2013-03-27 11:54:03
Φωτογραφία για Χαρμάνι...84 ετών!
Τον καλό ελληνικό καφέ δεν τον ορίζει μόνο το χαρμάνι του, το άρωμα του ή η γεύση του, αλλά η υφή του! Όσοι γνωρίζουν από καφέ τον «δοκιμάζουν» με τα δάκτυλα.

Τον πιάνουν για να δουν το πάχος του. Και ο κόκκος του καλού ελληνικού ή τούρκικου καφέ, πρέπει να είναι ανάμεσα στον κόκκο της άμμου και της ζάχαρης.

Αυτό είναι ένα από τα μυστικά που άφησε ως κληρονομία μαζί με τις «συνταγές» και τις μίξεις για το καλό χαρμάνι ένας από τους παλαιότερους καφεκόπτες του Ηράκλειου, στην κόρη του Ευαγγελία Κουμπενάκη και το γαμπρό του Αντώνη Αθανασάκη .

Ο Αριστείδης Κουμπενάκης το 1929, μόλις απολύθηκε από το στρατό πήγε και άνοιξε ένα από τα πρώτα καφεκοπτεία της πόλης μέσα στην αγορά, στις αρχές της οδού 1866, λίγο πιο κάτω από την πλατεία Κορνάρου, μαζί με τον Κώστα Τριγώνη, με τον οποίο συνεργάστηκε για 28 χρόνια.

Άρχισε να ανακατεύει καφέδες και να φτιάχνει τη δική του γεύση.


Άλλωστε ο ελληνικός καφές απευθύνεται σε ιδιότροπους πελάτες, που δεν αν δεν πιουν αυτό που τους αρέσει, αλλάζουν πορεία - και στη συγκεκριμένη περίπτωση, χαρμάνι. Σε πολλά πράγματα γίνεται "σκόντο", όχι όμως και στην γεύση του καφέ.

Ο κάθε καφεκόπτης έψαχνε να βρει αυτό το διαφορετικό της γεύσης. Άλλοι τα κατάφεραν άλλοι όχι . Ανακάτευε ποικιλίες, άλλη για γεύση, άλλη για καιμάκι, άλλη για άρωμα, μέχρι να βρει αυτό που ήθελε και ευχαριστούσε πρώτα τον ίδιο και μετά τους πελάτες.

Βαρύ γλυκό τον έπινε ο Αριστείδης Κουμπενάκης, μπελαλής στη γεύση.

Το έγγραφο του Επιμελητηρίου Ηρακλείου του 1938

Έγγραφο του Eπιμελητηρίου Ηρακλείου του 1938 που βρίσκεται και αυτό ως κληρονομιά μέσα στο καφεκοπτείο "Αθανασάκη" πλέον, αποδεικνύει πως σταδιακά, πολλοί ήταν αυτοί που ασχολήθηκαν με τον καφέ.

Ο σύνδεσμος καφεκοπτών Ηρακλείου, στη δεκαετία του '30, αριθμεί 14 μέλη τα οποία αναφέρονται με την εξής σειρά:

Νικόλαος Βερυκοκάκης, Εμ. Πορταλάκης, Εμ.Β. Περάκης, Σαχάκ Αθανασιάν,Γιώργος Λαγκωνάκης, Μιχαήλ Πετρομιχελάκης, Αριστείδης Κουμπενάκης, Αλέξανδρος Ανδρουλάκης, Κυριάκος Μαντρόχαλος, Ιωάννης Μανουσάκης, Νικόλαος Παρασύρης,Εμ. Σακκελάρης , Νικόλαος Βατίστας, Γιώργος Ψαρουδάκης .

Παρά τον ανταγωνισμό όμως όπως λέει στο MadeinCreta η κ. Ευαγγελία Κουμπενάκη, η οποία ξεκίνησε να δουλεύει δίπλα στον πατέρα της από την ενηλικίωση και μετά, θυμάται τον πατέρα της να λέει, «πως ποτέ ό ένας το μάτι του άλλου δεν έβγαζε. Όλοι είχαν δουλειά και όλοι μεροκάματο».

Η κ. Ευαγγελία Κουμπενάκη Αθανασάκη

Λίγα χρόνια μετά θα έρθει ο πόλεμος. Το καφεκοπτείο θα κλείσει και ο Αριστείδης Κουμπενάκης θα πάρει μαζί του το καβουρντιστήρι στις Μελέσες.

Ο κ. Νίκος Μαρής 20 χρόνια , σε αυτή τη δουλειά , ξέρει ότι το μυστικό είναι στην υφή.

Εκεί θα πηγαίνουν οι Γερμανοί για να τους αλέθει το καφέ. Ένα σακί έδιναν, ένα έπαιρναν πίσω. Όμως περίσσευε ποσότητα, την οποία φύλαγε και εκεί στις Μελέσες παρά τις αντιξοότητες του πολέμου και τις στερήσεις, αρκετοί γεύονταν ως προσφορά στην παρέα, ένα φλιτζάνι καφέ.

Μόλις ο πόλεμος τέλειωσε θα γυρίσει πίσω.

Το καφεκοπτείο του Αριστείδη Κουμπενάκη θα γνωρίσει μεγάλες δόξες. Είναι αυτές οι "χρυσές εποχές" βγαλμένες από τις παλιές ελληνικές ταινίες, όπου στα καταστήματα πηγαίνουν και ψωνίζουν οι άντρες, μαζί με το χαρτί για τα ψώνια, και αχθοφόρος φορτώνει στο ποδήλατο τις παραγγελίες για το σπίτι.

Άλλωστε ο ελληνικός καφές είναι το μόνο ρόφημα που υπάρχει εκείνη την εποχή.

O κ. Αριστείδης Αθανασάκης η τρίτη γενιά, κρατάει ακόμα τη βάση του χαρμανιού του παππού, που είναι ο καφές Βραζιλίας

«Είχα ένα άγχος όταν ερχόμουνα στο μαγαζί. Ουρά ήταν η πελατεία μέχρι τη μουρνιά και περίμενε ο κόσμος. Έλεγα από μέσα μου: «Πως θα τα βγάλω πέρα σήμερα;» Είχαμε και ένα αχθοφόρο, το Γιάννη, οποίος είχε ένα ποδήλατο με το καρότσι», θυμάται η κ. Κουμπενάκη.

Το πρώτο μαγαζί κατεδαφίστηκε

Από αυτό το μικρό κατάστημα που μύριζε αληθινό άρωμα καφέ και χωρούσε ίσα- ίσα το μηχάνημα κοπής, το καβουρντιστήρι του, και τα σακιά με τον καφέ που ερχόταν από τα πρώτα κιόλας χρόνια από τη Βραζιλία (άλλο μυστικό: χαρμάνι ελληνικού καφέ, χωρίς βάση καφέ από την Βραζιλία δε νοείται) έφυγε το 1980.

Πολλές κουβέντες ο Αριστείδης Κουμπενάκης μπορεί να μην έλεγε, αλλά μαράζωσε από τη στεναχώρια του.

Στις αρχές της κεντρικής αγοράς ήταν το καφεκοπτείο του Αριστείδη Κουμπενάκη, όταν κατεδαφίστηκε το 1980, έκανε δυο χρόνια ,να περάσει από τη γειτονιά.

Η πίκρα του ήταν τόσο μεγάλη που έκανε δύο ολόκληρα χρόνια να περάσει από τη γειτονιά που έμεινε μισό αιώνα.

Μέχρι που πήραν όλοι μαζί την απόφαση να γυρίσουν στα παλιά τους λημέρια, λίγο πιο κάτω, στην πάροδο της κεντρικής αγοράς στη Γιαννιτσών.

Κάποια στιγμή το όνομα Κουμπενάκης θα φύγει και η ιστορία του καφέ για την οικογένεια, θα συνεχιστεί με το «Αθανασάκης», από το 1990.

Όλα τα χαρμάνια στηρίζονται στις παλιές συνταγές, αυξήθηκαν όμως οι ποικιλίες κ ενώ διατηρούνται ακόμα τα μυστικά τα οποία διαφυλάττουν και με τη βοήθεια της τεχνολογίας, την πιο κρίσιμη ώρα του ελληνικού καφέ, που είναι το ψήσιμό του.

O Αριστείδης Κουμπενάκης και το πρώτο καβουρντιστήρι

Ο ελληνικός καφές στο περιθώριο

Τα παντά στη ζωή όμως αλλάζουν.

Οι γυναίκες έβαλαν παντελόνι, οι άνδρες σκουλαρίκια και στενή καμπάνα και κάπου εκεί στη δεκαετία του ’70 κάνει την εμφάνισή του ο στιγμιαίος καφές για πρώτη φορά, όπως αναφέρει η κ. Ευαγγελία."Στο μαγαζί είχαμε φέρει τα πρώτα φακελάκια νες καφέ".

Σταδιακά ο ελληνικός καφές, που ήταν το μόνο που ζητούσε να πιει κανείς, έρχεται σε δεύτερη μοίρα, ειδικά μετά τη δεκαετία του '90, οπότε στη ζωή, στους εργασιακούς χώρους και στις καφετέριες μπαίνουν ο νες καφέ, ο γαλλικός, ο εσπρέσο, ο καπουτσίνο κ.α

Σήμερα ελληνικό καφέ πίνουν οι παραδοσιακοί τύποι, ανεξαρτήτου ηλικίας, ενώ (ευτυχώς) έχει αυξηθεί και η ζήτησή του.

Κανένας άλλος καφές, άλλωστε, δεν έχει τέτοια μεγάλη ποικιλία συνταγών, δεν ψήνεται με τόσους ιδιαίτερους τρόπους - αφήστε που "λέει" και τη μοίρα!

*Τα μυστικά του καλού ψησίματος του καφέ: Υπομονή (αργό βράσιμο), στενό λαιμό το μπρίκι για περισσότερο καιμάκι, καλό ανακάτεμα πριν την πρώτη βράση, και νερό σε θερμοκρασία δωματίου).

madeincreta.gr
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ