2012-08-07 21:18:27
Πέθανε χτες, σε ηλικία 77 χρονών, ο πολιτικός Λευτέρης Βερυβάκης, αγωνιστής της Δημοκρατίας και κατ’ επανάληψη βουλευτής και υπουργός κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ.
Ο Βερυβάκης ήταν συναγωνιστής του Αλέξανδρου Παναγούλη, συμμετείχε στην απόπειρα κατά του δικτάτορα Παπαδόπουλου και καταδικάστηκε σε ισόβια για την αντιδικτατορική του δράση. Έμεινε έξι χρόνια στις φυλακές.
Αυτή ήταν η μία μεγάλη προσφορά του Βερυβάκη στη δημοκρατία και την πατρίδα. Όμως έχει κερδίσει την υστεροφημία και για έναν άλλο λόγο: ήταν ο πρώτος υπουργός Παιδείας του ΠΑΣΟΚ το 1981, δηλαδή ήταν ο υπουργός Παιδείας που εισηγήθηκε την καθιέρωση του μονοτονικού συστήματος, το οποίο απάλλαξε την ελληνική εκπαίδευση από τον βραχνά της τελετουργικής εκμάθησης πνευμάτων και τονικών σημαδιών που δεν είχαν καμιά σχέση με την πραγματικότητα της νεοελληνικής γλώσσας. Βέβαια, ο Βερυβάκης δεν είχε κάποια προηγούμενη δράση υπέρ του μονοτονικού -η τιμή αυτή ανήκει σε άλλους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, όπως τον ποιητή Γιάννη Κουτσοχέρα. Ήταν όμως ο υπουργός της μεταρρύθμισης και το όνομά του θα μείνει στην ιστορία γι’ αυτό, πλάι στον Γιάννο Τσιριμώκο (γλωσσική-εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1917), τον Λουκή Ακρίτα (μεταρρύθμιση του 1964) και τον Γεώργιο Ράλλη (μεταρρύθμιση του 1976).
Τις μέρες μας, η βαθιά κρίση που περνάμε έχει, πολύ εύλογα, οδηγήσει πολλούς να αμφισβητούν συνολικά τις κατακτήσεις της μεταπολίτευσης, στάση που θυμίζει εκείνον που πέταξε το μωρό μαζί με τα βρωμόνερα της λεκάνης. Μαζί αμφισβητείται και το μονοτονικό, στο οποίο χρεώνονται όλες οι υπαρκτές και φανταστικές παθογένειες της ελληνικής εκπαίδευσης και της ελληνικής γλώσσας, όπως η δήθεν λεξιπενία (που δεν αποδεικνύεται από πουθενά, μάλλον το αντίθετο ισχύει). Δεν είναι τυχαίο ότι η τελευταία σκοταδιστική εκστρατεία, που ξεκίνησε με το υστερικό άρθρο της δασκάλας από τη Ραφήνα, δεν είχε στόχο απλώς το νέο βιβλίο Γραμματικής, αλλά το σύνολο της γλωσσικής και εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης από το 1976 και μετά, την καθιέρωση της δημοτικής επί Ράλλη και του μονοτονικού επί Βερυβάκη.
Επί της ουσίας, πολυτονικό σε μια γλώσσα που δεν γνωρίζει μακρά και βραχέα φωνήεντα (παρά τους κωμικούς ισχυρισμούς του Δ. Σαββόπουλου και καναδυό άλλων) δεν έχει κανένα απολύτως νόημα. Όμως, ένα άλλο επιχείρημα που προβάλλουν οι νοσταλγοί του πολυτονικού και οι σκοταδιστές (αυτές οι δυο κατηγορίες δεν ταυτίζονται) είναι ότι, τάχα, το μονοτονικό επιβλήθηκε περίπου πραξικοπηματικά, χωρίς προηγούμενη συζήτηση στην κοινωνία. Πρόκειται για άθλιο ψέμα που εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι έχουν περάσει τριάντα χρόνια από τότε κι έτσι πολλοί δεν θυμούνται ποια ήταν η κατάσταση ή δεν τη γνώρισαν καν. Οπότε σκέφτηκα να ανεβάσω σήμερα, στη μνήμη του Λευτέρη Βερυβάκη, ένα παλιό μου άρθρο που επιχειρεί να ανασκευάσει ακριβώς αυτό το πολυτονιάτικο ψέμα.
Ένα από τα βασικά επιχειρήματα των νοσταλγών του πολυτονικού είναι ότι το μονοτονικό ψηφίστηκε μεσάνυχτα, από ελάχιστους βουλευτές, με τροπολογία που υποβλήθηκε αιφνιδιαστικά σε άσχετο νομοσχέδιο. Εγώ, ειρωνευόμενος αυτή τη δραματική παρουσίαση, που θυμίζει τις καταγγελίες για τους απριλιανούς πραξικοπηματίες, είχα γράψει σε ανύποπτο χρόνο, για «μία δράκα επίορκων βουλευτών που κινήθηκαν μεταμεσονυκτίως». Πολύ γέλασα όταν είδα ότι ακριβώς την έκφραση «δράκα» χρησιμοποίησε και ο Σαράντος Καργάκος σε μια χειμαρρώδη και παθιασμένη συνέντευξη καταγγελίας του μονοτονικού τον Νοέμβριο του 2006 στην Καθημερινή. (Δεν μπορώ να παραθέσω, διότι το συγκεκριμένο κομμάτι της συνέντευξης διατίθεται όχι σαν απομαγνητοφωνημένο κείμενο, αλλά σε βίντεο).
Την καραμέλα για την μεταμεσονύκτια ψήφιση του μονοτονικού από 30 βουλευτές την επαναλαμβάνουν κατά καιρούς πολλοί πολυτονιάται. Τη βρίσκουμε λογουχάρη στο αφιέρωμα του περιοδικού Νέμεσις, αλλά και στην ιερεμιάδα του κ. Χριστόδουλου. Μάλιστα, τόσο από τον κ. Χριστόδουλο όσο και από τους Νεμεσίτες γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστεί ότι κατά κάποιο τρόπο έγινε υφαρπαγή της ψήφου του σώματος, αφού όχι μόνο η Νέα Δημοκρατία κατάγγειλε τη διαδικασία και τελικά αποχώρησε, αλλά ακόμη και το ΚΚΕ ζήτησε να αναβληθεί η συζήτηση (άλλα κόμματα δεν υπήρχαν στη Βουλή που προέκυψε από τις εκλογές του 1981).
Και, εκ πρώτης όψεως, το επιχείρημα περί αιφνιδιασμού φαίνεται σοβαρό. Είναι όμως έτσι; Δηλαδή, το μονοτονικό ψηφίστηκε άραγε πράγματι αιφνιδιαστικά, χωρίς προειδοποίηση, χωρίς προηγούμενη συζήτηση των ειδικών, χωρίς συναίνεση της κοινωνίας; Όχι βέβαια. Όσοι ζούσαν στην Ελλάδα την εποχή εκείνη (εκτός αν διάβαζαν πολύ με τον τρόπο του αρχιεπίσκοπου) ξέρουν ότι το μονοτονικό δεν ήταν καθόλου ‘κεραυνός εν αιθρία’, αλλά ώριμο αίτημα της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας.
Υπάρχει βέβαια τρόπος να πει κανείς τα χειρότερα ψέματα αραδιάζοντας μισές αλήθειες. Τέτοιες μισές αλήθειες είναι ότι το μονοτονικό ψηφίστηκε μετά τα μεσάνυχτα, με τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο.
Πράγματι το μονοτονικό ψηφίστηκε με τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο (Περί εγγραφής μαθητών στα λύκεια της γενικής, τεχνικής και επαγγελματικής εκπαιδεύσεως), αλλά στον τόπο αυτό που ζούμε ακόμα και οι γάτες το ξέρουν (όσες τουλάχιστον δεν διαβάζουν για εξετάσεις) ότι είναι ευρύτατα διαδεδομένη πρακτική να εισάγονται σημαντικά θέματα ως τροπολογίες σε άσχετα νομοσχέδια. Μάλιστα, παρ’ όλο που η πρακτική αυτή σήμερα έχει θεωρητικά απαγορευτεί με την αναθεώρηση του Συντάγματος (το άρθρο 74 παρ. 5 ορίζει ότι τροπολογία άσχετη με το κύριο αντικείμενο του νομοσχεδίου ή της πρότασης νόμου δεν εισάγεται προς συζήτηση), στην πράξη ο χορός των άσχετων τροπολογιών καλά κρατεί. Έτσι, πρόχειρα, αναφέρουμε ότι η ιδιωτικοποίηση της Ολυμπιακής εισήχθη ως τροπολογία σε νομοσχέδιο με τίτλο «μέτρα ενάντια στη νομιμοποίηση των εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες», ενώ στο νομοσχέδιο για τους εξωτερικούς φρουρούς των φυλακών κατατέθηκε 12σέλιδη (!) τροπολογία που αλλάζει το καθεστώς αυτοδιοίκησης της δικαιοσύνης. Αυτά από την τωρινή κυβέρνηση [θυμίζω ότι το άρθρο γράφτηκε το 2006], χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η προηγούμενη δεν έκανε τα ίδια, όπως και η προηγούμενη από αυτήν εις τον αιώνα τον άπαντα. Καλώς ή κακώς, πρόκειται για καθιερωμένη κοινοβουλευτική πρακτική, που πολλές φορές εξυπηρετεί διότι επιταχύνει καταστάσεις, ενώ άλλοτε είναι πράγματι δόλια και χρησιμεύει για αιφνιδιασμό του Σώματος. Δεν θα χρεωθεί το μονοτονικό τις αδυναμίες της λειτουργίας του κοινοβουλευτικού συστήματος!
Πράγματι, το μονοτονικό ψηφίστηκε μετά τα μεσάνυχτα· όμως μετά τα μεσάνυχτα ψηφίζονται τα περισσότερα νομοσχέδια χωρίς αυτό να τα καθιστά περισσότερο ή λιγότερο έγκυρα.
Πράγματι, το μονοτονικό ψηφίστηκε από λίγους βουλευτές –όμως όλα τα νομοσχέδια ψηφίζονται από ελάχιστους παρόντες βουλευτές, που εκτελούν ουσιαστικά χρέη «λοχία υπηρεσίας», αφού οι συσχετισμοί δυνάμεων στο Σώμα είναι παγιωμένοι -και πάλι, οι αδυναμίες (αν πρόκειται για αδυναμία) της λειτουργίας του κοινοβουλίου μας δεν είναι σωστό να χρεώνονται στο μονοτονικό.
Πράγματι, τέλος, το μονοτονικό εξετάστηκε από τη Βουλή του 1982 χωρίς την πανηγυρική αντιμετώπιση που του άξιζε, όπως ομολόγησε σε ένα σημείο της ομιλίας του ο αρμόδιος Υπουργός Παιδείας. Όμως, αυτή η αγαρμποσύνη πρέπει να χρεωθεί στο κλίμα των ημερών: αμέσως μετά την ανάληψη της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ εισάγονταν (όπως θα θυμούνται όσοι δεν διάβαζαν) νομοσχέδια με καταιγιστικό ρυθμό, που άλλαξαν άρδην το θεσμικό πλαίσιο σε μια σειρά σημαντικούς τομείς.
Αναζήτησα και παρουσιάζω αναλυτικά (όπως αποφεύγουν να πράξουν οι πολυτονιάται, που περιορίζονται σε μια περίτεχνα κουτσουρεμένη ανασκόπηση) τα πρακτικά της Βουλής από τη συζήτηση του Ιανουαρίου 1982. Θα ήθελα όμως επίσης να κάνω αναδρομή στην προηγούμενη περίοδο, από το 1976 έως το 1982. Γιατί είναι λάθος να βλέπουμε αποκομμένα το μονοτονικό το 1982. Όσο κι αν προσπαθούν σήμερα κάποιοι να τα διαχωρίσουν, το μονοτονικό είναι η ολοκλήρωση μιας διαδικασίας που άρχισε το 1976 με την καθιέρωση της δημοτικής.
Βέβαια, οι πολυτονιάται του polytoniko.org, στην «ιστορική παρουσίαση» που κάνουν για την καθιέρωση του μονοτονικού, από… τη δίκη των τόνων του 1941 περνάνε με ένα απίστευτο χρονολογικό άλμα ίσια κατευθείαν στο 1982, και από εκεί στις παλινορθώτριες επερωτήσεις Καρατζαφέρη (2003) και Πολύδωρα (2005). Μάλιστα, χαρακτηρίζουν «επαίσχυντη» την κυβέρνηση που θέσπισε το μονοτονικό, προφανώς διότι ο βήχας και ο έρωτας δεν κρύβονται. Όμως είναι εντελώς άτοπο να παραλείψει κανείς στην ιστορική του εξέταση τη μεταρρύθμιση του 1976. Άλλωστε το λέει καθαρά και ο αντίπαλος του μονοτονικού Σ. Καργάκος στη συνέντευξή του για την οποία μίλησα παραπάνω: «Αφού το 1976 με τις μεταρρυθμίσεις Ράλλη επί κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Καραμανλή τα πήρε ο αέρας και τα σήκωσε όλα, και την αρχαία γλώσσα, και τη λογία, και την καθαρεύουσα … ήρθε η στιγμή που τον Ιανουάριο του 1982, μια δράκα βουλευτών κτλ.» Τουλάχιστον ο Σ. Καργάκος δεν φοβάται να πει το αυτονόητο, ότι δηλαδή η μεταρρύθμιση του 1982 ήρθε σαν φυσική συνέπεια της μεταρρύθμισης του 1976.
Θέλω λοιπόν στα επόμενα άρθρα να δούμε μαζί τη μεταρρύθμιση του 1976 όσον αφορά το τονικό σύστημα, για να δούμε αν το μονοτονικό ήταν κεραυνός εν αιθρία ή ώριμο αίτημα, αν επρόκειτο για πραξικόπημα ή για την φυσική ολοκλήρωση μιας διαδικασίας με ευρύτατη κοινωνική στήριξη.
Σας προτείνω να διαβάσετε τα εξής άρθρα από τον παλιό μου ιστότοπο, όλα γραμμένα γύρω στο 2006:
Τι ειπώθηκε στη Βουλή του 1976 για το μονοτονικό
Από το 1976 στο 1982
Τα μεσάνυχτα του ιεράρχη
Χρονικό μιας αμαρτωλής νύχτας
Ο παραβάτης της ενάτης εντολής και ο περισπώμενος μπαγασάκος
Από το "sarantakos"
communenews
Ο Βερυβάκης ήταν συναγωνιστής του Αλέξανδρου Παναγούλη, συμμετείχε στην απόπειρα κατά του δικτάτορα Παπαδόπουλου και καταδικάστηκε σε ισόβια για την αντιδικτατορική του δράση. Έμεινε έξι χρόνια στις φυλακές.
Αυτή ήταν η μία μεγάλη προσφορά του Βερυβάκη στη δημοκρατία και την πατρίδα. Όμως έχει κερδίσει την υστεροφημία και για έναν άλλο λόγο: ήταν ο πρώτος υπουργός Παιδείας του ΠΑΣΟΚ το 1981, δηλαδή ήταν ο υπουργός Παιδείας που εισηγήθηκε την καθιέρωση του μονοτονικού συστήματος, το οποίο απάλλαξε την ελληνική εκπαίδευση από τον βραχνά της τελετουργικής εκμάθησης πνευμάτων και τονικών σημαδιών που δεν είχαν καμιά σχέση με την πραγματικότητα της νεοελληνικής γλώσσας. Βέβαια, ο Βερυβάκης δεν είχε κάποια προηγούμενη δράση υπέρ του μονοτονικού -η τιμή αυτή ανήκει σε άλλους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, όπως τον ποιητή Γιάννη Κουτσοχέρα. Ήταν όμως ο υπουργός της μεταρρύθμισης και το όνομά του θα μείνει στην ιστορία γι’ αυτό, πλάι στον Γιάννο Τσιριμώκο (γλωσσική-εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1917), τον Λουκή Ακρίτα (μεταρρύθμιση του 1964) και τον Γεώργιο Ράλλη (μεταρρύθμιση του 1976).
Τις μέρες μας, η βαθιά κρίση που περνάμε έχει, πολύ εύλογα, οδηγήσει πολλούς να αμφισβητούν συνολικά τις κατακτήσεις της μεταπολίτευσης, στάση που θυμίζει εκείνον που πέταξε το μωρό μαζί με τα βρωμόνερα της λεκάνης. Μαζί αμφισβητείται και το μονοτονικό, στο οποίο χρεώνονται όλες οι υπαρκτές και φανταστικές παθογένειες της ελληνικής εκπαίδευσης και της ελληνικής γλώσσας, όπως η δήθεν λεξιπενία (που δεν αποδεικνύεται από πουθενά, μάλλον το αντίθετο ισχύει). Δεν είναι τυχαίο ότι η τελευταία σκοταδιστική εκστρατεία, που ξεκίνησε με το υστερικό άρθρο της δασκάλας από τη Ραφήνα, δεν είχε στόχο απλώς το νέο βιβλίο Γραμματικής, αλλά το σύνολο της γλωσσικής και εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης από το 1976 και μετά, την καθιέρωση της δημοτικής επί Ράλλη και του μονοτονικού επί Βερυβάκη.
Επί της ουσίας, πολυτονικό σε μια γλώσσα που δεν γνωρίζει μακρά και βραχέα φωνήεντα (παρά τους κωμικούς ισχυρισμούς του Δ. Σαββόπουλου και καναδυό άλλων) δεν έχει κανένα απολύτως νόημα. Όμως, ένα άλλο επιχείρημα που προβάλλουν οι νοσταλγοί του πολυτονικού και οι σκοταδιστές (αυτές οι δυο κατηγορίες δεν ταυτίζονται) είναι ότι, τάχα, το μονοτονικό επιβλήθηκε περίπου πραξικοπηματικά, χωρίς προηγούμενη συζήτηση στην κοινωνία. Πρόκειται για άθλιο ψέμα που εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι έχουν περάσει τριάντα χρόνια από τότε κι έτσι πολλοί δεν θυμούνται ποια ήταν η κατάσταση ή δεν τη γνώρισαν καν. Οπότε σκέφτηκα να ανεβάσω σήμερα, στη μνήμη του Λευτέρη Βερυβάκη, ένα παλιό μου άρθρο που επιχειρεί να ανασκευάσει ακριβώς αυτό το πολυτονιάτικο ψέμα.
Ένα από τα βασικά επιχειρήματα των νοσταλγών του πολυτονικού είναι ότι το μονοτονικό ψηφίστηκε μεσάνυχτα, από ελάχιστους βουλευτές, με τροπολογία που υποβλήθηκε αιφνιδιαστικά σε άσχετο νομοσχέδιο. Εγώ, ειρωνευόμενος αυτή τη δραματική παρουσίαση, που θυμίζει τις καταγγελίες για τους απριλιανούς πραξικοπηματίες, είχα γράψει σε ανύποπτο χρόνο, για «μία δράκα επίορκων βουλευτών που κινήθηκαν μεταμεσονυκτίως». Πολύ γέλασα όταν είδα ότι ακριβώς την έκφραση «δράκα» χρησιμοποίησε και ο Σαράντος Καργάκος σε μια χειμαρρώδη και παθιασμένη συνέντευξη καταγγελίας του μονοτονικού τον Νοέμβριο του 2006 στην Καθημερινή. (Δεν μπορώ να παραθέσω, διότι το συγκεκριμένο κομμάτι της συνέντευξης διατίθεται όχι σαν απομαγνητοφωνημένο κείμενο, αλλά σε βίντεο).
Την καραμέλα για την μεταμεσονύκτια ψήφιση του μονοτονικού από 30 βουλευτές την επαναλαμβάνουν κατά καιρούς πολλοί πολυτονιάται. Τη βρίσκουμε λογουχάρη στο αφιέρωμα του περιοδικού Νέμεσις, αλλά και στην ιερεμιάδα του κ. Χριστόδουλου. Μάλιστα, τόσο από τον κ. Χριστόδουλο όσο και από τους Νεμεσίτες γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστεί ότι κατά κάποιο τρόπο έγινε υφαρπαγή της ψήφου του σώματος, αφού όχι μόνο η Νέα Δημοκρατία κατάγγειλε τη διαδικασία και τελικά αποχώρησε, αλλά ακόμη και το ΚΚΕ ζήτησε να αναβληθεί η συζήτηση (άλλα κόμματα δεν υπήρχαν στη Βουλή που προέκυψε από τις εκλογές του 1981).
Και, εκ πρώτης όψεως, το επιχείρημα περί αιφνιδιασμού φαίνεται σοβαρό. Είναι όμως έτσι; Δηλαδή, το μονοτονικό ψηφίστηκε άραγε πράγματι αιφνιδιαστικά, χωρίς προειδοποίηση, χωρίς προηγούμενη συζήτηση των ειδικών, χωρίς συναίνεση της κοινωνίας; Όχι βέβαια. Όσοι ζούσαν στην Ελλάδα την εποχή εκείνη (εκτός αν διάβαζαν πολύ με τον τρόπο του αρχιεπίσκοπου) ξέρουν ότι το μονοτονικό δεν ήταν καθόλου ‘κεραυνός εν αιθρία’, αλλά ώριμο αίτημα της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας.
Υπάρχει βέβαια τρόπος να πει κανείς τα χειρότερα ψέματα αραδιάζοντας μισές αλήθειες. Τέτοιες μισές αλήθειες είναι ότι το μονοτονικό ψηφίστηκε μετά τα μεσάνυχτα, με τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο.
Πράγματι το μονοτονικό ψηφίστηκε με τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο (Περί εγγραφής μαθητών στα λύκεια της γενικής, τεχνικής και επαγγελματικής εκπαιδεύσεως), αλλά στον τόπο αυτό που ζούμε ακόμα και οι γάτες το ξέρουν (όσες τουλάχιστον δεν διαβάζουν για εξετάσεις) ότι είναι ευρύτατα διαδεδομένη πρακτική να εισάγονται σημαντικά θέματα ως τροπολογίες σε άσχετα νομοσχέδια. Μάλιστα, παρ’ όλο που η πρακτική αυτή σήμερα έχει θεωρητικά απαγορευτεί με την αναθεώρηση του Συντάγματος (το άρθρο 74 παρ. 5 ορίζει ότι τροπολογία άσχετη με το κύριο αντικείμενο του νομοσχεδίου ή της πρότασης νόμου δεν εισάγεται προς συζήτηση), στην πράξη ο χορός των άσχετων τροπολογιών καλά κρατεί. Έτσι, πρόχειρα, αναφέρουμε ότι η ιδιωτικοποίηση της Ολυμπιακής εισήχθη ως τροπολογία σε νομοσχέδιο με τίτλο «μέτρα ενάντια στη νομιμοποίηση των εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες», ενώ στο νομοσχέδιο για τους εξωτερικούς φρουρούς των φυλακών κατατέθηκε 12σέλιδη (!) τροπολογία που αλλάζει το καθεστώς αυτοδιοίκησης της δικαιοσύνης. Αυτά από την τωρινή κυβέρνηση [θυμίζω ότι το άρθρο γράφτηκε το 2006], χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η προηγούμενη δεν έκανε τα ίδια, όπως και η προηγούμενη από αυτήν εις τον αιώνα τον άπαντα. Καλώς ή κακώς, πρόκειται για καθιερωμένη κοινοβουλευτική πρακτική, που πολλές φορές εξυπηρετεί διότι επιταχύνει καταστάσεις, ενώ άλλοτε είναι πράγματι δόλια και χρησιμεύει για αιφνιδιασμό του Σώματος. Δεν θα χρεωθεί το μονοτονικό τις αδυναμίες της λειτουργίας του κοινοβουλευτικού συστήματος!
Πράγματι, το μονοτονικό ψηφίστηκε μετά τα μεσάνυχτα· όμως μετά τα μεσάνυχτα ψηφίζονται τα περισσότερα νομοσχέδια χωρίς αυτό να τα καθιστά περισσότερο ή λιγότερο έγκυρα.
Πράγματι, το μονοτονικό ψηφίστηκε από λίγους βουλευτές –όμως όλα τα νομοσχέδια ψηφίζονται από ελάχιστους παρόντες βουλευτές, που εκτελούν ουσιαστικά χρέη «λοχία υπηρεσίας», αφού οι συσχετισμοί δυνάμεων στο Σώμα είναι παγιωμένοι -και πάλι, οι αδυναμίες (αν πρόκειται για αδυναμία) της λειτουργίας του κοινοβουλίου μας δεν είναι σωστό να χρεώνονται στο μονοτονικό.
Πράγματι, τέλος, το μονοτονικό εξετάστηκε από τη Βουλή του 1982 χωρίς την πανηγυρική αντιμετώπιση που του άξιζε, όπως ομολόγησε σε ένα σημείο της ομιλίας του ο αρμόδιος Υπουργός Παιδείας. Όμως, αυτή η αγαρμποσύνη πρέπει να χρεωθεί στο κλίμα των ημερών: αμέσως μετά την ανάληψη της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ εισάγονταν (όπως θα θυμούνται όσοι δεν διάβαζαν) νομοσχέδια με καταιγιστικό ρυθμό, που άλλαξαν άρδην το θεσμικό πλαίσιο σε μια σειρά σημαντικούς τομείς.
Αναζήτησα και παρουσιάζω αναλυτικά (όπως αποφεύγουν να πράξουν οι πολυτονιάται, που περιορίζονται σε μια περίτεχνα κουτσουρεμένη ανασκόπηση) τα πρακτικά της Βουλής από τη συζήτηση του Ιανουαρίου 1982. Θα ήθελα όμως επίσης να κάνω αναδρομή στην προηγούμενη περίοδο, από το 1976 έως το 1982. Γιατί είναι λάθος να βλέπουμε αποκομμένα το μονοτονικό το 1982. Όσο κι αν προσπαθούν σήμερα κάποιοι να τα διαχωρίσουν, το μονοτονικό είναι η ολοκλήρωση μιας διαδικασίας που άρχισε το 1976 με την καθιέρωση της δημοτικής.
Βέβαια, οι πολυτονιάται του polytoniko.org, στην «ιστορική παρουσίαση» που κάνουν για την καθιέρωση του μονοτονικού, από… τη δίκη των τόνων του 1941 περνάνε με ένα απίστευτο χρονολογικό άλμα ίσια κατευθείαν στο 1982, και από εκεί στις παλινορθώτριες επερωτήσεις Καρατζαφέρη (2003) και Πολύδωρα (2005). Μάλιστα, χαρακτηρίζουν «επαίσχυντη» την κυβέρνηση που θέσπισε το μονοτονικό, προφανώς διότι ο βήχας και ο έρωτας δεν κρύβονται. Όμως είναι εντελώς άτοπο να παραλείψει κανείς στην ιστορική του εξέταση τη μεταρρύθμιση του 1976. Άλλωστε το λέει καθαρά και ο αντίπαλος του μονοτονικού Σ. Καργάκος στη συνέντευξή του για την οποία μίλησα παραπάνω: «Αφού το 1976 με τις μεταρρυθμίσεις Ράλλη επί κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Καραμανλή τα πήρε ο αέρας και τα σήκωσε όλα, και την αρχαία γλώσσα, και τη λογία, και την καθαρεύουσα … ήρθε η στιγμή που τον Ιανουάριο του 1982, μια δράκα βουλευτών κτλ.» Τουλάχιστον ο Σ. Καργάκος δεν φοβάται να πει το αυτονόητο, ότι δηλαδή η μεταρρύθμιση του 1982 ήρθε σαν φυσική συνέπεια της μεταρρύθμισης του 1976.
Θέλω λοιπόν στα επόμενα άρθρα να δούμε μαζί τη μεταρρύθμιση του 1976 όσον αφορά το τονικό σύστημα, για να δούμε αν το μονοτονικό ήταν κεραυνός εν αιθρία ή ώριμο αίτημα, αν επρόκειτο για πραξικόπημα ή για την φυσική ολοκλήρωση μιας διαδικασίας με ευρύτατη κοινωνική στήριξη.
Σας προτείνω να διαβάσετε τα εξής άρθρα από τον παλιό μου ιστότοπο, όλα γραμμένα γύρω στο 2006:
Τι ειπώθηκε στη Βουλή του 1976 για το μονοτονικό
Από το 1976 στο 1982
Τα μεσάνυχτα του ιεράρχη
Χρονικό μιας αμαρτωλής νύχτας
Ο παραβάτης της ενάτης εντολής και ο περισπώμενος μπαγασάκος
Από το "sarantakos"
communenews
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ο Διπλόδοκος έτρωγε χορτοφαγικό «καλαμάκι»
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
