2012-12-09 18:55:00
Φωτογραφία για ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΑΒΙΚΗ ΑΝΟΙΞΗ ΣΤΟΝ ΙΣΛΑΜΙΚΟ ΧΕΙΜΩΝΑ
ΟΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΗΣΑΝ ΣΤΙΣ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΡΑΒΩΝ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΕΝΕΣ

Του ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ*

Όταν άρχιζε το ντόμινο των αραβικών εξεγέρσεων, με πρώτους σταθμούς την Τυνησία και την Αίγυπτο, η αμηχανία της Δύσης έδωσε γρήγορα τη θέση της σε δύο διαμετρικά αντίθετες αντιδράσεις. Στον ένα πόλο συσπειρώθηκαν οι αισιόδοξοι, σαν τον Βρετανό ιστορικό Τίμοθι Γκάρτον Ας και το αμερικανικό περιοδικό Foreign Affairs, που έβλεπαν αυτό που ήξεραν από το παρελθόν κι αυτό που επιθυμούσαν για το μέλλον: Ένα «Αραβικό 1989», όπου η ανατροπή των παλιών, απολυταρχικών καθεστώτων θα έδινε τη θέση τους στους Αραβες Βαλέσα και Χάβελ, επικεφαλής Δημοκρατιών δυτικού τύπου, με αραβικό εσάνς.

Στην απέναντι όχθη παρατάχθηκαν οι Ισραηλινοί και οι πιο πραγματιστές στα επιτελεία της Δύσης, που φοβούνταν ότι, αντί για Αραβικό 1989, αυτό που εκτυλισσόταν θα θύμιζε περισσότερο «Σουνιτικό 1979», παραπέμποντας στις τύχες της ιρανικής επανάστασης: Όπως η πολύχρωμη, δημοκρατική εξέγερση των Ιρανών εναντίον της δικτατορίας του Σάχη «απήχθη» από το σιιτικό ιερατείο για να δώσει τη θέση της στη θεοκρατία, έτσι και η Αραβική Ανοιξη θα δώσει τη σκυτάλη στον ισλαμικό χειμώνα
. Δύο χρόνια αργότερα, η Ιστορία δεν έχει δώσει ακόμη τελεσίδικη απάντηση, πάντως δεν μοιάζει να δικαιώνει το στρατόπεδο των αισιόδοξων.

Σε Τυνησία και Αίγυπτο, οι κάλπες έφεραν στην εξουσία τους μετριοπαθείς ισλαμιστές - «Αναγέννηση» και «Αδελφοί Μουσουλμάνοι» αντίστοιχα με τη στήριξη των πιο σκληροπυρηνικών, «σαλαφιστών» συμμάχων τους. Τι κι αν οι ισλαμιστές αντιμετώπιζαν μέχρι την τελευταία στιγμή με καχυποψία τη δημοκρατική, λαϊκή εξέγερση; Αντίθετα, οι δυνάμεις που πρωταγωνίστησαν στην Αραβική Άνοιξη -φιλελεύθεροι ακτιβιστές, αριστεροί, συνδικαλιστές- περιορίστηκαν σε ελάσσονες, αντιπολιτευτικούς ρόλους.

Οι ισλαμιστές διεκδικούν με αξιώσεις την εξουσία σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο, ιδιαίτερα στις χώρες της πρώτης γραμμής στην αραβο-ισραηλινή διένεξη. Στη Συρία, οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι είναι η δύναμη με την καλύτερη οργάνωση και την ισχυρότερη επιρροή στους κόλπους της Εθνικής Συμμαχίας, του ετερόκλητου συνασπισμού της αντιπολίτευσης. Στην Ιορδανία, οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι οργάνωσαν πρόσφατα τεράστια συλλαλητήρια με αφορμή τις αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων, θέτοντας για πρώτη φορά ζήτημα ανατροπής της μοναρχίας. Είναι βέβαιο ότι θα επικρατούσαν πανηγυρικά, αν διεξάγονταν ελεύθερες εκλογές.

Στη Λιβύη, μπορεί η αδύναμη κεντρική κυβέρνηση να απολαμβάνει της εμπιστοσύνης του ΝΑΤΟ, ωστόσο η πραγματική δύναμη μοιράζεται ανάμεσα στις διάφορες παραστρατιωτικές οργανώσεις, όπου κυριαρχούν οι ισλαμιστές. Οσο για την Παλαιστίνη, η πρόσφατη σύγκρουση στη Γάζα ενίσχυσε τη διεθνή αναγνώριση και την εσωτερική επιρροή της Χαμάς, που διεκδικεί ηγεμονικό ρόλο στο πλαίσιο της PLO. Αυτός ήταν άλλωστε ο βασικός λόγος που οι Ευρωπαίοι έσπευσαν να στηρίξουν τον εξασθενημένο πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, στη διπλωματική μάχη που έδωσε με επιτυχία στον ΟΗΕ για αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους.

Ωστόσο, η ηγεμονία των ισλαμιστών κάθε άλλο παρά είναι εδραιωμένη. Το Προεδρικό Διάταγμα της 22ας Νοεμβρίου, με το οποίο ο ισλαμιστής πρόεδρος Μοχάμεντ Μόρσι σφετερίστηκε υπερεξουσίες και η προώθηση νέου Συντάγματος με έντονες ισλαμικές αποχρώσεις, με δημοψήφισμα-εξπρές στις 15 Δεκεμβρίου, έφεραν και πάλι την Αίγυπτο στο χείλος εμφυλίου πολέμου.

Ασφαλώς, ούτε ο Μόρσι είναι Χομεϊνί, ούτε οι αντίπαλοί του άγγελοι. Το επίμαχο Προεδρικό του Διάταγμα ήταν περισσότερο αμυντική κίνηση απέναντι στο βαθύ κράτος των δικαστών. Τα διορισμένα από τον δικτάτορα Μουμπάρακ ανώτατα δικαστικά όργανα διέλυσαν τη δημοκρατικά εκλεγμένη Βουλή, αθώωσαν αξιωματούχους του παλιού καθεστώτος που είχαν βάψει τα χέρια τους με αίμα και απειλούσαν να ακυρώσουν τη Συντακτική Συνέλευση που επεξεργαζόταν το νέο Σύνταγμα, εκτροχιάζοντας την όλη πορεία προς τον εκδημοκρατισμό.

Ωστόσο, οι αιφνιδιαστικοί χειρισμοί του Μόρσι, χωρίς κανένα διάλογο με την αντιπολίτευση, κατάφεραν να συσπειρώσουν σε ενιαίο μέτωπο φιλελεύθερους, αριστερούς, νασεριστές, χριστιανούς, που υποπτεύονταν ότι οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι επιδιώκουν να εγκαθιδρύσουν θεοκρατικό καθεστώς.

Οι αιματηρές συγκρούσεις αυτής της εβδομάδας στο Κάιρο και σε όλα τα αστικά κέντρα ανέδειξαν τη βαθύτατη πόλωση μιας κοινωνίας στα πρόθυρα του εμφύλιου σπαραγμού. Ο στρατός παραμένει για την ώρα αυστηρά ουδέτερος, αλλά ουδείς μπορεί να προεξοφλήσει την τελική του στάση. Με το τηλεοπτικό του διάγγελμα, το βράδυ της Πέμπτης, ο Μόρσι προσέφερε μόνο ελάσσονες υποχωρήσεις στην αντιπολίτευση, επιμένοντας στο δημοψήφισμα. Απομένει να αποδειχθεί αν αυτό είναι ικανό να εκτονώσει την ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα ή αν θα οδηγήσει την κρίση στη δραματική της κορύφωση.

Δημοσιεύθηκε στην "Καθημερινή" της Κυριακής 9 Δεκεμβρίου 2012

H Iskra, για την πληρέστερη ενημέρωση των αναγνωστών της, παραθέτει στη συνέχεια ρεπορτάζ για τις εξελίξεις στην Αίγυπτο, από διάφορες ιστοσελίδες.

Αίγυπτος: Ακύρωση του διατάγματος αποφάσισε ο Μόρσι

Την ακύρωση του διατάγματος που τον μετέτρεπε σε «νέο φαράω», όπως τόνιζε η αντιπολίτευση, ανακοίνωσε ο πρόεδρος της Αιγύπτου Μοχάμεντ Μόρσι, υπό την πίεση των έντονων αντιδράσεων και των διαδηλώσεων. Ωστόσο η κυβέρνηση της Αιγύπτου τόνισε πως το αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα για το νέο Σύνταγμα, που επίσης έχει προκαλέσει την αντίδραση της αντιπολίτευσης, θα διεξαχθεί κανονικά στις 15 Δεκεμβρίου.

Υπενθυμίζεται πως η αντιπολίτευση είχε ζητήσει την ακύρωση του διατάγματος και την αναβολή του δημοψηφίσματος. Η αντιπαράθεση οδήγησε σε μεγάλες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις αλλά και συγκρούσεις μεταξύ υποστηρικτών και πολέμιων του Μόρσι, από τις οποίες έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον επτά άνθρωποι.

Ο Selim al-Awa, εκπρόσωπος της κυβέρνησης για τις συνομιλίες που διεξάγονται στο πλαίσιο των προσπαθειών να εκτονωθεί η κρίση, ανακοίνωσε πως δεν μπορεί να αλλάξει η ημερομηνία του δημοψηφίσματος λόγω νομικού κωλύματος. Σημειώνεται πως ο πρωθυπουργός Χισάμ Καντίλ υποστήριξε νωρίτερα πως ο πρόεδρος Μόρσι έχει ζητήσει «να βρεθεί μια νομική λύση που να επιτρέπει την αναβολή του δημοψηφίσματος».

Ο ανταποκριτής του Al Jazeera στο Κάιρο τονίζει πως η απόσυρση του διατάγματος αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την επίλυση της κρίσης αλλά για την αντιπολίτευση αποτελεί μόνο την ικανοποίηση του 50% των απαιτήσεών της. «Το μεγάλο ερώτημα είναι το πως θα αντιδράσει τώρα η αντιπολίτευση», σημειώνει.

Σε πρώτη φάση, ο Khaled Dawood, εκπρόσωπος του Εθνικού Μετώπου Σωτηρίας, ενός από τα μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης, δήλωσε πως η απόσυρση του διατάγματος είναι μια «συμβολική κίνηση χωρίς ιδιαίτερο νόημα». «Το βασικό ζήτημα, δηλαδή η αλλαγή στο Σύνταγμα, δεν σταματάει», δήλωσε στο Al Jazeera, τονίζοντας πως «ο πρόεδρος δεν μας αφήνει άλλη επιλογή από το να κλιμακώσουμε την αντίθεσή μας». Ερωτηθείς αν στόχος της αντιπολίτευσης είναι η ανατροπή του Μόρσι, ο Khaled Dawood τόνισε πως «αυτός δεν είναι στα σχέδιά μας». «Εμείς επιθυμούμε ένα σχέδιο για νέο Σύνταγμα το οποίο θα μας ικανοποιεί, προτού οδηγηθούμε σε δημοψήφισμα», δήλωσε και πρόσθεσε:

«Σεβόμαστε ότι εκλέχθηκε από το 51,7% αλλά το 48% δεν τον ψήφισε. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να επιτευχθεί μια συναίνεση».

Η αντιπολίτευση επισημαίνει πως το σχέδιο για το νέο Σύνταγμα αποδυναμώνει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των γυναικών και εκφράζουν φόβους ότι μέσω αυτού η προσέγγιση των νόμων γίνεται περισσότερο με βάση το Ισλάμ.

Το Σάββατο υπήρξε παρέμβαση του στρατού, που κάλεσε τις δύο πλευρές, κυβέρνησης και αντιπολίτευση, να επιλύσουν τις διαφορές τους μέσω του διαλόγου προειδοποιώντας πως θα υπάρξουν «καταστροφικές συνέπειες» αν συνεχιστεί η κρίση.

«Ο δρόμος του διαλόγου είναι ο καλύτερος και ο μοναδικός τρόπος για την επίλυση της κρίσης και την προάσπιση των συμφερόντων της χώρας και των πολιτών», αναφέρει ο στρατός σε ανακοίνωσή του. «Το αντίθετο θα μας οδηγήσει σε ένα σκοτεινό τούνελ με καταστροφικά αποτελέσματα», προσθέτει.

«Οι ένοπλες δυνάμεις έχουν συνείδηση της ευθύνης τους να προφυλάξουν τα υψηλά συμφέροντα της χώρας και να διασφαλίσουν και να προστατεύσουν ζωτικής σημασίας στόχους, δημόσιους θεσμούς και τα συμφέροντα των αθώων πολιτών», επισημαίνεται μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση.

Κυριακή 9 Δεκεμβρίου 2012
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΚΥΝΟΔΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΙΤΕΣ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΚΥΝΟΔΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΙΤΕΣ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ