2014-10-13 12:16:02
Φωτογραφία για Οι τουρκικοί στόχοι μέσω εκβιασμών στην ΑΟΖ της Κύπρου
ΠΑΜΠΟΣ ΜΙΤΙΔΗΣ 

Οι τελευταίες ενέργειες και κινήσεις της Άγκυρας σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και ειδικά οι απαράδεκτες και προκλητικές παρεμβάσεις της στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, συνδέονται εμμέσως πλην σαφώς με τα όσα διαδραματίζονται σε σχέση με τους τζιχαντιστές του «ισλαμικού κράτους», αλλά ιδιαίτερα με το μέλλον του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία και το Κουρδικό ζήτημα.

Η Άγκυρα μετά την έκκληση των ΗΠΑ προς τη διεθνή κοινότητα για τη σύσταση μετώπου κατά των τρομοκρατών του «ισλαμικού κράτους», προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τη στρατηγική της θέση με στόχο να κερδίσει ανταλλάγματα, επιδιώκοντας να διαδραματίσει στην περιοχή ηγεμονικό ρόλο. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι ΗΠΑ και η Βρετανία αντιμετώπισαν τις τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ με σχετική χαλαρότητα, που προκαλεί δυσαρέσκεια στη Λευκωσία, παρά τις διαβεβαιώσεις και δεσμεύσεις που είχε εξασφαλίσει η Κυπριακή Κυβέρνηση ιδιαίτερα από την Ουάσινγκτον δια του Αντιπροέδρου της Αμερικανικής Κυβέρνησης Τζόν Μπάιντεν για την ασφάλεια της ΑΟΖ.


Η Άγκυρα και ο Ερντογάν νιώθουν τώρα ότι βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση, καθώς η συμμαχία κατά των τζιχαντιστών διαπιστώνει ότι δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το «ισλαμικό κράτος» μόνο με τις αεροπορικές επιθέσεις, αλλά χρειάζονται και χερσαίες επιχειρήσεις προκειμένου να το πλήξει καίρια και αποτελεσματικά. Έτσι η χώρα που μπορεί να συμβάλει σ' αυτό και να ρίξει χερσαίες δυνάμεις κατά των τζιχαντιστών είναι η Τουρκία η οποία μπορεί να ενισχύσει τις Κουρδικές δυνάμεις οι οποίες είναι αντιμέτωπες στην πόλη Κομπάνι της Συρίας με τις δυνάμεις του «ισλαμικού κράτους».

Μπροστά στην ανάγκη που οι συμμαχικές δυνάμεις έχουν την Τουρκία, η Άγκυρα θέτει εκβιαστικά συγκεκριμένους όρους, τόσο για τον ρόλο που επιδιώκει να διαδραματίσει σε σχέση με την εκμετάλλευση και μεταφορά του φυσικού αερίου στην Κεντρική Ευρώπη, όπως επίσης και την απομάκρυνση του Μπασάρ αλ Άσαντ από την ηγεσία της Συρίας, αλλά και για τον έλεγχο των περιοχών του Βορείου Ιράκ και των περιοχών της Συρίας που ελέγχονται από τους Κούρδους.

Η Τουρκία, δεν μπορεί να αγνοεί κανείς, ότι πίσω από τους παλικαρισμούς της, ανησυχεί έντονα από τον κυοφορούμενο κίνδυνο διαμελισμού της, με την ίδρυση Κουρδικού κράτους. Είναι γεγονός και διπλωματικά παραδεκτό ότι οι Κούρδοι τα τελευταία χρόνια έχουν κερδίσει την εύνοια των ΗΠΑ, αφού σε κάθε κάλεσμα παροχής βοήθειας στην περιοχή του Βορείου Ιράκ, ανταποκρίθηκαν άμεσα και αποτελεσματικά, όταν την ίδια ώρα η Τουρκία έθετε τους δικούς της εκβιαστικούς όρους. Και αυτό είχε παρατηρηθεί και την εποχή κατά του Σαντάμ Χουσεΐν, όπως και σήμερα.

Για τα ζητήματα αυτά αλλά και τις εκτιμήσεις σε σχέση με τις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, μας μίλησε ο Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών, ειδικός σε θέματα γεωστρατηγικής κύριος Χρήστος Ιακώβου. Ακόμη ο κ. Ιακώβου ο οποίος έχει διοριστεί ως μέλος του νεοσύστατου από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, Συμβουλίου Γεωστρατηγικών Μελετών. Ο κ. Ιακώβου ως ειδικός σε θέματα γεωστρατηγικής εξέφρασε τις δικές του εκτιμήσεις αλλά κατέθεσε και το στίγμα το τι μέλλει γενέσθαι με το κυπριακό, μετά την ομόφωνη απόφαση του Συμβουλίου Αρχηγών, ύστερα από πρόταση του Προέδρου Αναστασιάδη, να αποσυρθεί η δική μας πλευρά από τον διάλογο των διαπραγματεύσεων επίλυσης του προβλήματος.

1. Κύριε Ιακώβου,θα θέλαμε τις εκτιμήσεις σας, της προκλητικής συμπεριφοράς της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, αυτή τη δεδομένη στιγμή;

Η πρόσφατη κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι στοχευμένη, συνεπώς δεν ήταν απρόβλεπτη, και δεν πρέπει να εκλαμβάνεται μέσα στο πλαίσιο των «συνηθισμένων περιστατικών» αλλά ούτε και ως σπασμωδική αντίδραση κάποιων κύκλων της τουρκικής κυβερνήσεως να εκτροχιάσουν το διεθνές ενδιαφέρον που εστιάζεται αυτή τη στιγμή στην Τουρκία, λόγω των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή. Οι προκλήσεις εντάσσονται σε μία τακτική που υπηρετεί σαφέστατους στρατηγικούς στόχους της Άγκυρας.

2. Σε τι πιστεύετε ότι αποσκοπεί η Άγκυρα με αυτές τις απροκάλυπτες ενέργειες και προκλήσεις κύριε Ιακώβου και εάν επίσης πιστεύετε ότι θα αποφέρει θετικό ή ακόμη και αρνητικό αποτέλεσμα η απόφαση της δικής μας πλευράς να σταματήσει τις διαπραγματεύσεις για επίλυση του κυπριακού;

Τόσο παλαιότερα με τη στρατογραφειοκρατική ελίτ της Tουρκίας όσο και τώρα με τους ισλαμιστές, η ένταξη της χώρας στην ΕΕ δεν εκλαμβάνεται ως παραχώρηση μέρους της κυριαρχίας της στους θεσμούς της Ευρώπης και στις εποπτικές διαδικασίες του κάθε ευρωπαίου επιτρόπου. Επιδιώκει να διαπραγματευθεί με την EE το ειδικό γεωπολιτικό της βάρος στην Ανατολική Μεσόγειο. Eν ολίγοις, η Tουρκία προσπαθεί να διαπραγματευθεί όχι στη βάση των αρχών του κοινοτικού πολιτικού πολιτισμού αλλά με βάση την εθνική γεωστρατηγική αντίληψη, προβάλλοντας τη λογική του μεγάλου και ισχυρού κράτους που μπορεί να προωθήσει τα δυτικά συμφέροντα στην περιοχή. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία από τώρα απαιτεί και προσπαθεί να επιβάλει καθεστώς και συμπεριφορά των άλλων απέναντί της ως ηγεμονικής δύναμης, η ένταξη της οποίας θα αλλάξει τα γεωπολιτικά δεδομένα στις νοτιονατολικές παρυφές της Ευρώπης.

Δεδομένου ότι η ουσία της τουρκικής διαπραγμάτευσης θα είναι κυρίως γεωπολιτική, η Άγκυρα φροντίζει από τώρα να παραμερίσει ορισμένα εμπόδια στον τομέα αυτόν. Έτσι ερμηνεύεται η πρόσφατη προκλητικότητά της.

Σε ότι αφορά το Κυπριακό, με βάση παλαιότερες εκθέσεις της Kομισιόν σχετικά με την έναρξη αλλά και την πορεία των διαπραγματεύσεων με την Tουρκία, καθορίζεται, εμμέσως πλην σαφώς, ότι ούτε η κατοχή κυπριακού εδάφους ούτε η μη αναγνώριση της Kυπριακής Δημοκρατίας αποτελούν εμπόδιο για την τουρκική ένταξη στην EE. Αυτό σημαίνει ότι αν υιοθετηθεί άνευ όρων αυτή η θέση, τότε είναι αδύνατον να εγερθούν τα θέματα αυτά στο μέλλον και να αποτελέσουν εμπόδιο για την τουρκική ένταξη.

Ενθαρρυμένη από αυτή την πραγματικότητα, η Tουρκία επιχείρησε την «ευρωπαϊκή» καταγραφή των μονομερών διεκδικήσεων της στα θέματα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ευτυχώς όμως η αντίδραση της κυπριακής κυβέρνησης περιελήφθη στην έκθεση προόδου με τη μορφή της διατύπωσης ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει το κάθε δικαίωμα να υπογράφει διμερείς συμφωνίες που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο. Σε αντίθεση με τον ΟΗΕ που τηρεί μέχρι τώρα τακτική των ίσων αποστάσεων.

Η Άγκυρα, με τις ενέργειες αυτές δεν έχει ως στόχο την πρόκληση κάποιας μίνι στρατιωτικής κρίσης στην Κύπρο.

Επιθυμεί, απλώς, να καταδείξει και να καταγράψει με εντυπωσιακό τρόπο, τώρα που όλοι οι ευρωπαϊκοί και διεθνείς προβολείς είναι στραμμένοι πάνω της, όλο το φάσμα των διεκδικήσεών της στην Κυπριακή ΑΟΖ, καθώς και τις μεθόδους με τις οποίες εννοεί να τις προβάλλει. Για την Τουρκία, έχει τεράστια σημασία, να γνωστοποιηθούν αυτή την περίοδο στους ευρωπαίους, τόσο οι διεκδικήσεις της στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου όσο και οι στρατιωτικές μέθοδοι προβολής τους που χρησιμοποιεί. O λόγος είναι πολύ απλός: αν οι ευρωπαίοι, έπειτα από όλα αυτά, δεν κάνουν καμιά αναφορά στα σχετικά προβλήματα στις εκθέσεις προόδου για την ενταξιακή της πορεία, τότε διά της σιωπής τους θα εκφράσουν, αν όχι τη συμφωνία τους, σίγουρα την ανοχή τους προς την τουρκική στάση.

Με αυτό τον τρόπο, η Άγκυρα κατοχυρώνει, εκ των πραγμάτων, πως οι διεκδικήσεις της στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου δεν συνιστούν εμπόδιο, άρα δεν αντίκεινται στα κριτήρια προσχώρησης, οπότε ούτε οι τουρκικές διεκδικήσεις και προκλήσεις θα μπορούν να εγερθούν μελλοντικά στις διαπραγματεύσεις μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας, ως λόγοι αναβολής ή ματαίωσης της τουρκικής ένταξης. Συνεπώς η αντίδραση της κυπριακής κυβέρνησης δεν πρέπει να είναι αποσπασματική αλλά κατηγορηματική στο πλαίσιο του στρατηγικού καταναγκασμού, ότι δηλαδή η άρση του μπλοκαρίσματος των κεφαλαίων της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, θα πρέπει να γίνει έναντι ουσιαστικών ανταλλαγμάτων εκ μέρους της Άγκυρας σε σχέση με τις διεκδικήσεις και την προκλητικότητά της.

3. Ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό κ. Αϊντα σε δηλώσεις του, έκανε λόγο ότι οι τουρκικές ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ, αφορούν μια θαλάσσια διαφορά, γεγονός που προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις πολιτικών κομμάτων. Εσείς πως τις κρίνετε;

Με τις δηλώσεις του ο κύριος Άιντα εξισώνει το θύμα με τον θύτη και εμμέσως πλην σαφώς δικαιολογεί τις τουρκικές διεκδικήσεις. Αποδεικνύει παράλληλα ότι η Κυπριακή Δημοκρατία στερείται υποστήριξης από τη διεθνή κοινότητα, την ώρα που η Τουρκία συνεχίζει την επιθετική πολιτική της κατά των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Θα πρέπει να υποδειχθεί στον κύριο Άιντα ότι η αποστολή του είναι να προσφέρει τις καλές του υπηρεσίες στηριζόμενος στις ευρωπαϊκές αρχές, το διεθνές δίκαιο και τις αρχές του ΟΗΕ, προκειμένου να βοηθήσει στην εξεύρεση λύσης του προβλήματος, όπως είναι άλλωστε η αποστολή του.

4. Η διεθνής κοινότητα και ιδιαίτερα οι ΗΠΑ, η Βρετανία αλλά και τα Ηνωμένα Έθνη βλέπουμε να αντιδρούν χαλαρά, μήπως νιώθουν δέσμιοι της ανάγκης που έχουν την Τουρκία τώρα με την αντιμετώπιση του «ισλαμικού Κράτους»;

Σίγουρα οι ραγδαίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή επηρεάζουν τη στάση των ΗΠΑ και της Βρετανίας σε ό,τι αφορά στη χλιαρή αντίδρασή τους έναντι των Τουρκικών προκλήσεων. Αυτό όμως έχει να κάνει πρωτίστως με το γεγονός ότι η βασική τους προτεραιότητα είναι η αντιμετώπιση του Ισλαμικού Κράτους και θεωρούν ήσσονος σημασίας το τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στις θαλάσσιες ζώνες της Κυπριακής Δημοκρατίας.

 5. Κύριε Ιακώβου που μπορεί να οδηγηθεί αυτή η προσπάθεια της Τουρκίας; Μήπως μπορεί να παρεμποδίσει και την εξόρυξη των προγραμματισμένων γεωτρήσεων, να τις μπλοκάρει;

Παρατηρούμε ότι η Τουρκία τα τελευταία χρόνια έχει αυξήσει την ένταση σε ό,τι αφορά τις διεκδικήσεις της στους θαλασσίους χώρους του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτή η συμπεριφορά υπαγορεύεται από τη στρατηγική προτεραιότητα της Τουρκίας να αυξήσει τη θαλασσία της ισχύ, κάτι που θα της επιτρέψει να διευρύνει ακόμη περισσότερο τη θεμελιακή έννοια για την εξωτερική της πολιτική, αυτή δηλαδή του στρατηγικού βάθους. Από τη στιγμή που δεν απέτρεψε άλλα κράτη να υπογράψουν διμερείς συμφωνίες με την Κυπριακή Δημοκρατία για τον καθορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης ήταν επακόλουθο ότι θα προχωρούσε σε εκβιαστικές προκλήσεις που θα απέβλεπαν να αποτρέψουν την περαιτέρω δημιουργία αρνητικών δεδομένων για την Τουρκία. Πιστεύω ότι λόγω της ανάμειξης μεγάλων εταιρειών η πίεση θα αυξηθεί στην Τουρκία για αποκλιμάκωση της προκλητικότητάς της και πολύ σύντομα θα ανακρούσει πρύμναν. Η Τουρκία ξέρει ότι η προκλητικότητά της έχει όρια. Απλώς θέλει να καταγράψει τις διεκδικήσεις της προκειμένου να τις περάσει συγκεκαλυμμένα σε μία λύση του Κυπριακού που θα την ευνοεί.

6. Μήπως με τις τουρκικές προκλήσεις υπάρχει ο κίνδυνος αποθάρρυνσης των εταιρειών που ανέλαβαν οικόπεδα στην κυπριακή ΑΟΖ, ενδεχομένως να κάνουν πίσω και να παγώσουν τις εργασίες εξόρυξης;

Οι εταιρείες γνώριζαν εκ των προτέρων ότι η πιθανότητα τουρκικών προκλήσεων ήταν μεγάλη. Αυτές οι εταιρείες προτού προχωρήσουν σε συμφωνίες και ακόμη περισσότερο προτού προχωρήσουν σε έρευνες, κάνουν ανάλυση του κινδύνου και επειδή τα λεφτά που επενδύονται, καθώς επίσης και το κέρδος, είναι μεγάλα υπολογίζουν με αυστηρά κριτήρια πότε θα προχωρήσουν και πότε όχι. Συνεπώς για τη δική μας περίπτωση είχαν λάβει διαβεβαιώσεις από τα κράτη τους ότι δεν θα επιτρέψουν στην Τουρκία να τους απειλήσει αλλά ούτε να τους σταματήσει. Κάτι παρόμοιο συνέβηκε και το 2011 όταν πρωτοάρχισε τις έρευνες η Noble. Θεωρώ ότι οι έρευνες θα συνεχιστούν χωρίς ουσιαστικό πρόβλημα.

Πηγή: Αλήθεια Κύπρου
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ