Ο Michael Petterson υποστηρίζει ότι τα Υακίνθεια, οι Γυμνοπαιδιές και τα Κάρνεια της Σπάρτης συγκροτούσαν έναν τελετουργικό κύκλο, ο οποίος σχετιζόταν με τα τρία στάδια της μυητικής παίδευσης των ανδρών
Από τον
καθ. Πέτρο Θέμελη*
Τον Αύγουστο του 2001 μία ασβεστολιθική στήλη που ήλθε στο φως στον χώρο του προσκηνίου του Θεάτρου της αρχαίας Μεσσήνης φέρει ίχνη στήριξης αναθήματος χάλκινου αγαλμάτιου, το οποίο εικόνιζε πιθανότατα τον Απόλλωνα Κάρνειο, όπως εικάζεται από το κείμενο της εξάστιχης επιγραφής στην πρόσθια όψη: «Ο Καρνειαστής Λέων και έξι ιεροί, ο Παλίσσκιος, ο Τελέσστας, ο Φίλων, ο Θάλων, ο Ξενόλας και ο Νικόστρατος, ανέθεσαν στον Κάρνειο».
Δεν υπάρχουν φιλολογικές επιγραφές ούτε και βεβαιωμένες απεικονίσεις του Καρνείου που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αποκατάσταση του εικονογραφικού τύπου του αγαλμάτιου που έφερε η στήλη.
Ο Παυσανίας αναφέρει εικόνες, λατρευτικά αγάλματα και ξόανα του Καρνείου Απόλλωνα στο Γύθειο, στο όρος Κνακάδιον κοντά στην πόλη Λας, στην αγορά του Οιτύλου, στα Λεύκτρα και στην Καρδαμύλη, κατασκευασμένα «καθά Δωριεύσιν επιχώριον». Ο Σουηδός ερευνητής Michael Petterson υποθέτει ότι ο δωρικός επιχώριος τρόπος απόδοσης του θεού παραπέμπει σε θηριομορφική σύλληψή του ως κριού, και αναφέρεται σε δύο έργα προκειμένου να υποστηρίξει την υπόθεσή του, που θα μπορούσαν όμως να παριστάνουν και τον Ερμή.
Μυθικός ιδρυτής των Μυστηρίων της Ανδανίας θεωρούνταν ο Καύκων, γιος του Κελαινού και εγγονός του Φλύου, επωνύμου του αττικού δήμου της Φλύας, όπου τελούνταν μυστικά δρώμενα της Δήμητρας και της Ρέας-Κυβέλης.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο Καύκων είχε μεταφέρει τα μυστήρια από την Ελευσίνα στην Ανδανία, όταν κυβερνούσε τον τόπο η προδωρική βασίλισσα Μεσσήνη, κόρη του Τριόπα, η οποία μυήθηκε στα μυστήρια.
Το ιερό του Καρνείου στην εύφορη πεδιάδα του Στενυκλάρου, που τη διέσχιζε ο ποταμός Βαλύρας, σημερινό ποτάμι της Μαυροζούμενας, βρισκόταν σε ακμή τουλάχιστον τα χρόνια της επίσκεψης του Παυσανία, μολονότι η κώμη Ανδανία, οκτώ στάδια μακριά από το άλσος, κειτόταν ήδη σε ερείπια.Όταν ο Παυσανίας επισκέφθηκε (μεταξύ των ετών 155-160 μ.Χ.) το Καρνάσιον ή Καρνειάσιον άλσος, το ιερό δηλαδή άλσος του Καρνείου με τα κυπαρίσσια, τελούνταν ακόμη τα περίφημα Μυστήρια της Ανδανίας. Εκεί αντίκρισε μεταξύ άλλων τα αγάλματα του Απόλλωνα Καρνείου και του Ερμή με κριάρι.
....διαβάντι δὲ τούτους πεδίον ἐστὶν ὀνομαζόμενον Στενυκληρικόν: εἶναι δὲ ἥρωα Στενύκληρον λέγουσι. τοῦ πεδίου δέ ἐστιν ἀπαντικρὺ καλουμένη τὸ ἀρχαῖον Οἰχαλία, τὸ δὲ ἐφ' ἡμῶν Καρνάσιον ἄλσος, κυπαρίσσων μάλιστα πλῆρες. θεῶν δὲ ἀγάλματα Ἀπόλλωνός ἐστι Καρνείου καὶ Ἑρμῆς φέρων κριόν. ἡ δὲ Ἁγνὴ Κόρης τῆς Δήμητρός ἐστιν ἐπίκλησις: ὕδωρ δὲ ἄνεισιν ἐκ πηγῆς παρ' αὐτὸ τὸ ἄγαλμα. [33.5] τὰ δὲ ἐς τὰς θεὰς τὰς Μεγάλας--δρῶσι γὰρ καὶ ταύταις ἐν Καρνασίῳ τὴν τελετήν--ἀπόῤῥητα ἔστω μοι: δεύτερα γάρ σφισι νέμω σεμνότητος μετά γε Ἐλευσίνια. ὅτι δ' ὑδρία τε ἡ χαλκῆ, τὸ εὕρημα τοῦ Ἀργείου στρατηγοῦ, καὶ Εὐρύτου τοῦ Μελανέως τὰ ὀστᾶ ἐφυλάσσετο Φωτ: ιστότοπος Γιάννη Δ. Λύρα
Στο Καρνάσιον φυλαγόταν η λεγομένη παρακαταθήκη του Αριστομένη, το τελετουργικό δηλαδή των Μυστηρίων της Ανδανίας, που ο Μνασίστρατος παρέδιδε κατά την τέλεση των Μυστηρίων στους ιερούς. Το άκρως σημαντικό τελετουργικό αυτό κείμενο, άρρηκτα δεμένο με την αναγέννηση του μεσσηνιακού έθνους, είχε αντιγραφεί σε ειλιτάριο παπύρου, από το ενεπίγραφο έλασμα κασσιτέρου, που είχε ανακαλύψει το 369 π.Χ., φυλαγμένο σε χάλκινη υδρία και θαμμένο στην Ιθώμη, ο Αργείος στρατηγός και οικιστής της Μεσσήνης Επιτέλης, σύμμαχος του Θηβαίου Επαμεινώνδα.
{...ἐνταῦθα, δηλῶσαί με καὶ ἐς ἅπαντας οὐκ ἀπεῖργε τὸ ὄνειρον. ῥεῖ δὲ ποταμὸς παρὰ τὸ Καρνάσιον Χάραδρος, καὶ προελθόντι ἐν ἀριστερᾷ σταδίους ὀκτὼ [33.6] μάλιστα ἐρείπιά ἐστιν Ἀνδανίας. καὶ ὅτι μὲν τῇ πόλει τὸ ὄνομα ἀπὸ γυναικὸς γέγονεν Ἀνδανίας, ὁμολογεῖται ὑπὸ τῶν ἐξηγητῶν: οὐ μὴν τά γε ἐς τοὺς γονέας αὐτῆς οὐδὲ τῷ συνῴκησεν ἔχω λέγειν. ἰόντων δὲ ὡς ἐπὶ Κυπαρισσιὰς ἀπὸ Ἀνδανίας Πολίχνη τέ ἐστι καλουμένη καὶ ποταμὸς Ἠλέκτρα καὶ Κοῖος ῥέουσι: τάχα δ' ἄν τινα καὶ λόγον ἐς Ἠλέκτραν τὴν Ἄτλαντος λέγοιεν καὶ ἐς Κοῖον τὸν Λητοῦς πατέρα, ἢ καὶ τῶν ἐπιχωρίων ἡρώων εἶεν Ἠλέκτρα τε καὶ Κοῖος...}
Ο Χάραδρος ποταμός -Φωτ: ιστότοπος Γιάννη Δ. Λύρα
Σύμφωνα με τον Παυσανία όλοι οι Δωριείς λάτρευαν τον Κάρνειο Απόλλωνα και δεν είναι αναγκαίο να αποδώσουμε σε σπαρτιατική ή αθηναϊκή προπαγάνδα την εγκαθίδρυση της λατρείας του στο Καρνάσιον άλσος, κοντά στην Ανδανία, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι ερευνητές, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τη λατρευτική «κοινή» μεταξύ Μεσσηνίων και Σπαρτιατών.Υπάρχουν άλλωστε ισχυρά επιχειρήματα υπέρ της άποψης ότι τα Κάρνεια ως αγροτική-ποιμενική γιορτή αρχικά προϋπήρχαν της καθόδου των Δωριέων στην Πελοπόννησο, οι οποίοι την υιοθέτησαν και της έδωσαν πολεμικό χαρακτήρα.
Τα Κάρνεια γιορτάζονταν στη Σπάρτη και σε άλλες δωρικές πόλεις επί εννέα ημέρες κατά τον μήνα Καρνείον (μέσα Αυγούστου - μέσα Σεπτεμβρίου) με θυσία κριαριού, πομπή, χορό, αγώνες μουσικούς και γυμνικούς.
Ο μήνας Καρνείος, ιερός για τους Δωριείς, κατά τον Θουκυδίδη, μαρτυρείται σε πόλεις της Πελοποννήσου, της Κρήτης, της Δωδεκανήσου και της Σικελίας.
Το κυρίως δρώμενο των Καρνείων τελούνταν από άγαμους νέους άνδρες (που δεν είχαν ακόμη κλείσει τα 30 ώστε να έχουν αποκτήσει πλήρη πολιτικά δικαιώματα), πέντε από κάθε φυλή, που ονομάζονταν Καρνεάται ή Καρνιασταί και πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους στην οργάνωση της εορτής για μία περίοδο τεσσάρων ετών.
Ένας από τους Καρνεάτες, ονομαζόμενος και σταφυλοδρόμος, έτρεχε στεφανωμένος με ταινίες, οι υπόλοιποι τον κυνηγούσαν, αν τον έπιαναν ήταν καλό σημάδι για την πόλη, αν όχι ήταν κακό. Η γιορτή των Οσχοφορίων στην Αττική περιλάμβανε τελετουργικά στοιχεία παρόμοια με αυτά των Καρνείων, όπως η πομπή με σταφύλια και ο αγώνας δρόμου. Ο Michael Petterson υποστηρίζει ότι τα Υακίνθεια, οι Γυμνοπαιδιές και τα Κάρνεια της Σπάρτης συγκροτούσαν μια λατρευτική ενότητα, έναν τελετουργικό κύκλο, ο οποίος σχετιζόταν με τα τρία στάδια της μυητικής παίδευσης των ανδρών.
Οι ιεροί, σύμφωνα με όσα περιλαμβάνονται στην επιγραφή των Μυστηρίων της Ανδανίας, ήταν νέοι άνδρες, μυημένοι στα μυστήρια, εκλεγμένοι με κλήρο, ανάμεσα στους επιφανείς άνδρες της Μεσσήνης.
Ηταν υποχρεωμένοι να δεχτούν την εκλογή τους και σε περίπτωση άρνησης πλήρωναν υψηλότατο πρόστιμο 1.000 δραχμών.
Χρίζονταν ιεροί δίνοντας όρκο κατά τον ενδέκατο μήνα πριν από τα μυστήρια, ενώπιον του Γραμματέως των Συνέδρων, αφού προηγουμένως είχαν προσφέρει σπονδή αίματος και κρασιού στους βωμούς των θεών, πάνω στους οποίους καίγονταν τα ιερά σφάγια.
Εκτός από τους άνδρες, εκλέγονταν και γυναίκες ιερές, με αντίστοιχες υποχρεώσεις και δικαιοδοσίες. Έδιναν τον ίδιο όρκο με τους ιερούς άνδρες, με την προσθήκη «πεποίημαι δε και ποτί τον άνδρα ταν συμβίωσιν οσίως και δικαίως».
Ιεροί και ιερές φορούσαν στο κεφάλι λευκούς πίλους και φρόντιζαν για την οργάνωση και την ομαλή λειτουργία των μυστηρίων θεοπρεπώς και δικαίως, έχοντας επικεφαλής τους Δέκα (μια μικρή γερουσία, που εκλεγόταν μεταξύ όλων των πολιτών ηλικίας άνω των 40 ετών).
Πόσο σημαντικός ήταν για έναν πολίτη ο τίτλος του ιερού γίνεται φανερό και από το γεγονός ότι μεταξύ των μεγάλων τιμών που απονέμουν στον περίφημο γλύπτη Δαμοφώντα Φιλίππου οι Λυκουράσιοι συμπεριλαμβάνεται και ο τίτλος του πρώτου μεταξύ των ιερών.Η λαμπρή πομπή προς το Καρνάσιον άλσος, όπου βρίσκονταν το ιερό με τον Ναό των Μεγάλων Θεών, τα αγάλματα του Καρνείου και του Ερμή καθώς και η Κρήνη Αγνή και το άγαλμά της, πρέπει να ξεκινούσε σε τακτά διαστήματα (πιθανότατα ανά τέσσερα χρόνια), την ίδια (γενέθλιο του θεού) ημέρα του ενδέκατου μήνα από τη Μεσσήνη, διανύοντας μια απόσταση περίπου 10 χιλιομέτρων, με βόρεια-βορειοδυτική κατεύθυνση προς τα σύνορα Μεσσηνίας - Μεγαλοπολίτιδας.
Οι διαμορφωμένοι από τη γεωμετρική - αρχαϊκή περίοδο πόλοι, η πόλις και η εδαφική της επικράτεια εξέφραζαν συμβολικά την πολιτική και κοινωνική ένωσή τους με τη μεγάλη και πολύωρη αυτή πομπική πορεία, που ξεκινούσε κάθε χρόνο από το αστικό κέντρο, την πρωτεύουσα Μεσσήνη, και κατευθυνόταν προς το ιερό, στις παρυφές της πεδιάδας, προκειμένου να τιμήσει εκεί τον Κάρνειο, τους Μεγάλους Θεούς και τις συλλατρευόμενες θεότητες.
Η Αρκαδική Πύλη
Η πομπή των Μεσσηνίων περνούσε μέσα από την Αρκαδική Πύλη, κατηφόριζε προς την πεδιάδα της Στενυκλάρου, διάβαινε το ποτάμι της Βαλύρας πάνω από την τριπλή αρχαία γέφυρα και έπαιρνε την ευθεία βορειοδυτικά προς το Καρνάσιον.
Επικεφαλής της πομπής βρισκόταν ο μέγας ιεροφάντης Μνασίστρατος φορώντας άμφια, διαφορετικά από εκείνα των ιερέων και των ιερειών. Ακολουθούσαν ο ιερέας και η ιέρεια των θεών «οις τα μυστήρια γίνεται», έπονταν οι αγωνοθέτες, οι ιεροθύτες και οι αυλητές.
Μετά έρχονταν οι παρθένες ιερές που μετέφεραν τις κίστεις με τα «ιερά μυστικά», ακολουθούσαν η Θοιναρμόστρια της Δήμητρας και οι Υποθοιναρμόστριες, σε συνέχεια η ιέρεια της Δήμητρος «τας εφ' ιπποδρόμω», έπειτα η ιέρεια της Δήμητρος «εν Αιγίλαι», μετά οι λοιπές ιερές σε σειρά ανά μία (που όριζε με κλήρο ο γυναικονόμος), έπειτα οι ιεροί, με τη σειρά που όριζαν οι Δέκα.
Στο τέλος φέρονταν τα ζώα της θυσίας, ανάλογα με τη σειρά που θυσιάζονταν στους βωμούς της Δήμητρας, του Ερμή, των Μεγάλων Θεών, του Απόλλωνα Καρνείου και της Αγνής.
Όνομα Μεσσήνιου - Κίσσος Νεάρχου Ἀνδ̣[α]νιεύς -ΦΩΤ αρχείου
Ο Παυσανίας αναφέρει την κώμη Αιγίλα και το εκεί ιερό της Δήμητρας με αφορμή τη σύλληψη του Αριστομένη και την απελευθέρωσή του από την Αρχιδάμεια, ιέρεια της Δήμητρας. Φαίνεται ότι εις μνήμην αυτής ακριβώς της παράδοσης τιμούσαν οι Μεσσήνιοι την ιέρεια της Δήμητρας «εν Αιγίλαι», προσφέροντάς της διακεκριμένη θέση στην πομπή των Μυστηρίων.
* Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας, Πρόεδρος Εταιρίας Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών.
~~{*}~~
Οι επιγραφές με την λεπτομερή λειτουργία της τέλεσης των Μυστηρίων της Ανδανίας
Η παράθεση του το επιγραφικού κειμένου
Λεπτομέρειες σχετικές με την τέλεση των μυστηρίων μας είναι γνωστές από τις 2 πέτρινες επιγραφές, του 92 π.χ., οπότε έγινε και η τελευταία αναδιοργανωσή τους, από τον Ιεροφάντη Μνασίστρατο, ύστερα από Δελφικό Χρησμό. Η επιγραφή βρέθηκε το 1858, στην τοποθεσία Καμάρες και είναι εντοιχισμένη στην εκκλησία του αγίου Κωνσταντίνου, στους Κωσταντίνους, του δήμου Ανδανίας του νομού Μεσσηνίας. Μπαίνοντας στον ναό η αριστερή επιγραφή έχει 53 σειρές και η δεξιά 62. Τα γράμματα είναι κεφαλαία ενός εκατοστοτού το καθένα και το ένα δίπλα στο άλλο. Οι στήλες των γραμμάτων είναι κατακόρυφες ,διαβάζονται από πάνω προς τα κάτω και το πέτρωμα στο οποίο έχουν γραφεί είναι τιτανόλιθος. Ο Νόμος η Διάγραμμα έχει 27 άρθρα, αλλά δεν γνωρίζουμε τίποτε σχετικά με το περιεχόμενο της μύησης.
Τα 27 άρθρα αναφέρονται:
1. Περί Ιερών και Ιεράν
2. Παραδόσιος
3. Περί Στεφάνων
4. Περί Ειματισμού
5. Ορκος Γυναικονόμου
6. Περί Πομπών
7. Περί Σκανάν (Σκηνές)
8. Τι να υπάρχουν στις σκηνές
9. Περί Ακοσμούντων (παραβάτες)
10. Περί Ραβδοφόρων
11. Περί των Διαφόρων
12. Περί παροχών των θυμάτων
13. Περί τεχνιτάν εις τας χοριτείας
14. Περί Αδικημάτων
15. Περί κοπτόντων εν τωι Ιερώι
16. Περί των Δούλων
17. Περί τας κράνας
18. Περί των θησαυρών κατασκευάς
19. Περί του Ιερού Δείπνου
20. Περί της Αγοράς
21. Περί Υδατος
22. Περί αλλείματος και Λουτρου
23. Περί Συνέσιος Αναφοράς
24. Περί Αντίγραφου του Διαγράμματος
25. Περί τας καταστάσιος των Δέκα
26. Περί Διαβούλιον
27. Περί Αγράφων
Σχόλια των 27 άρθρων .
Τη διοίκηση της πόλης είχαν οι σύνεδροι με επικεφαλής το γραμματέα των συνέδρων, σημερινό αξίωμα του πρωθυπουργού. Στην τέλεση των μυστηρίων εκλέγονταν οι 10 μεταξύ των σεβαστών πολιτών έχοντας ηλικία πάνω από 40 έτη, τη δωδέκατη ημέρα του έκτου μηνός Φεβρουαρίου και είχαν τη γενική εποπτεία με τη συνεργασία των ιερών ανδρών που εκλέγονταν με κλήρο από τη γραμματεία των συνέδρων και ορκίζονταν τον ενδέκατο μήνα Ιούλιο. Οι ιεροί ήταν εκλεκτοί πολίτες και προέρχονταν από όλες τις φυλές σε ίσο αριθμό από κάθε φυλή, οι οποίοι διεύθυναν την τελετή με επικεφαλείς τους 10.Οι ιερείς όρκιζαν τον ιερέα, τις ιερές γυναίκες, που έπρεπε να συμβιώνουν αρμονικά με τους άνδρες τους, το γυναικονόμο, φυλάνε τα ιερά βιβλία και σκεύη, φροντίζουν για την προμήθεια των ζώων που προορίζονται για θυσίες, την προμήθεια ξύλων για το δημόσιο λουτρό, καθορίζουν την έκταση του ιερού ασύλου, το χώρο των σκηνών και το μεγεθός τους, το χώρο που θα γίνονται οι αγοροπωλησίες, φροντίζουν την κατασκευή 2 θησαυροφυλακίων για τις εισφορές, διαλέγουν τους αυλητές και κιθαριστές, ορίζουν το είδος ενδυμάτων και κοσμημάτων που θα φέρουν οι μετέχοντες στην πομπή, οργανώνουν τον ιερό δείπνο, επιβλέπουν να μην γίνονται παρανομίες, επιβάλλουν ποινές, πρόστιμα ξυλοδαρμούς, τους οποίους εκτελούν οι ραβδοφόροι που εκλέγονται από τους 10, υποβάλλουν στο πρυτανείο έκθεση πεπραγμένων και γράφουν τα ονόματα των τιμωρηθέντων σε μητρώο, που φυλάσσεται στο διοικητήριο μέσα στο ιερό άλσος. Διαπιστώνεται ότι όλη η τέλεση ήταν άψογη, τα ρούχα να μην είναι ακριβότερα από 2 μνες*, υπήρχε τάξη και ευπρέπεια με καθορισμένο το χώρο και το σκοπό. Ο οικονομικός απολογισμός γινόταν δημόσια και οι 5 προσημείωναν την περιουσία τους καθώς και αυτοί που τους πρότειναν.
Δείγμα ενάρετης διοίκησης ήταν η διαχείριση εσόδων – εξόδων, συμμετείχαν στις εορτές ελεύθεροι και δούλοι, η διοίκηση - οργάνωση της πόλης ήταν καθαρά δημοκρατική, η εξουσία προερχόταν από τους πολίτες, ο δήμος εκλέγει τους 5 διαχειριστές της εορτής και ήταν πολίτες με μεγάλη περιουσία. Διαπιστώνουμε από τη μελέτη του διαγράμματος ή νόμου, λαμπρή διοικητική, κοινωνική, και οικονομική οργάνωση, πνεύμα αρμονικής συνύπαρξης και ήρεμης διαβίωσης, της τότε εποχής.
Μεσσηνία Ανδανία 92/91 π.Χ. (Messenia — Andania — 92/91 BC)
Όψι Α (face A.)
1 [περὶ ἱ]ε̣ρῶν καὶ ἱερᾶν. ὁ γραμματεὺς τῶν συνέδρων τοὺς γενηθέντας ἱεροὺς ὁρκιξάτω παραχρῆμα, ἂμ μήτις ἀρρωσ[τεῖ],
[ἱερῶ]ν καιομένων, αἷμα καὶ οἶνον σπένδοντας, τὸν ὅρκον τὸν ὑπογεγραμμένον· "ὀμνύω τοὺς θεούς, οἷς τὰ μυστήρια ἐπιτ[ε]-
[λε]ῖται, ἐπιμέλειαν ἕξειν, ὅπως γίνηται τὰ κατὰ τὰν τελετὰν θεοπρεπῶς καὶ ἀπὸ παντὸς τοῦ δικαίου, καὶ μήτε αὐ-
[τ]ὸς μηθὲν ἄσχημον μηδὲ ἄδικον ποιήσειν ἐπὶ καταλύσει τῶν μυστηρίων μηδὲ ἄλλωι ἐπιτρέψειν, ἀλλὰ κατακολου-
5 θήσειν τοῖς γεγραμμένοις, ἐξορκίσειν δὲ καὶ τὰς ἱερὰς καὶ τὸν ἱερῆ κατὰ τὸ διάγραμμα. εὐορκοῦντι μέν μοι εἴη, ἃ τοῖς εὐ-
σεβέοις, ἐφιορκοῦντι δὲ τἀναντία." ἂν δέ τις μὴ θέλει ὀμνύειν, ζαμιούτω δραχμαῖς χιλίαις καὶ ἄλλον ἀντὶ τούτου κλαρωσά-
τω ἐκ τᾶς αὐτᾶς φυλᾶς. τὰς δὲ ἱερὰς ὁρκιζέτω ὁ ἱερεὺς καὶ οἱ ἱεροὶ ἐν τῶι ἱερῶι τοῦ Καρνείου τᾶι πρότερον ἁμέραι τῶν μυστη-
ρίων τὸν αὐτὸν ὅρκον καὶ ποτεξορκιζόντω· "πεποίημαι δὲ καὶ ποτὶ τὸν ἄνδρα τὰν συμβίωσιν ὁσίως καὶ δικαίως." τὰν δὲ μ[ὴ]
θέλουσαν ὀμνύειν ζαμιούντω οἱ ἱεροὶ δραχμαῖς χιλίαις καὶ μὴ ἐπιτρεπόντω ἐπιτελεῖν τὰ κατὰ τὰς θυσίας μηδὲ μετ[έ]-
10 χειν τῶν μυστηρίων, αἱ δὲ ὀμόσασαι ἐπιτελούντω. ————— οἱ δὲ γεγενημένοι ἱεροὶ καὶ ἱεραὶ ἐν τῶι πέμπτωι καὶ πεντηκοστῶι
ἔτει ὀμοσάντω τὸν αὐτὸν ὅρκον ἐν τῶι ἑνδεκάτωι μηνὶ πρὸ τῶν μυστηρίων. παραδόσιος. τὰν δὲ κάμπτραν καὶ τὰ
βιβλία, ἃ δέδωκε Μνασίστρατος, παραδιδόντω οἱ ἱεροὶ τοῖς ἐπικατασταθέντοις, παραδιδόντω δὲ καὶ τὰ λοιπά, ὅσα
ἂν κατασκευασθεῖ χάριν τῶν μυστηρίων. στεφάνων. στεφάνους δὲ ἐχόντω οἱ μὲν ἱεροὶ καὶ αἱ ἱεραὶ πῖλον λευκόν,
τῶν δὲ τελουμένων οἱ πρωτομύσται στλεγγίδα. ὅταν δὲ οἱ ἱεροὶ παραγγείλωντι, τὰμ μὲν στλεγγίδα ἀποθέσθωσαν,
15 στεφανούσθωσαν δὲ πάντες δάφναι. εἱματισμοῦ. οἱ τελούμενοι τὰ μυστήρια ἀνυπόδετοι ἔστωσαν καὶ ἐχόντω τὸν
εἱματισμὸν λευκόν, αἱ δὲ γυναῖκες μὴ διαφανῆ μηδὲ τὰ σαμεῖα ἐν τοῖς εἱματίοις πλατύτερα ἡμιδακτυλίου, καὶ αἱ
μὲν ἰδιώτιες ἐχόντω χιτῶνα λίνεον καὶ εἱμάτιον μὴ πλείονος ἄξια δραχμᾶν ἑκατόν, αἱ δὲ παῖδες καλάσηριν ἢ σιν-
δονίταν καὶ εἱμάτιον μὴ πλείονος ἄξια μνᾶς, αἱ δὲ δοῦλαι καλάσηριν ἢ σινδονίταν καὶ εἱμάτιον μὴ πλείονος ἄξια δρα-
χμᾶν πεντήκοντα. ————— αἱ δὲ ἱεραί, αἱ μὲν γυναῖκες καλάσηριν ἢ ὑπόδυμα μὴ ἔχον σκιὰς καὶ εἱμάτιον μὴ πλέονος ἄξια δύο
20 μνᾶν, αἱ δὲ [παῖδε]ς καλάσηριν ἢ εἱμάτιον μὴ πλείονος ἄξια δραχμᾶν ἑκατόν. ————— ἐν δὲ τᾶι πομπᾶι αἱ μὲν ἱεραὶ γυναῖκες ὑποδύ-
ταν καὶ εἱμάτιον γυναικεῖον οὖλον, σαμεῖα ἔχον μὴ πλατύτερα ἡμιδακτυλίου, αἱ δὲ παῖδες καλάσηριν καὶ εἱμάτιον μὴ δια-
φανές· μὴ ἐχέτω δὲ μηδεμία χρυσία μηδὲ φῦκος μηδὲ ψιμίθιον μηδὲ ἀνάδεμα μηδὲ τὰς τρίχας ἀνπεπλεγμένας μηδὲ ὑπο-
δήματα εἰ μὴ πίλινα ἢ δερμάτινα ἱερόθυτα. δίφρους δὲ ἐχόντω αἱ ἱεραὶ εὐσυΐνους στρογγύλους καὶ ἐπ’ α̣ὐ̣τῶν ποτικεφάλαια
ἢ σπῖραν λευκά, μὴ ἔχοντα μήτε σκιὰν μητὲ πορφύραν. ὅσα δὲ δεῖ διασκευάζεσθαι εἰς θεῶν διάθεσιν, ἐχόντω τὸν εἱματισμόν,
25 καθ’ ὃ ἂν οἱ ἱεροὶ διατάξωντι. ————— ἂν δέ τις ἄλλω̣ς ἔχει τὸν εἱματισμὸν παρὰ τὸ διάγραμμα, ἢ ἄλλο τι τῶν κεκωλυμένων, μὴ ἐπιτρπέ-
τω ὁ γυναικονόμος καὶ ἐξουσίαν ἐχέτω λυμαίνεσθαι, καὶ ἔστω ἱερὰ τῶν θεῶν. ὅρκος γυναικονόμου. "οἱ δὲ ἱεροὶ ὅταν καὶ αὐτοὶ ὀμό-
σωντι, ὁρκιζόντω τὸν γυναικονόμον ἐπὶ τῶν αὐτῶν ἱερῶν, εἶ μὰν ἕξειν ἐπιμέλειαν περί τε τοῦ εἱματισμοῦ καὶ τῶν λοιπῶν τῶν
ἐπιτεταγμένων μοι ἐν τῶι διαγράμματι." πομπᾶς. ἐν δὲ τᾶι πομπᾶι ἁγείστω Μνασίστρατος, ἔπειτεν ὁ ἱερεὺς τῶν θεῶν, οἷς
τὰ μυστήρια γίνεται, μετὰ τᾶς ἱερέας, ἔπειτα ἀγωνοθέτας, ἱεροθύται, οἱ αὐληταί· μετὰ δὲ ταῦτα αἱ παρθένοι αἱ ἱεραί, καθὼς ἂν λά-
30 χωντι, ἄγουσαι τὰ ἅρματα ἐπικείμενα {ς} κίστας ἐχούσας ἱερὰ μυστικά· εἶτεν ἁ θοιναρμόστρια ἁ εἰς Δάματρος καὶ αἱ ὑποθοιναρ-
μόστριαι αἱ ἐμβεβακυῖαι, εἶτεν ἁ ἱέρεα τᾶς Δάματρος τᾶς ἐφ’ ἱπποδρόμωι, εἶτεν ἁ τᾶς ἐν Αἰγίλᾳ· ἔπειτεν αἱ ἱεραὶ κατὰ μίαν, κα-
θώς κα λάχωντι, ἔπειτεν οἱ ἱεροί, καθώς κα οἱ δέκα διατάξωντι. ὁ δὲ γυναικονόμος κλαρούτω τάς τε ἱερὰς καὶ παρθένους καὶ ἐπιμέλειαν
ἐχέτω, ὅπως πομπεύωντι, καθώς κα λάχωντι. ἀγέσθω δὲ ἐν τᾶι πομπᾶι καὶ τὰ θύματα, καὶ θυσάντω τᾶι μὲν Δάματρι σῦν ἐπίτοκα, Ἑρμᾶ-
νι κριόν, Μεγάλοις Θεοῖς δάμαλιν σῦν, Ἀπόλλωνι Καρνείωι κάπρον, Ἅγναι οἶν. σκανᾶν. σκανὰν δὲ μὴ ἐπιτρεπόντω οἱ ἱεροὶ μηθένα ἔχειν ἐν
35 τετραγώνωι μείζω ποδῶν τριάκοντα, μηδὲ περιτιθέμεν ταῖς σκαναῖς μήτε δέρρεις μήτε αὐλείας, μηδέ, ἐν ὧι ἂν τόπωι περιστεμ-
ματώσωντι οἱ ἱεροί, μηθένα τῶν μὴ ὄντων ἱερῶν ἔχειν σκανάν. μηδὲ παρερπέτω μηθεὶς ἀμύητος εἰς τὸν τόπον, ὅν κα περιστεμμα-
τώσωντι. χωραξάντω δὲ καὶ ὕδρανας. ἀναγραψάντω δὲ καί, ἀφ’ ὧν δεῖ καθαρίζειν καὶ ἃ μὴ δεῖ ἔχοντας εἰσπορεύεσθαι. ἃ [μ]ὴ̣ δεῖ ἔχειν
ἐν ταῖς σκαναῖς. μηθεὶς κλίνας ἐχέτω ἐν τᾶι σκανᾶι μηδὲ ἀργυρώματα πλείονος ἄξια δραχμᾶν τριακοσιᾶν· εἰ δὲ μή, μὴ ἐπιτρεπόν-
τω οἱ ἱεροὶ, καὶ τὰ πλειονάζοντα ἱερὰ ἔστω τῶν θεῶν. ἀκοσμούντων. ὅταν δὲ αἱ θυσίαι καὶ τὰ μυστήρια συντελεῖται, εὐφαμεῖν πάν-
40 τας καὶ ἀκούειν τῶν παραγγελλομένων· τὸν δὲ ἀπειθοῦντα ἢ ἀπρεπῶς ἀναστρεφόμενον εἰς τὸ θεῖον μαστιγούντω οἱ ἱεροὶ
καὶ ἀποκωλυόντω τῶν μυστηρίων. ῥαβδοφόρων. ῥαβδοφόροι δὲ ἔστωσαν ἐκ τῶν ἱερῶν εἴκοσι καὶ πειθαρχούντω τοῖς ἐπιτελούν-
τοις τὰ μυστήρια καὶ ἐπιμέλειαν ἐχόντω, ὅπως εὐσχημόνως καὶ εὐτάκτως ὑπὸ τῶν παραγεγενημένων πάντα γίνηται, καθὼς ἂν
παραγγέλλωντι οἱ ἐπὶ τούτων τεταγμένοι· τοὺς δὲ ἀπειθοῦντας ἢ ἀπρεπῶς ἀναστρεφομένους μαστιγούντω. ἂν δέ τις τῶν ῥα-
βδοφόρων μὴ ποιεῖ, καθὼς γέγραπται, ἢ ἄλλο τι ἀδικοῖ ἢ ποιοῖ ἐπὶ καταλύσει τῶν μυστηρίων, κριθεὶς ἐπὶ τῶν ἱερῶν, ἂν κατακριθεῖ, μὴ
45 μετεχέτω τῶν μυστηρίων. περὶ τῶν διαφόρων. τὰ δὲ πίπτοντα διάφορα ἐκ τῶν μυστηρίων ἐγλεγόντω οἱ κατασταθέντες ὑπὸ
τοῦ δάμου πέντε· εἰσφερόντω δὲ οἱ ἄρχοντες ἀνάνκαι πάντες, μὴ δὶς τοὺς αὐτούς, τίμαμα ἔχοντα ἕκαστον μὴ ἔλασσον ταλάν-
του, καὶ τῶν κατασταθέντων παραγραψάτω ἁ γερουσία τὸ τίμαμα, ὡσαύτως δὲ καὶ τὸ τῶν εἰσενεγκάντων. τοῖς δὲ ἐγλογευόντοις
τὰ διάφορα λειτουργείτω ὁ ἀργυροσκόπος. ὅταν δὲ ἐπιτελεσθεῖ τὰ μυστήρια, ἀπολογισάσθωσαν ἐμ πάντοις ἐν τᾶι πρώται συν-
νόμωι συναγωγᾶι τῶν συνέδρων, καὶ γραφὰν ἀποδόντω τῶι ἐπιμεληταῖ παραχρῆμα γράφοντες ἐπ’ ὀνόματος τὰ πεπτωκότα δι[ά]-
50 φορα ἀπὸ τοῦ καθαρμοῦ, καὶ ἀπὸ τῶν πρωτομυστᾶν τὸ ὑποστατικόν, καὶ ἄν τι ἄλλο πέσει, καὶ τὴν γεγενημέναν ἔξοδον, καί τι ἂν εἶ
λοιπόν, καὶ ἀριθμησάντω παραχρῆμα τῶι ταμίαι καὶ ἔστωσαν ὑπόμαστροι, ἄν τι εὑρίσκωνται ἀδικοῦντες, διπλασίου καὶ ἐπιτιμίου
[δραχ]μᾶν χ̣[ι]λ̣ιᾶν, καὶ οἱ δικαστ[αὶ] μ̣ὴ ἀφαιρούντω μηθέν· οἱ δ’ ἐν τῶι πέμπτωι καὶ πεντηκοστῶι ἔτει κατεσταμένοι ἐξοδιασάντω καὶ Μνα-
[σισ]τράτωι τὸ διδόμενο[ν αὐτῶι] διάφορον εἰς τὸν στέφανον ὑπὸ τῆς̣ [πό]λ̣εος, δραχμὰς ἑξακισχι̣λ̣ίας, ἀποδόντω δὲ τῶι ταμίαι καὶ ὅσα κα εἶ
[πρ]οεξωδιασμένα διάφορα [ὑπ]ὸ τοῦ ταμίου ἐ[ν τῶι πέμπτωι καὶ πεντηκοστῶι] ἔ̣τε̣[ι εἰς] τ̣ὰ̣ κ̣[α]τ̣α̣σ̣κ̣ε̣υ̣αζόμ̣[εν]α̣ ἐν [τῶ]ι Καρνει-
55 ασίωι ἢ δαπανούμενα χάριν τῶν μυστηρίων. τὸ δὲ [λοιπὸν ἐκ τῶν διαφόρων τούτου τοῦ ἔτους] ἐξοδιαζόντ[ω οἱ πέντε εἰς τὰ] ἐπ̣ι̣σ̣κε̣[υα]-
ζόμενα ἐν τῶι Καρνειασίωι, καὶ ἄν τινος ἔτι χρεία εἶ [παρὰ ταύτας τὰς] π̣οθόδους, φερόντω γράφοντες ῥη[τῶς ε]ἰ̣ς̣ ὃ ἂν χρεία εἶ, καὶ οἱ ἄρχον-
τες καὶ οἱ σύνεδροι δογματοποιείσθωσαν, ὅτι δεῖ τὸν ταμίαν [διδόμ]εν τὰ διάφορα. ἀπὸ δὲ τῶν πιπτόντων ἐκ τῶν μυστηρίων ἀποκαθι-
στάσθω τῶι ταμίαι τὰ διάφορα, καὶ ἀποδόντω γραφὰν τῶι ἐπιμελητᾶι, περὶ ὧν κα διοικήσωντι, καὶ ἔστωσαν ὑπόμαστροι, ἄν τι ἀδικήσωντι, κα-
θὼς ἐπάνω γέγραπται. ὁ δὲ ταμίας, ὅσον κα παραλάβει διάφορον λοιπὸν ἐκ τούτων, γραφέτω ἐν ὑπεχθέματι εἰς τὰν ἐπισκευὰν τῶν ἐν τῶι
60 Καρνειασίωι, καὶ μὴ ἀναχρησάσθω εἰς ἄλλο μηθέν, μέχρι ἂν ἐπιτελεσθεῖ, ὅσων χρεία ἐστὶ ποτὶ τὰν τῶν μυστηρίων συντέλειαν· μηδὲ γρα-
ψάτω μηθεὶς δόγμα, ὅτι δεῖ ταῦτα τὰ διάφορα εἰς ἄλλο τι καταχρήσασθαι· εἰ δὲ μή, τό τε γραφὲν ἀτελὲς ἔστω, καὶ ὁ γράψας ἀποτεισάτω δρα-
χμὰς δισχιλίας· ὁμοίως δὲ καὶ ὁ ταμίας, ὅ τί κα ἐξοδιάσει, διπλοῦν καὶ δραχμὰς δισχιλίας· καὶ οἱ δικασταὶ μὴ ἀφαιρούντω μηθέν, καὶ τὰ πίπτοντα
ἐκ ταυτᾶν τᾶν κρισίων διάφορα ὑπαρχέτω εἰς τὰν ἐπισκευὰν τῶν ἐν τῶι Καρνειασίωι. ὅταν δὲ ἐπι{σ}τελεσθεῖ {²⁶ἐπιτελεσθεῖ}²⁶, ὅσων χρεία ἐστὶ ποτὶ τὸ συν-τελεῖν τὰ μυστήρια, ὑπαρχέτω τὰ πίπτοντα διάφορα τῶν μυστηρίων εἰς τὰς τᾶς πόλεος ἐσόδους. θυμάτων παροχᾶς. οἱ ἱεροὶ μετὰ τὸ κα-
65 τασταθῆμεν προκαρύξαντες ἐγδόντω τὰν παροχὰν τῶν θυμάτων, ὧν δεῖ θύεσθαι καὶ παρίστασθαι ἐν τοῖς μυστηρίοις, καὶ τὰ εἰς τοὺς
καθαρμούς, ἐγδιδόντες, ἄν τε δοκεῖ συνφέρον εἶμεν ἐπὶ τὸ αὐτὸ πάντα τὰ θύματα, ἄν τε κατὰ μέρος, τῶι τὸ ἐλάχιστον ὑφισταμένωι
λάμψεσθαι διάφορον. ἔστι δὲ ἃ δεῖ παρέχειν πρὸ τοῦ ἄρχεσθαι τῶν μυστηρίων, ἄρνας δύο λευκούς, ἐπὶ τοῦ καθαρμοῦ κρίον εὔχρουν, καί, ὅταν
ἐν τῶι θεάτρωι καθαίρει, χοιρίσκους τρεῖς, ὑπὲρ τοὺς πρωτομύστας ἄρνας ἑκατόν, ἐν δὲ τᾶι πομπᾶι Δάματρι σῦν ἐπίτοκα, τοῖς δὲ Μεγάλοις
Θεοῖς δάμαλιν διετῆ σῦν, Ἑρμᾶνι κριόν, Ἀπόλλωνι Καρνείωι κάπρον, Ἅγναι οἶν. ὁ δὲ ἐγδεξάμενος κατεγγυεύσας ποτὶ τοὺς ἱεροὺς λα-
70 βέτω τὰ διάφορα καὶ παριστάτω τὰ θύματα εὐίερα καθαρὰ ὁλόκλαρα, καὶ ἐπιδειξάτω τοῖς ἱεροῖς πρὸ ἁμερᾶν δέκα τῶν μυστηρίων· τοῖς
δὲ δοκιμασθέντοις σαμεῖον ἐπιβαλόντω οἱ ἱεροί, καὶ τὰ σαμειωθέντα παριστάτω ὁ ἐγδεξάμενος· ἂν δὲ μὴ παριστᾶι ἐπὶ τὰν δοκιμασί-
αν, πρασσόντω οἱ ἱεροὶ τοὺς ἐγγύους αὐτὸ καὶ τὸ ἥμισυ, τὰ δὲ θύματα αὐτοὶ παρεχόντω καὶ ἀπὸ τῶν πραχθέντων διαφόρων κομισάσθωσαν
τὰν γενομέναν δαπάναν εἰς τὰ θύματα. τεχνιτᾶν εἰς τὰς χοριτείας. οἱ ἱεροὶ προγραφόντω κατ’ ἐνιαυτὸν τοὺς λειτουργήσοντας ἔν
τε ταῖς θυσίαις καὶ μυστηρίοις αὐλητὰς καὶ κιθαριστάς, ὅσους κα εὑρίσκωντι εὐθέτους ὑπάρχοντας, καὶ οἱ προγραφέντες λειτουργούντω
75 τοῖς θεοῖς. ἀδικημάτων. ἂν δέ τις ἐν ταῖς ἁμέραις, ἐν αἷς αἵ τε θυσίαι καὶ τὰ μυστήρια γίνονται, ἁλῶι εἴτε κεκλεβὼς εἴτε ἄλλο τι ἀδίκη-
μα πεποιηκώς, ἀγέσθω ἐπὶ τοὺς ἱερούς· καὶ ὁ μὲν ἐλεύθερος, ἂν κατακριθεῖ, ἀποτινέτω διπλοῦν, ὁ δὲ δοῦλος μαστιγούσθω καὶ ἀποτεισάτω δι-
πλοῦν τὸ κλέμμα, τῶν δὲ ἄλλων ἀδικημάτων ἐπιτίμιον δραχμὰς εἴκοσι· ἂν δὲ μὴ ἐκτίνει παραχρῆμα, παραδότω ὁ κύριος τὸν οἰκέταν τῶι ἀ-
δικηθέντι εἰς ἀπεργασίαν· εἰ δὲ μή, ὑπόδικος ἔστω ποτὶ διπλοῦν. περὶ τῶν κοπτόντων ἐν τῶι ἱερῶι. μηδεὶς κοπτέτω ἐκ τοῦ ἱεροῦ τόπου·
ἂν δέ τις ἁλῶι, ὁ μὲν δοῦλος μαστιγούσθω ὑπὸ τῶν ἱερῶν, ὁ δὲ ἐλεύθερος ἀποτεισάτω, ὅσον κα οἱ ἱεροὶ ἐπικρίνωντι· ὁ δὲ ἐπιτυχὼν ἀγέτω
80 αὐτοὺς ἐπὶ τοὺς ἱεροὺς καὶ λαμβανέτω τὸ ἥμισυ. φύγιμον εἶμεν τοῖς δούλοις. τοῖς δούλοις φύγιμον ἔστω τὸ ἱερόν, καθὼς ἂν οἱ ἱεροὶ
ἀποδείξωντι τὸν τόπον, καὶ μηθεὶς ὑποδεχέσθω τοὺς δραπέτας μηδὲ σιτοδοτείτω μηδὲ ἔργα παρεχέτω· ὁ δὲ ποιῶν παρὰ τὰ γεγραμ-
μένα ὑπόδικος ἔστω τῶι κυρίωι τᾶς τοῦ σώματος ἀξίας διπλασίας καὶ ἐπιτιμίου δραχμᾶν πεντακοσιᾶν, ὁ δὲ ἱερεὺς ἐπικρινέ-
τω περὶ τῶν δραπετικῶν, ὅσοι κα ἧνται ἐκ τᾶς ἁμετέρας πόλεος, καὶ ὅσους κα κατακρίνει, παραδότω τοῖς κυρίοις· ἂν δὲ μὴ παραδιδῶι ἐξέ̣σ̣-
τω τῶι κυρίωι ἀποτρέχειν ἔχοντι. περὶ τᾶς κράνας. τᾶς δὲ κράνας τᾶς ὠνο{ι}μασμένας {²⁶ὠνομασμένας}²⁶ διὰ τῶν ἀρχαίων ἐγγράφων Ἅγνας καὶ τοῦ γε[γε]-
85 νημένου ποτὶ τᾶι κράναι ἀγάλματος τὰν ἐπιμέλειαν ἐχέτω Μνασίστρατος, ἕως ἂν ζεῖ, καὶ μετεχέτω μετὰ τῶν ἱερῶν τᾶν τε θυσι-
ᾶν καὶ τῶν μυστηρίων, καὶ ὅσα κα οἱ θύοντες ποτὶ τᾶι κράναι τραπεζῶντι, καὶ τῶν θυμάτων τὰ δέρματα λαμβανέτω Μνασίστρατος,
τῶν τε διαφόρων, ὅσα κα οἱ θύοντες ποτὶ τᾶι κράναι προτιθῆντι ἢ εἰς τὸν θησαυρόν, ὅταν κατασκευασθεῖ, ἐμβάλωντι, λαμβανέτω Μνα-
σίστρατος τὸ τρίτον μέρος· τὰ δὲ δύο μέρη, καὶ ἄν τι ἀνάθεμα ὑπὸ τῶν θυσιαζόντων ἀνατιθῆται, ἱερὰ ἔστω τῶν θεῶν. ὁ δὲ ἱερεὺς καὶ οἱ ἱε-
ροὶ ἐπιμέλειαν ἐχόντω, ὅπως ἀπὸ τῶν διαφόρων ἀναθέματα κατασκευάζηται τοῖς θεοῖς, ἃ ἂν τοῖς συνέδροις δόξει. θησαυρῶν κατασκευ-
90 [ᾶ]ς. οἱ ἱεροὶ οἱ κατεσταμένοι ἐν τῶι πέμπτωι καὶ πεντηκοστῶι ἔτει ἐπιμέλειαν ἐχόντω μετὰ τοῦ ἀρχιτέκτονος, ὅπως κατασκευασ-
[θ]ῆντι θησαυροὶ λίθινοι δύο κλαικτοί, καὶ χωραξάντω τὸν μὲν ἕνα εἰς τὸν ναὸν τῶν Μεγάλων Θεῶν, τὸν δ’ ἄλλον ποτὶ τᾶι κράναι, ἐν ὧι ἂν τόπ-
ωι δοκεῖ αὐτοῖς ἀσφαλῶς ἕξειν· καὶ ἐπιθέντω κλᾶϊκας, καὶ τοῦ μὲν παρὰ τᾶι κράναι ἐχέτω τὰν ἁτέραν κλᾶϊκα Μνασίστρατος, τὰν δὲ ἄλ̣-
λ̣αν οἱ ἱεροί, τοῦ δὲ ἐν τῶι ναῶι ἐχόντω τὰν κλᾶϊκα οἱ ἱεροί, καὶ ἀνοιγόντω κατ’ ἐνιαυτὸν τοῖς μυστηρίοις καὶ τὸ ἐξαριθμηθὲν διάφορον ἐ[ξ]
ἑκατέρου τοῦ θησαυροῦ χωρὶς γράψαντες ἀνενεγκάντω· ἀποδόντω δὲ καὶ Μνασιστράτωι τὸ γινόμενον αὐ[τῶι] διάφορον, καθὼς ἐν τ[ῶι]
95 διαγράμματι γέγραπται. ἱεροῦ δείπνου. οἱ ἱεροὶ ἀπὸ τῶν θυμάτων τῶν ἀγομένων ἐν τᾶι πομπᾶι ἀφελόντες ἀφ’ ἑκάστου τὰ νόμι̣[μα]
τοῖς θεοῖς [τὰ λοι]πὰ κρέα καταχρησάσθωσαν εἰς τὸ ἱερὸν δεῖπνον μετὰ τᾶν ἱερᾶν καὶ παρθένων, καὶ παραλαβόντω τόν τε ἱερῆ
[καὶ τὰ]ν̣ ἱέρεαν κ[αὶ τὰ]ν ἱέρεαν τοῦ Καρνείου καὶ Μνασίστρατον καὶ τὰν γυναῖκα τε καὶ τὰς γενεὰς αὐτοῦ καὶ τῶν τεχνιτᾶν τοὺς λει-
[το]υ̣[ργή]σαντας [ἐν τα]ῖς χορείαις καὶ τᾶν ὑπηρεσιᾶν τοὺς λειτουργοῦντας αὐτοῖς· καὶ εἰς τὰ λοιπὰ δαπανάματα μὴ πλεῖον ἀνάλωμα
[π]οιοῦν̣τ̣ες δραχμᾶν ․․․․․․․․․․ {²vacare videtur}² ἀγορᾶς. οἱ ἱεροὶ τόπον ἀποδειξάντω, ἐν ᾧ πραθήσεται πάντα· ὁ δὲ ἀγορανόμος ὁ ἐπὶ πόλεος 〚επι〛
100 ἐ̣πιμέλειαν ἐχέτω, ὅπως οἱ πωλοῦντες ἄδολα καὶ καθαρὰ πωλοῦντι καὶ χρῶνται σταθμοῖς καὶ μέτροις συμφώνοις ποτὶ τὰ δαμόσια, καὶ
μὴ τασσέτω μή̣[τ]ε̣ πόσου δεῖ πωλεῖν, μηδὲ καιρὸν τασσέτω μηδὲ πρασσέτω μηθεὶς τοὺς πωλοῦντας τοῦ τόπου μηθέν· τοὺς δὲ μὴ πω-
λοῦντας καθὼς γέγραπται, τοὺς μὲν δούλους μαστιγούτω, τοὺς δὲ ἐλευθέρους ζαμιούτω εἴκοσι δραχμαῖς· καὶ τὸ κρίμα ἔστω ἐπὶ τῶν ἱε-
[ρῶν]. vac. ὕδατος. ἐχέτω δὲ ἐπιμέλειαν ὁ ἀγορανόμος καὶ περὶ τοῦ ὕδατος, ὅπως κατὰ τὸν τᾶς παναγύριος χρόνον μηθεὶς κακοποιεῖ μήτε
[τὸ β]ή̣λημα μήτε τοὺς ὀχετοὺς μήτε ἄν τι ἄλλο κατασκευασθεῖ ἐν τῶι ἱερῶι χάριν τοῦ ὕδατος, καὶ ὅπως, καθὼς ἂν μερισθεῖ, ῥεῖ τὸ ὕδωρ καὶ μη-
105 [θ]ε[ὶς ἀ]ποκωλύει τοὺς χρωμένους· ἂν δέ τινα λαμβάνει ποιοῦντά τι τῶν κεκωλυμένων, τὸν μὲν δοῦλον μαστιγούτω, τὸν δὲ ἐλεύθερον̣
[ζαμιούτω] εἴκοσι δραχμαῖς· καὶ τὸ κρίμα ἔστω ἐπὶ τῶν ἱερῶν. ἀλείμματος καὶ λουτροῦ. ὁ ἀγορανόμος ἐπιμέλειαν ἐχέτω, ὅπως οἱ θέλοντες
[βαλανεύε]ιν ἐν τῶι ἱερῶι μὴ πλεῖον πράσσωντι τοὺς λουομένους δύο χαλκῶν καὶ παρέχωντι πῦρ καὶ μάκραν εὔκρατον καὶ τοῖς κατακλυ-
[ζομένοις ὕ]δωρ εὔκρατον, καὶ ὅπως ὁ ἐγδεξάμενος τῶν ξύλων τὰν παροχὰν εἰς τὸ ἀλειπτήριον παρέχει ξύλα ξηρὰ καὶ ἱκανὰ τοῖς ἀλει-
[φομένοις] κατ’ ἀμέραν ἀπὸ τετάρτας ὥρας ἕως ἑβδόμας. δοῦλος δὲ μηθεὶς ἀλειφέσθω. οἱ δὲ ἱεροὶ ἐγδιδό{ι}ντω {²⁶ἐγδιδόντω}²⁶ τὰν παροχὰν τῶν ξύλ̣[ω]ν̣
110 [τῶν εἰς τ]ὸ̣ ἀλειπτήριον· ἂν δέ τις τῶν ἐγδεξαμένων ἢ τῶν βαλανέων μὴ ποιεῖ καθὼς γέγραπται, τὸν μὲν δοῦλον μαστιγούτω ὁ ἀγορ̣α̣νό-
[μος, τ]ὸν δὲ ἐλεύθρον ζαμιούτω καθ’ ἕκαστον ἀδίκημα εἴκοσι δραχμαῖς· καὶ τὸ κρίμα ἔστω ἐπὶ τῶν ἱερῶν. συνέσιος ἀναφορᾶς. οἱ ἱε-
[ροὶ ὅ]σ̣α̣ κα διοικήσωντι ἐν τᾶι παναγύρει ἢ κατακρίνωντί τινας, σύνεσιν ἀνενεγκάντω εἰς τὸ πρυτανεῖον· ἀναγραψάντω δὲ καὶ
[εἰς τ]ὸ̣ν οἶκον τὸν ἐν τῶι ἱερῶι, οὓς ἂν κατακρίνωντι καὶ ἐπὶ ποίωι ἀδικήματι. ἀντίγραφον ἔχειν τοῦ διαγράμματος. οἱ κατεσταμέ-
[νοι ὥ]στε γράψαι τὸ διάγραμμα, καθὼς ἂν δοκιμασθεῖ, δόντω τοῖς νομοδείκταις ἀντίγραφον. οἱ δὲ λαβόντες ἐπιδεικνυόντω τῶι
115 [χρε]ί̣α̣ν ἔχοντι. καὶ ἐν τοῖς μυστηρίοις συνλειτουργούντω τοῖς ἱεροῖς καὶ ὁ κᾶρυξ καὶ αὐλητὰς καὶ μάντις καὶ ἀρχιτέκτων.
[τᾶς κατα]στάσιος τῶν δέκα. οἱ δαμιοργοὶ τοῦ ἕκτου μηνὸς τᾶι δωδεκάται, πρὸ τοῦ τὸν κρον τῶν ἱερῶν
Όψι Β (face B.)
117 [κ]αὶ τᾶν ἱερᾶν γί-
νεσθαι, ἀποδόντ[ω]
τῶι δάμωι χειροτο-
120 νίαν, ὅπως καταστά-
σει ἐκ πάντων τῶν
πολιτᾶν δέκα, μὴ
νεωτέρους ἐτῶν
τ̣εσσαράκοντα μη-
125 [δ]ὲ δὶς τοὺς αὐτοὺς τ-
[ό]ν γ’ ἰὸν ἐνιαυτόν. π[ο]-
[τ]εισφερόντω δὲ οἵ τε
ἄρχοντες καὶ τῶν
ἄλλων ὁ θέλων, εἰσ-
130 φέροντες, ἐξ ὧν γέ-
γραπται τοὺς ἱεροὺς
κλαροῦσθαι· τοὺς δὲ
κατασταθέντας ὁ[ρ]-
κιξάτω ὁ γραμματεὺς
135 τῶν συνέδρων τὸν
ὅρκον, ὃν οἱ ἱεροὶ ὀμν[ύ]-
οντι. ἐχόντω δὲ οἱ κα-
τασταθέντες ἐπι-
μέλειαν περὶ πάν-
140 των, ὧν δεῖ ἐν τοῖς μυσ-
τηρίοις συντελεῖσ-
θαι, καὶ φροντιζόντω,
ὅσων χρεία ἐστὶ εἰς
τὸ ἐπιτελεῖσθαι τὰ
145 μυστήρια. προγρα-
φόντω δὲ ἐκ τῶν ἱε-
ρῶν καὶ ῥαβδοφόρους
τοὺς εὐθετωτάτους,
ὁμοίως δὲ καὶ μυστα-
150 γωγούς. τοὺς δὲ συν-
λειτουργήσοντας
μετὰ Μνασιστρά-
[τ]ου προγραφόντω, ἄν
[τ]ινας εὑρίσκωντι εὐ-
155 θέτους ὑπάρχοντας
καὶ τῶν μὴ ὄντων ἱε-
ρῶν· καὶ οἱ προγραφέν-
τες πειθαρχούντω
καὶ ἐπιτελούντω, ὃ ἂν
160 προγραφῆντι· τὸν δὲ
μὴ ποιοῦντα κατακρι-
νάντω εἴκοσι δρα-
[χ]μαῖς καὶ ἐγγραψάν-
τω εἰς τοὺς πολεμάρ-
165 χους. οἱ δὲ ῥαβδοφόροι
μαστιγούντω, οὕς κα
οἱ δέκα κελεύωντι·
periergaa
