόνα τους, βάσει των φορολογικών τους δηλώσεων, τα οριζόμενα κριτήρια χορήγησης δεν θα δικαιούνται να λάβουν ξεχωριστά το «μέρισμα», αλλά θα θεωρούνται ενταγμένα στις ομάδες ατόμων με τα οποία συγκατοικούν. Το εάν ένα «νοικοκυριό», δηλαδή μια ομάδα ατόμων συγκατοικούντων σε ένα σπίτι (οικογένεια κ.λπ.), δικαιούται να λάβει την εισοδηματική ενίσχυση θα εξαρτάται από το εάν το άθροισμα των εισοδημάτων των μελών και από εάν το άθροισμα της αξίας των περιουσιακών τους στοιχείων είναι ποσά χαμηλότερα από τα αντίστοιχα ανώτατα όρια που θα προβλέπουν τα οριζόμενα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Προκειμένου να κριθεί εάν πληρούνται τα προβλεπόμενα εισοδηματικά κριτήρια:
- Ως ετήσιο εισόδημα κάθε μεμονωμένου δικαιούχου, δηλαδή μονοπρόσωπου νοικοκυριού, θα λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ:
α) του συνολικού δηλωθέντος εισοδήματός του από όλες τις πηγές κι από όλες τις κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένων και όλων των αφορολόγητων ή ειδικώς φορολογούμενων ποσών (όπως τα επιδόματα στήριξης τέκνων, επιδόματα τριτέκνων ή πολυτέκνων, ΕΚΑΣ, επιδόματα ανεργίας, προνοιακά επιδόματα αναπηρίας, επιδόματα επικινδυνότητας, τόκοι καταθέσεων, ρέπος, ομολόγων ή εντόκων γραμματίων, μερίσματα από μετοχές, κέρδη από πωλήσεις μετοχών, ομολόγων κ.λπ.) και
β) του τεκμαρτού εισοδήματος, το οποίο προκύπτει από την εφαρμογή των διατάξεων για τις αντικειμενικές δαπάνες (τεκμήρια) διαβίωσης και τις δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (των άρθρων 30-32 του ισχύοντος Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος).
- Ως ετήσιο εισόδημα κάθε «νοικοκυριού» θα λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα των εισοδημάτων όλων των μελών του «νοικοκυριού». Για κάθε μέλος του «νοικοκυριού» θα λαμβάνεται υπόψη και θα αθροίζεται το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ του συνολικού δηλωθέντος εισοδήματός του και του συνολικού τεκμαρτού εισοδήματος. Τα ενήλικα εξαρτώμενα από τους γονείς τους τέκνα που κατά τη διάρκεια του 2017 σπούδαζαν σε πόλεις μακριά από τον τόπο διαμονής του «νοικοκυριού» θα θεωρούνται κι αυτά μέλη του συγκεκριμένου «νοικοκυριού». Για κάθε τέτοιο μέλος, ως ετήσιο εισόδημα θα λαμβάνεται υπόψη το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης των 3.000 ευρώ.
Στους δικαιούχους του «κοινωνικού μερίσματος» θα περιλαμβάνονται, επίσης, κι όσοι διαβιούν στον δρόμο ή σε ακατάλληλα καταλύματα, με την προϋπόθεση ότι έχουν καταγραφεί από τις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων ή κάνουν χρήση των υπηρεσιών Ανοικτών Κέντρων Ημέρας Αστέγων που λειτουργούν στους Δήμους.
Ειδική μέριμνα θα ληφθεί και για τους ανέργους που είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ. Συγκεκριμένα θα προβλέπεται ότι σε περίπτωση ατόμων τα οποία ήταν άνεργα για περισσότερους από 6 μήνες μέσα στο 2017 δεν λαμβάνεται υπόψη τυχόν ατομικό εισόδημα του φορολογικού έτους 2017 από μισθωτή εργασία έως το ύψος των 9.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά το ποσό των 1.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μήνα ανεργίας πέραν των έξι (6) μηνών εντός του έτους 2017.
Αναλυτικά, τα βασικότερα σημεία της κοινής υπουργικής απόφασης για την καταβολή του «κοινωνικού μερίσματος» σε ευάλωτα οικονομικά άτομα και νοικοκυριά, θα είναι τα εξής:
1) Κριτήρια χορήγησης του «κοινωνικού μερίσματος»
Α. Εισοδηματικά κριτήρια
Για την καταβολή της εισοδηματικής ενίσχυσης σε ένα άτομο που διαμένει μόνο του σε οικία, δηλαδή σε μονοπρόσωπο «νοικοκυριό», το ετήσιο εισόδημα του ατόμου αυτού δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 9.000 ευρώ. Εάν το ετήσιο εισόδημά του δεν υπερβαίνει το ποσό των 5.000 ευρώ, το μονοπρόσωπο «νοικοκυριό» θα εντάσσεται στο 1ο εισοδηματικό κλιμάκιο, από 0 έως 5.000 ευρώ, στο οποίο αντιστοιχεί ποσό «κοινωνικού μερίσματος» 450 ευρώ. Εάν το εισόδημά του είναι μεταξύ 5.000 και 7.000 ευρώ, τότε θα εντάσσεται στο 2ο εισοδηματικό κλιμάκιο, όπου αντιστοιχεί κοινωνικό μέρισμα 350 ευρώ. Εάν το ετήσιο εισόδημα του είναι μεταξύ 7.000 και 9.000 ευρώ, θα εντάσσεται στο 3ο εισοδηματικό κλιμάκιο, στο οποίο αντιστοιχεί ποσό «μερίσματος» 250 ευρώ.
Για την καταβολή του «μερίσματος» στις υπόλοιπες κατηγορίες νοικοκυριών, με περισσότερα του ενός μέλη, τόσο τα κλιμάκια ετησίου εισοδήματος όσο και τα αντίστοιχα ποσά μερίσματος θα προσδιορίζονται ως εξής:
- Για κάθε ενήλικο μέλος, πέραν του πρώτου, το εύρος του κλιμακίου του ετησίου εισοδήματος και το αντίστοιχο ποσό μερίσματος θα προσαυξάνεται κατά 50%. Δηλαδή το 1ο εισοδηματικό κλιμάκιο, από 0 έως 5.000 ευρώ για μονοπρόσωπο «νοικοκυριό», θα προσαυξάνεται κατά 50% για κάθε επιπλέον ενήλικο μέλος. Το ίδιο θα γίνεται και με το 2ο εισοδηματικό κλιμάκιο (από 5.000 έως 7.000 ευρώ) καθώς και με το 3ο εισοδηματικό κλιμάκιο (από 7.000 έως 9.000 ευρώ).
- Για κάθε ανήλικο μέλος, το κλιμάκιο ετησίου εισοδήματος και το αντίστοιχο ποσό μερίσματος θα προσαυξάνεται κατά 25%.
- Το ανώτατο όριο ετησίου εισοδήματος δεν θα μπορεί να υπερβεί το τριπλάσιο του αντίστοιχου ποσού που ισχύει για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό.
- Το ανώτατο ποσό μερίσματος δεν θα μπορεί να υπερβεί το τριπλάσιο του αντίστοιχου ποσού που ισχύει για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό.
Παράδειγμα: «Νοικοκυριό» αποτελούμενο από δύο ενήλικα μέλη (έγγαμοι χωρίς τέκνα ή δύο ενήλικα αδέλφια συγκατοικούντα κ.λπ.) με συνολικό ετήσιο εισόδημα 5.000 ευρώ θα λάβει μέρισμα που θα προσδιοριστεί ως εξής:
Το 1ο εισοδηματικό κλιμάκιο των 5.000 ευρώ, για το μονοπρόσωπο «νοικοκυριό», προσαυξάνεται κατά 50% για το δεύτερο ενήλικο μέλος του «νοικοκυριού»: 5.000 ευρώ + (5.000 ευρώ Χ 50%) = 7.500 ευρώ. Δηλαδή, για το «νοικοκυριό» με τα δύο ενήλικα μέλη το 1ο εισοδηματικό κλιμάκιο είναι από 0 έως 7.500 ευρώ.
Το ποσό μερίσματος των 450 ευρώ που αντιστοιχεί στο 1ο εισοδηματικό κλιμάκιο του μονοπρόσωπου «νοικοκυριού» θα προσαυξηθεί κατά 50% λόγω της ύπαρξης δεύτερου ενηλίκου μέλους: 450 ευρώ + (450 ευρώ Χ 50%) = 675 ευρώ. Δηλαδή, το «νοικοκυριό» με τα δύο ενήλικα μέλη το οποίο έχει ετήσιο εισόδημα 5.000 ευρώ και άρα ανήκει στο 1ο εισοδηματικό κλιμάκιο, από 0 έως 7.500 ευρώ, θα λάβει μέρισμα 675 ευρώ.
Β. Περιουσιακά κριτήρια
α. Ακίνητη περιουσία:
Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας όλων των μελών της ωφελούμενης μονάδας, στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. και προκύπτει από την τελευταία εκδοθείσα εντός του 2018 πράξη προσδιορισμού φόρου, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 120.000 ευρώ για μονομελή ωφελούμενη μονάδα, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 180.000 ευρώ.
β. Κινητή περιουσία:
Το συνολικό ύψος των καταθέσεων όλων των μελών της ωφελούμενης μονάδας σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κ.τ.λ., όπως προκύπτουν από τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 9.000 ευρώ για μονομελή ωφελούμενη μονάδα, πολλαπλασιαζόμενο με την αντίστοιχη κλίμακα ισοδυναμίας της ωφελούμενης μονάδας ανάλογα με τη σύνθεση αυτής.
Το συνολικό ποσό από τόκους καταθέσεων των μελών της ωφελούμενης μονάδας σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, όπως έχουν δηλωθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1) του φορολογικού έτους 2017, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό που προκύπτει από τον κατωτέρω μαθηματικό τύπο:
Ετήσιος τόκος = 9.000 Χ κλίμακα ισοδυναμίας ωφελούμενης μονάδας Χ μέσο ετήσιο καταθετικό επιτόκιο 2017 / 100
γ. Περιουσιακά τεκμήρια:
Θα εξαιρούνται από τη χορήγηση του κοινωνικού μερίσματος νοικοκυριά, τα μέλη των οποίων, βάσει της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2017:
- εμπίπτουν στον φόρο πολυτελούς διαβίωσης,
- δηλώνουν δαπάνες για αμοιβές πληρωμάτων σκαφών αναψυχής,
- δηλώνουν δαπάνες για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία,
- δηλώνουν δαπάνες για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό,
όπως αυτές προσδιορίζονται στους αντίστοιχους κωδικούς του εντύπου Ε1.
Επιπλέον, θα εξαιρούνται και οι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής, οι οποίοι υποχρεούνται να υποβάλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος στην Ελλάδα, καθώς και ο/η σύζυγος αυτών.
Γ. Κριτήριο διαμονής και λοιπά κριτήρια (ασφάλισης, υποβολής φορολογικής δήλωσης κ.λπ.)
Ο δικαιούχος του κοινωνικού μερίσματος πρέπει να διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια για τα τελευταία πέντε έτη (5), όπως αυτό προκύπτει από την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος κατά την τελευταία πενταετία.
Ο δικαιούχος οφείλει να είναι ασφαλισμένος τουλάχιστον μία φορά σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης και για χρόνο ασφάλισης μεγαλύτερο του ενός μήνα μέχρι και 31/10/2018, όπως αυτό προκύπτει από το μητρώο Άμεσα Ασφαλισμένων και Συνταξιούχων του ΕΦΚΑ είτε να είναι συνταξιούχος εξ ιδίου δικαιώματος ή εκ μεταβιβάσεως είτε να λαμβάνει το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων του άρθρου 93 του ν.4387/2016. Ο δικαιούχος και όλα τα ενήλικα μέλη του νοικοκυριού πρέπει να έχουν υποβάλει δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2017, εφόσον έχουν υποχρέωση.
2) Διαδικασία υποβολής αιτήσεων και είσπραξης των ποσών
Η αίτηση, η οποία επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του ν.1599/1986 ως προς τα δηλούμενα στοιχεία και συναίνεσης για τη λήψη φορολογικών δεδομένων που τηρούνται στην Α.Α.Δ.Ε., θα πρέπει να υποβληθεί από τον/την υπόχρεο ή τον/τη σύζυγο του υπόχρεου υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος της ωφελούμενης μονάδας μέσω του διαδικτυακού τόπου του προγράμματος (www.koinonikomerisma.gr). Η πλατφόρμα υποβολής δεν είναι ακόμη διαθέσιμη, αλλά αναμένεται να αρχίσει να λειτουργεί την ερχόμενη Τρίτη 4 Δεκεμβρίου. Για την πρόσβασή του στην φόρμα υποβολής της αίτησης ο κάθε ενδιαφερόμενος θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσει τους προσωπικούς κωδικούς με τους οποίους εισέρχεται στο πληροφοριακό σύστημα TAXISnet της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.).
Η καταβολή του κοινωνικού μερίσματος θα γίνεται εφάπαξ με πίστωση σε τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου. Για τον σκοπό αυτό, ο δικαιούχος, κατά τη συμπλήρωση των στοιχείων της αίτησής του θα πρέπει να έχει αναγράψει και τον αριθμό IBAN του τραπεζικού του λογαριασμού στον οποίο επιθυμεί να πιστωθεί το ποσό του «κοινωνικού μερίσματος». Ως ημερομηνία πληρωμής θα οριστεί η Παρασκευή 14 Δεκεμβρίου.
Το «κοινωνικό μέρισμα» θα είναι αφορολόγητο και ακατάσχετο στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων κατά παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης διάταξης, δεν θα υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, δεν θα επιτρέπεται να δεσμεύεται ούτε να συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν θα υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε άλλης παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
ΔΕΙΤΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΥΣ ΠΙΝΑΚΕΣ:
ΤΑ ΠΟΣΑ ΤΟΥ «ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ»
ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΕΤΗΣΙΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ
ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΜΕΛΩΝ ΚΑΘΕ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟΥ
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό (άγαμος)
ΕΤΗΣΙΟ
ΕΙΣΟΔΗΜΑ
(σε ευρώ)
Εισοδηματική ενίσχυση
(σε ευρώ)
Έως 5.000
450
5.001-7.000
350
7.001-9.000
250
Νοικοκυριό με 2 ενήλικα άτομα (π.χ. έγγαμοι ή συμβιούντες χωρίς παιδιά, δύο αδέλφια συγκατοικούντα, χήρα μητέρα που συγκατοικεί με άνεργο ενήλικο γιο κ.λπ.)
ΕΤΗΣΙΟ
ΕΙΣΟΔΗΜΑ
(σε ευρώ)
Εισοδηματική ενίσχυση
(σε ευρώ)
Έως 7.500
675
7.501-10.500
525
10.501-13.500
375
Νοικοκυριό με 2 ενήλικα άτομα και 1 ανήλικο μέλος (ζευγάρι εγγάμων με 1 ανήλικο παιδί, χήρος πατέρας, άνεργος ενήλικος γιος και ανήλικη κόρη κ.λπ.)
ΕΤΗΣΙΟ
ΕΙΣΟΔΗΜΑ
(σε ευρώ)
Εισοδηματική
ενίσχυση
(σε ευρώ)
Έως 8.750
787,50
8.751-12.250
612,50
12.251-15.750
437,50
Νοικοκυριό με 3 ενήλικα μέλη (ζευγάρι εγγάμων με ενήλικο τέκνο) ή με 2 ενήλικα και 2 ανήλικα άτομα (ζευγάρι εγγάμων με 2 ανήλικα παιδιά κ.λπ.)
ΕΤΗΣΙΟ
ΕΙΣΟΔΗΜΑ
(σε ευρώ)
Εισοδηματική
ενίσχυση
(σε ευρώ)
Έως 10.000
900
10.001-14.000
700
14.001-18.000
500
Νοικοκυριό με 3 ενήλικα μέλη και 1 ανήλικο μέλος (ζευγάρι εγγάμων με 1 ενήλικο και 1 ανήλικο παιδί κ.λπ.) ή με 2 ενήλικα και 3 ανήλικα μέλη (οικογένεια με 3 ανήλικα τέκνα)
ΕΤΗΣΙΟ
ΕΙΣΟΔΗΜΑ
(σε ευρώ)
Εισοδηματική
ενίσχυση
(σε ευρώ)
Έως 11.250
1.102,50
11.251-15.750
787,50
15.751-20.250
562,50
Νοικοκυριό με 4 ενήλικα μέλη ή 2 ενήλικα και 4 ανήλικα μέλη
ΕΤΗΣΙΟ
ΕΙΣΟΔΗΜΑ
(σε ευρώ)
Εισοδηματική
ενίσχυση
(σε ευρώ)
Έως 12.500
1.125
12.501-17.500
875
17.501-22.500
625
Νοικοκυριό με 5 ή περισσότερα ενήλικα μέλη ή 2 ενήλικα και 6 ή περισσότερα ανήλικα μέλη
ΕΤΗΣΙΟ
ΕΙΣΟΔΗΜΑ
(σε ευρώ)
Εισοδηματική
ενίσχυση
(σε ευρώ)
Έως 15.000
1.350
15.001-21.000
1.050
21.001-27.000
750
(ΠΗΓΗ: fmvoice.gr)
ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: Κοινωνικό Μέρισμα: Η υποβολή της αίτησης σε 6 βήματα - Κριτήρια (ΠΙΝΑΚΑΣ)
staratalogia
Γράφει ο: Γιώργος Παλαιτσάκης
Ποσά «κοινωνικού μερίσματος» που θα κυμαίνονται από 250 έως 1.350 ευρώ θα εισπράξουν τον Δεκέμβριο πάνω από 1.300.000 νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα και μικρής αξίας περιουσιακά στοιχεία. Σύμφωνα με νομοθετική ρύθμιση που κατέθεσε η κυβέρνηση στη Βουλή και ψηφίστηκε χθες (28/11) με ευρεία πλειοψηφία, φέτος θα διατεθούν για την καταβολή «κοινωνικού μερίσματος» 710 εκατ. ευρώ από το «υπερπλεόνασμα» των 885 εκατ. ευρώ που αναμένεται κατά την ολοκλήρωση της εκτέλεσης του φετινού κρατικού προϋπολογισμού. Σε περίπτωση που το «υπερπλεόνασμα» διαμορφωθεί σε επίπεδο υψηλότερο από τα 885 εκατ. ευρώ, το ποσό που θα διατεθεί για το «κοινωνικό μέρισμα» θα είναι μεγαλύτερο από 710 εκατ. ευρώ.
Τα κριτήρια χορήγησης του φετινού «κοινωνικού μερίσματος», ο τρόπος υπολογισμού του, το ακριβές ύψος του ποσού που θα λάβει κάθε δικαιούχος, η διαδικασία καταβολής του καθώς και πλήθος άλλων αναγκαίων λεπτομερειών θα καθοριστούν με κοινή απόφαση των συναρμοδίων υπουργών Οικονομικών και Εργασίας.
Πάντως, με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα και σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, τα κριτήρια χορήγησης του «κοινωνικού μερίσματος» καθώς και τα ποσά που θα καταβληθούν φέτος στους δικαιούχους θα είναι ίδια με αυτά που είχαν δοθεί πέρυσι, δηλαδή θα κυμαίνονται από 250 έως 1.350 ευρώ ανάλογα με τα ετήσια εισοδήματα και τον αριθμό των μελών των νοικοκυριών που θα πληρούν τα προβλεπόμενα κριτήρια χορήγησης.
Πληροφορίες αναφέρουν, ειδικότερα, ότι με την εφαρμοστική κοινή υπουργική απόφαση, που θα υπογραφεί και θα εκδοθεί σύντομα, θα προβλέπεται η καταβολή του «μερίσματος» σε κάθε άτομο που διαμένει μόνο του σε κάποια οικία καθώς και σε κάθε «νοικοκυριό», δηλαδή σε κάθε ομάδα ατόμων που συγκατοικούν σε μία οικία (είτε πρόκειται για τυπική οικογένεια, είτε απλώς για συγκατοικούντες συγγενείς ή φίλους), εφόσον πληρούνται συγκεκριμένα εισοδηματικά, περιουσιακά κριτήρια και κριτήρια διαμονής, τα οποία θα εξακριβώνονται από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων που υποβλήθηκαν φέτος, για τα εισοδήματα του 2017.
Άτομα τα οποία «φιλοξενούνται» σε σπίτια γονέων ή άλλων συγγενών ή φίλων τους, ακόμη κι αν πληρούν από μόνα τους, βάσει των φορολογικών τους δηλώσεων, τα οριζόμενα κριτήρια χορήγησης δεν θα δικαιούνται να λάβουν ξεχωριστά το «μέρισμα», αλλά θα θεωρούνται ενταγμένα στις ομάδες ατόμων με τα οποία συγκατοικούν. Το εάν ένα «νοικοκυριό», δηλαδή μια ομάδα ατόμων συγκατοικούντων σε ένα σπίτι (οικογένεια κ.λπ.), δικαιούται να λάβει την εισοδηματική ενίσχυση θα εξαρτάται από το εάν το άθροισμα των εισοδημάτων των μελών και από εάν το άθροισμα της αξίας των περιουσιακών τους στοιχείων είναι ποσά χαμηλότερα από τα αντίστοιχα ανώτατα όρια που θα προβλέπουν τα οριζόμενα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Προκειμένου να κριθεί εάν πληρούνται τα προβλεπόμενα εισοδηματικά κριτήρια:
- Ως ετήσιο εισόδημα κάθε μεμονωμένου δικαιούχου, δηλαδή μονοπρόσωπου νοικοκυριού, θα λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ:
α) του συνολικού δηλωθέντος εισοδήματός του από όλες τις πηγές κι από όλες τις κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένων και όλων των αφορολόγητων ή ειδικώς φορολογούμενων ποσών (όπως τα επιδόματα στήριξης τέκνων, επιδόματα τριτέκνων ή πολυτέκνων, ΕΚΑΣ, επιδόματα ανεργίας, προνοιακά επιδόματα αναπηρίας, επιδόματα επικινδυνότητας, τόκοι καταθέσεων, ρέπος, ομολόγων ή εντόκων γραμματίων, μερίσματα από μετοχές, κέρδη από πωλήσεις μετοχών, ομολόγων κ.λπ.) και
β) του τεκμαρτού εισοδήματος, το οποίο προκύπτει από την εφαρμογή των διατάξεων για τις αντικειμενικές δαπάνες (τεκμήρια) διαβίωσης και τις δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (των άρθρων 30-32 του ισχύοντος Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος).
- Ως ετήσιο εισόδημα κάθε «νοικοκυριού» θα λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα των εισοδημάτων όλων των μελών του «νοικοκυριού». Για κάθε μέλος του «νοικοκυριού» θα λαμβάνεται υπόψη και θα αθροίζεται το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ του συνολικού δηλωθέντος εισοδήματός του και του συνολικού τεκμαρτού εισοδήματος. Τα ενήλικα εξαρτώμενα από τους γονείς τους τέκνα που κατά τη διάρκεια του 2017 σπούδαζαν σε πόλεις μακριά από τον τόπο διαμονής του «νοικοκυριού» θα θεωρούνται κι αυτά μέλη του συγκεκριμένου «νοικοκυριού». Για κάθε τέτοιο μέλος, ως ετήσιο εισόδημα θα λαμβάνεται υπόψη το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης των 3.000 ευρώ.
Στους δικαιούχους του «κοινωνικού μερίσματος» θα περιλαμβάνονται, επίσης, κι όσοι διαβιούν στον δρόμο ή σε ακατάλληλα καταλύματα, με την προϋπόθεση ότι έχουν καταγραφεί από τις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων ή κάνουν χρήση των υπηρεσιών Ανοικτών Κέντρων Ημέρας Αστέγων που λειτουργούν στους Δήμους.
Ειδική μέριμνα θα ληφθεί και για τους ανέργους που είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ. Συγκεκριμένα θα προβλέπεται ότι σε περίπτωση ατόμων τα οποία ήταν άνεργα για περισσότερους από 6 μήνες μέσα στο 2017 δεν λαμβάνεται υπόψη τυχόν ατομικό εισόδημα του φορολογικού έτους 2017 από μισθωτή εργασία έως το ύψος των 9.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά το ποσό των 1.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μήνα ανεργίας πέραν των έξι (6) μηνών εντός του έτους 2017.
Αναλυτικά, τα βασικότερα σημεία της κοινής υπουργικής απόφασης για την καταβολή του «κοινωνικού μερίσματος» σε ευάλωτα οικονομικά άτομα και νοικοκυριά, θα είναι τα εξής:
1) Κριτήρια χορήγησης του «κοινωνικού μερίσματος»
Α. Εισοδηματικά κριτήρια
Για την καταβολή της εισοδηματικής ενίσχυσης σε ένα άτομο που διαμένει μόνο του σε οικία, δηλαδή σε μονοπρόσωπο «νοικοκυριό», το ετήσιο εισόδημα του ατόμου αυτού δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 9.000 ευρώ. Εάν το ετήσιο εισόδημά του δεν υπερβαίνει το ποσό των 5.000 ευρώ, το μονοπρόσωπο «νοικοκυριό» θα εντάσσεται στο 1ο εισοδηματικό κλιμάκιο, από 0 έως 5.000 ευρώ, στο οποίο αντιστοιχεί ποσό «κοινωνικού μερίσματος» 450 ευρώ. Εάν το εισόδημά του είναι μεταξύ 5.000 και 7.000 ευρώ, τότε θα εντάσσεται στο 2ο εισοδηματικό κλιμάκιο, όπου αντιστοιχεί κοινωνικό μέρισμα 350 ευρώ. Εάν το ετήσιο εισόδημα του είναι μεταξύ 7.000 και 9.000 ευρώ, θα εντάσσεται στο 3ο εισοδηματικό κλιμάκιο, στο οποίο αντιστοιχεί ποσό «μερίσματος» 250 ευρώ.
Για την καταβολή του «μερίσματος» στις υπόλοιπες κατηγορίες νοικοκυριών, με περισσότερα του ενός μέλη, τόσο τα κλιμάκια ετησίου εισοδήματος όσο και τα αντίστοιχα ποσά μερίσματος θα προσδιορίζονται ως εξής:
- Για κάθε ενήλικο μέλος, πέραν του πρώτου, το εύρος του κλιμακίου του ετησίου εισοδήματος και το αντίστοιχο ποσό μερίσματος θα προσαυξάνεται κατά 50%. Δηλαδή το 1ο εισοδηματικό κλιμάκιο, από 0 έως 5.000 ευρώ για μονοπρόσωπο «νοικοκυριό», θα προσαυξάνεται κατά 50% για κάθε επιπλέον ενήλικο μέλος. Το ίδιο θα γίνεται και με το 2ο εισοδηματικό κλιμάκιο (από 5.000 έως 7.000 ευρώ) καθώς και με το 3ο εισοδηματικό κλιμάκιο (από 7.000 έως 9.000 ευρώ).
- Για κάθε ανήλικο μέλος, το κλιμάκιο ετησίου εισοδήματος και το αντίστοιχο ποσό μερίσματος θα προσαυξάνεται κατά 25%.
- Το ανώτατο όριο ετησίου εισοδήματος δεν θα μπορεί να υπερβεί το τριπλάσιο του αντίστοιχου ποσού που ισχύει για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό.
- Το ανώτατο ποσό μερίσματος δεν θα μπορεί να υπερβεί το τριπλάσιο του αντίστοιχου ποσού που ισχύει για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό.
Παράδειγμα: «Νοικοκυριό» αποτελούμενο από δύο ενήλικα μέλη (έγγαμοι χωρίς τέκνα ή δύο ενήλικα αδέλφια συγκατοικούντα κ.λπ.) με συνολικό ετήσιο εισόδημα 5.000 ευρώ θα λάβει μέρισμα που θα προσδιοριστεί ως εξής:
Το 1ο εισοδηματικό κλιμάκιο των 5.000 ευρώ, για το μονοπρόσωπο «νοικοκυριό», προσαυξάνεται κατά 50% για το δεύτερο ενήλικο μέλος του «νοικοκυριού»: 5.000 ευρώ + (5.000 ευρώ Χ 50%) = 7.500 ευρώ. Δηλαδή, για το «νοικοκυριό» με τα δύο ενήλικα μέλη το 1ο εισοδηματικό κλιμάκιο είναι από 0 έως 7.500 ευρώ.
Το ποσό μερίσματος των 450 ευρώ που αντιστοιχεί στο 1ο εισοδηματικό κλιμάκιο του μονοπρόσωπου «νοικοκυριού» θα προσαυξηθεί κατά 50% λόγω της ύπαρξης δεύτερου ενηλίκου μέλους: 450 ευρώ + (450 ευρώ Χ 50%) = 675 ευρώ. Δηλαδή, το «νοικοκυριό» με τα δύο ενήλικα μέλη το οποίο έχει ετήσιο εισόδημα 5.000 ευρώ και άρα ανήκει στο 1ο εισοδηματικό κλιμάκιο, από 0 έως 7.500 ευρώ, θα λάβει μέρισμα 675 ευρώ.
Β. Περιουσιακά κριτήρια
α. Ακίνητη περιουσία:
Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας όλων των μελών της ωφελούμενης μονάδας, στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. και προκύπτει από την τελευταία εκδοθείσα εντός του 2018 πράξη προσδιορισμού φόρου, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 120.000 ευρώ για μονομελή ωφελούμενη μονάδα, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 180.000 ευρώ.
β. Κινητή περιουσία:
Το συνολικό ύψος των καταθέσεων όλων των μελών της ωφελούμενης μονάδας σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κ.τ.λ., όπως προκύπτουν από τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 9.000 ευρώ για μονομελή ωφελούμενη μονάδα, πολλαπλασιαζόμενο με την αντίστοιχη κλίμακα ισοδυναμίας της ωφελούμενης μονάδας ανάλογα με τη σύνθεση αυτής.
Το συνολικό ποσό από τόκους καταθέσεων των μελών της ωφελούμενης μονάδας σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, όπως έχουν δηλωθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1) του φορολογικού έτους 2017, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό που προκύπτει από τον κατωτέρω μαθηματικό τύπο:
Ετήσιος τόκος = 9.000 Χ κλίμακα ισοδυναμίας ωφελούμενης μονάδας Χ μέσο ετήσιο καταθετικό επιτόκιο 2017 / 100
γ. Περιουσιακά τεκμήρια:
Θα εξαιρούνται από τη χορήγηση του κοινωνικού μερίσματος νοικοκυριά, τα μέλη των οποίων, βάσει της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2017:
- εμπίπτουν στον φόρο πολυτελούς διαβίωσης,
- δηλώνουν δαπάνες για αμοιβές πληρωμάτων σκαφών αναψυχής,
- δηλώνουν δαπάνες για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία,
- δηλώνουν δαπάνες για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό,
όπως αυτές προσδιορίζονται στους αντίστοιχους κωδικούς του εντύπου Ε1.
Επιπλέον, θα εξαιρούνται και οι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής, οι οποίοι υποχρεούνται να υποβάλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος στην Ελλάδα, καθώς και ο/η σύζυγος αυτών.
Γ. Κριτήριο διαμονής και λοιπά κριτήρια (ασφάλισης, υποβολής φορολογικής δήλωσης κ.λπ.)
Ο δικαιούχος του κοινωνικού μερίσματος πρέπει να διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια για τα τελευταία πέντε έτη (5), όπως αυτό προκύπτει από την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος κατά την τελευταία πενταετία.
Ο δικαιούχος οφείλει να είναι ασφαλισμένος τουλάχιστον μία φορά σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης και για χρόνο ασφάλισης μεγαλύτερο του ενός μήνα μέχρι και 31/10/2018, όπως αυτό προκύπτει από το μητρώο Άμεσα Ασφαλισμένων και Συνταξιούχων του ΕΦΚΑ είτε να είναι συνταξιούχος εξ ιδίου δικαιώματος ή εκ μεταβιβάσεως είτε να λαμβάνει το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων του άρθρου 93 του ν.4387/2016. Ο δικαιούχος και όλα τα ενήλικα μέλη του νοικοκυριού πρέπει να έχουν υποβάλει δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2017, εφόσον έχουν υποχρέωση.
2) Διαδικασία υποβολής αιτήσεων και είσπραξης των ποσών
Η αίτηση, η οποία επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του ν.1599/1986 ως προς τα δηλούμενα στοιχεία και συναίνεσης για τη λήψη φορολογικών δεδομένων που τηρούνται στην Α.Α.Δ.Ε., θα πρέπει να υποβληθεί από τον/την υπόχρεο ή τον/τη σύζυγο του υπόχρεου υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος της ωφελούμενης μονάδας μέσω του διαδικτυακού τόπου του προγράμματος (www.koinonikomerisma.gr). Η πλατφόρμα υποβολής δεν είναι ακόμη διαθέσιμη, αλλά αναμένεται να αρχίσει να λειτουργεί την ερχόμενη Τρίτη 4 Δεκεμβρίου. Για την πρόσβασή του στην φόρμα υποβολής της αίτησης ο κάθε ενδιαφερόμενος θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσει τους προσωπικούς κωδικούς με τους οποίους εισέρχεται στο πληροφοριακό σύστημα TAXISnet της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.).
Η καταβολή του κοινωνικού μερίσματος θα γίνεται εφάπαξ με πίστωση σε τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου. Για τον σκοπό αυτό, ο δικαιούχος, κατά τη συμπλήρωση των στοιχείων της αίτησής του θα πρέπει να έχει αναγράψει και τον αριθμό IBAN του τραπεζικού του λογαριασμού στον οποίο επιθυμεί να πιστωθεί το ποσό του «κοινωνικού μερίσματος». Ως ημερομηνία πληρωμής θα οριστεί η Παρασκευή 14 Δεκεμβρίου.
Το «κοινωνικό μέρισμα» θα είναι αφορολόγητο και ακατάσχετο στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων κατά παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης διάταξης, δεν θα υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, δεν θα επιτρέπεται να δεσμεύεται ούτε να συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν θα υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε άλλης παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
ΔΕΙΤΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΥΣ ΠΙΝΑΚΕΣ:
ΤΑ ΠΟΣΑ ΤΟΥ «ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ»
ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΕΤΗΣΙΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ
ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΜΕΛΩΝ ΚΑΘΕ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟΥ
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό (άγαμος)
ΕΤΗΣΙΟ
ΕΙΣΟΔΗΜΑ
(σε ευρώ)
Εισοδηματική ενίσχυση
(σε ευρώ)
Έως 5.000
450
5.001-7.000
350
7.001-9.000
250
Νοικοκυριό με 2 ενήλικα άτομα (π.χ. έγγαμοι ή συμβιούντες χωρίς παιδιά, δύο αδέλφια συγκατοικούντα, χήρα μητέρα που συγκατοικεί με άνεργο ενήλικο γιο κ.λπ.)
ΕΤΗΣΙΟ
ΕΙΣΟΔΗΜΑ
(σε ευρώ)
Εισοδηματική ενίσχυση
(σε ευρώ)
Έως 7.500
675
7.501-10.500
525
10.501-13.500
375
Νοικοκυριό με 2 ενήλικα άτομα και 1 ανήλικο μέλος (ζευγάρι εγγάμων με 1 ανήλικο παιδί, χήρος πατέρας, άνεργος ενήλικος γιος και ανήλικη κόρη κ.λπ.)
ΕΤΗΣΙΟ
ΕΙΣΟΔΗΜΑ
(σε ευρώ)
Εισοδηματική
ενίσχυση
(σε ευρώ)
Έως 8.750
787,50
8.751-12.250
612,50
12.251-15.750
437,50
Νοικοκυριό με 3 ενήλικα μέλη (ζευγάρι εγγάμων με ενήλικο τέκνο) ή με 2 ενήλικα και 2 ανήλικα άτομα (ζευγάρι εγγάμων με 2 ανήλικα παιδιά κ.λπ.)
ΕΤΗΣΙΟ
ΕΙΣΟΔΗΜΑ
(σε ευρώ)
Εισοδηματική
ενίσχυση
(σε ευρώ)
Έως 10.000
900
10.001-14.000
700
14.001-18.000
500
Νοικοκυριό με 3 ενήλικα μέλη και 1 ανήλικο μέλος (ζευγάρι εγγάμων με 1 ενήλικο και 1 ανήλικο παιδί κ.λπ.) ή με 2 ενήλικα και 3 ανήλικα μέλη (οικογένεια με 3 ανήλικα τέκνα)
ΕΤΗΣΙΟ
ΕΙΣΟΔΗΜΑ
(σε ευρώ)
Εισοδηματική
ενίσχυση
(σε ευρώ)
Έως 11.250
1.102,50
11.251-15.750
787,50
15.751-20.250
562,50
Νοικοκυριό με 4 ενήλικα μέλη ή 2 ενήλικα και 4 ανήλικα μέλη
ΕΤΗΣΙΟ
ΕΙΣΟΔΗΜΑ
(σε ευρώ)
Εισοδηματική
ενίσχυση
(σε ευρώ)
Έως 12.500
1.125
12.501-17.500
875
17.501-22.500
625
Νοικοκυριό με 5 ή περισσότερα ενήλικα μέλη ή 2 ενήλικα και 6 ή περισσότερα ανήλικα μέλη
ΕΤΗΣΙΟ
ΕΙΣΟΔΗΜΑ
(σε ευρώ)
Εισοδηματική
ενίσχυση
(σε ευρώ)
Έως 15.000
1.350
15.001-21.000
1.050
21.001-27.000
750
(ΠΗΓΗ: fmvoice.gr)
ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: Κοινωνικό Μέρισμα: Η υποβολή της αίτησης σε 6 βήματα - Κριτήρια (ΠΙΝΑΚΑΣ)
staratalogia
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
![Οι πρώτες αυξήσεις για 78.000 εργαζόμενους συνταξιούχους [πίνακες]](https://www.newsnowgr.com/static/gfx/nn124x78.gif)
