2015-08-04 22:20:51
Με αφορμή τη συμπλήρωση 72 χρόνων από το βομβαρδισμό των ιστορικών χωριών Μανεσίου, Τρεχλού και Λαπάτας από γερμανικά "στούκας", τον Ιούλιο του 1943, την Κυριακή 2 Αυγούστου 2015 τελέσθηκε στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Λαπάτας πάνδημο μνημόσυνο για την απότιση φόρου τιμής στα δεκατέσσερα θύματα της ναζιστικής Γερμανίας. Η επίθεση αποτέλεσε έναν από τους πρώτους κρίκους των θηριωδιών που συντελέστηκαν στην περιοχή μας από τους Γερμανούς κατακτητές και κορυφώθηκαν με τη σφαγή των Καλαβρύτων στις 13 του Δεκέμβρη.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με επιμνημόσυνη δέηση και ακολούθησε ομιλία από τον εκπαιδευτικό και βοηθό Δημάρχου Καλαβρύτων κ. Νικόλαο Μαγκαφά. Στη συνέχεια έγινε προσκλητήριο θυμάτων και κατάθεση στεφάνων από το Δήμαρχο Καλαβρύτων κ. Γ. Λαζουρά , τον εκπρόσωπο των οικογενειών των θυμάτων , τον Πρόεδρο του Συλλόγου Καλαβρυτινών Πάτρας κ. Νικόλαο Μαντά, τον Πρόεδρο του Τοπικού Διαμερίσματος Τρεχλού κ
. Ανδρέα Σπηλιόπουλο, τον Πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου Λαπάτας κ. Νικόλαο Αντωνόπουλο, τον Πρόεδρο της Ένωσης θυμάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος κ. Χαρίλαο Ερμείδη. Παρευρέθησαν επίσης και ο τέως Δήμαρχος Καλαβρύτων και τέως βουλευτής κ. Αθανάσιος Παπαδόπουλος, ο τέως Νομάρχης και αρχηγός της Μείζονος Αντιπολίτευσης Καλαβρύτων κ. Δημήτριος Κατσικόπουλος, ο Πρόεδρος του Δ.Δ. Μανεσίου κ. Ιωάννης Κουτρουμάνης και ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Μανεσίου κ. Φωκίων Χολιαστός και αρκετός κόσμος από τη γύρω περιοχή.
Μετά την κατάθεση στεφάνων ακολούθησε ενός λεπτού σιγή προς τιμήν των θυμάτων και ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου.
Η ομιλία του κ. Μαγκαφά ήταν η εξής:
Συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ για να θυμηθούμε μια ιστορική στιγμή από το έπος του'40, το έπος αυτό που αποτελεί τον «τελευταίο μεγάλο "λόγο" του ελληνισμού, τον πιο κοντινό σε εμάς», και ο οποίος θα μπορούσε «να εμπνέει, να κινητοποιεί, να συνέχει έναν λαό σε συνθήκες όπως οι σημερινές και να τον οδηγήσει σε μια νέα, απαραίτητη για την επιβίωσή του, συλλογικότητα».
Είναι μια σελίδα από την κατά το Νίτσε «μνημειακή ιστορία» που μας εμψυχώνει με την πεποίθηση ότι «το μεγαλειώδες που υπήρξε κάποτε σε έναν τόπο, που υπήρξε κάποτε δυνατό σε έναν τόπο, θα είναι για τον λόγο αυτόν άλλη μια φορά δυνατό» και μας επιτρέπει να υπερβούμε την αμφιβολία, την αδυναμία και την αδράνεια.
Μιλάμε για την πεντάχρονη κατοχή της χώρας μας από τις δυνάμεις του Άξονα και τα όσα τραγικά επεσώρευσαν σε όλη την Ελλάδα, αλλά και στον τόπο μας , που εκείνα τα χρόνια έκλεισε το μεγάλο και επώδυνο ραντεβού του με την ιστορία. Σήμερα 72 χρόνια μετά καλούμαστε να θυμηθούμε τα θλιβερά γεγονότα που σημάδεψαν τα τρία χωριά μας, Μάνεσι, Τρεχλό και Λαπάτα, στις 29 Ιουλίου του 1943,όχι γιατί το έχουν τόσο ανάγκη οι ψυχές των μαρτύρων του τότε.
Αυτοί είναι πλέον αθάνατοι!
Μα κυρίως γιατί εμείς νοιώθουμε την ανάγκη να πιαστούμε από μεγάλες ιδέες και ιδανικά και ίσως πιο πολύ από ποτέ άλλοτε να υψώσουμε το ανάστημα μας σε κάθε ξένον ή εγχώριο που επιβουλεύεται την εθνική υπόσταση της Ελλάδας.
Τα γεγονότα είναι γνωστά και χιλιοειπωμένα. Ωστόσο η επανάληψή τους επιβάλλεται σε μια τελετή σαν τη σημερινή , για να ανακαλέσουν στη μνήμη τους οι παλαιότεροι, να μάθουν οι νεώτεροι και να προβληματιστούμε όλοι.
Βρισκόμαστε στο καλοκαίρι του 1943 και ολόκληρη η περιοχή των Καλαβρύτων βρίσκεται ακόμα στην κατοχή της Ιταλίας, μιας Ιταλίας όμως που παραπατάει αποδυναμωμένη και αναγκάζεται για αυτό να παραδώσει τη σκυτάλη στη Γερμανική διοίκηση.
Οι Γερμανοί αναλαμβάνουν σταδιακά τον έλεγχο των Ιταλοκρατούμενων περιοχών, μεταξύ των οποίων και αυτής των Καλαβρύτων.
Στο μεταξύ η αντιστασιακή δράση του ντόπιου πληθυσμού φουντώνει και οργανώνει αξιόλογα αντιστασιακά γεγονότα στην περιοχή. Αυτή την αντιστασιακή δυναμική του ελληνικού λαού δέχτηκαν οι Γερμανοί σαν ηχηρό και προσβλητικό ράπισμα και δεν μπόρεσαν να την συγχωρήσουν. Έτσι επιχείρησαν με κάθε τρόπο να λυγίσουν το αδούλωτο φρόνημα του λαού μας , μετερχόμενοι μέτρα σκληρά, όπως οι εξορίες, τα φρικτά στρατόπεδα συγκέντρωσης, οι ομαδικές εκτελέσεις και οι άνανδρες εχθροπραξίες σεβάρος του άμαχου πληθυσμού. Ένα από αυτά τα μέτρα ήταν και ο ανηλεής βομβαρδισμός των χωριών μας από 21 αεροπλάνα στούκας στις 29 Ιουλίου 1943.
Ακούστε για λίγο πώς περιγράφει το βομβαρδισμό ένας από τους κατοίκους του Μανεσίου, ο Τάκης Δημητρόπουλος – Κατσέπας:
Μάνεσι, 29 Ιουλίου 1943, ημέρα Πέμπτη.
Σ’ ένα μέρος πάνω από το χωριό, είδαμε να εμφανίζονται αεροπλάνα από το Πετρωτό, πάνω από το Ασάνι. Κι άλλες φορές πέρναγαν από ψηλά αεροπλάνα, αλλά δεν τα βλέπαμε, μόνο τ’ ακούγαμε. Ήταν η πρώτη φορά που τα βλέπαμε από κοντά. Έκαναν μια στροφή πάνω από το χωριό και χαμήλωσαν. Πολλοί άνθρωποι που βρίσκονταν στα αλώνια φώναζαν:
«Είναι αγγλικά, είναι δικά μας, είναι αγγλικά».
Πίστευαν ότι είχαν έρθει οι Άγγλοι να μας απελευθερώσουν! Στην δεύτερη στροφή που έκαναν, είδαμε να φεύγουνε τρία μπαλόνια. Για πρώτη φορά ακούσαμε βόμβα. Τραντάχτηκε η γη. Τα ‘χασα. Ήμουν και μικρός. Με άρπαξε τότε στην αγκαλιά του ο μπάρμπα-Δήμος και μαζί με τη γυναίκα του αδερφού του και τα παιδιά του Τζούδα
τρέξαμε και πέσαμε μέσα σε μια γράνα, όπως μας είχανε ορμηνέψει οι αντάρτες να κάνουμε σε περίπτωση βομβαρδισμού.
Κι άρχισαν τα αεροπλάνα – στούκας καθέτου εφορμήσεως- να βομβαρδίζουν. Φαίνεται ότι κάποιο αεροπλάνο μας είχε εντοπίσει, γιατί στη συνέχεια έριχναν και τα πολυβόλα και θυμάμαι που «θέριζαν» στεγνά και τα κλαδιά των δέντρων.
Δεν ξέρω πόσο διήρκεσε ο βομβαρδισμός. Είχαμε χάσει την αίσθηση του χρόνου. Ένα σύννεφο σκόνης και καπνού σκέπασε τα πάντα. Τα ζώα τρέχανε τρομαγμένα.
Κάποια στιγμή έφυγαν τα αεροπλάνα. Τελείωσε…σηκωθήκαμε πάνω. Αγκαλιαστήκαμε. Είμαστε ζωντανοί. Ο κόσμος άρχισε δειλά δειλά να βγαίνει έξω, ν’ αναζητάει ο ένας τον άλλον. Κατεβαίνοντας κάτω, δεν ξέραμε τι θα δούμε. Θυμάμαι που περνούσαν τους τραυματίες πάνω σε σκάλες, για να τους πάνε στην κλινική του αείμνηστου Φούρα στην Τρεκλίστρα.
Εγκαταλείψαμε το χωριό. Κρυφτήκαμε στα λαγκάδια φοβούμενοι τον ξαναγυρισμό των φασιστών
xespao
Η εκδήλωση ξεκίνησε με επιμνημόσυνη δέηση και ακολούθησε ομιλία από τον εκπαιδευτικό και βοηθό Δημάρχου Καλαβρύτων κ. Νικόλαο Μαγκαφά. Στη συνέχεια έγινε προσκλητήριο θυμάτων και κατάθεση στεφάνων από το Δήμαρχο Καλαβρύτων κ. Γ. Λαζουρά , τον εκπρόσωπο των οικογενειών των θυμάτων , τον Πρόεδρο του Συλλόγου Καλαβρυτινών Πάτρας κ. Νικόλαο Μαντά, τον Πρόεδρο του Τοπικού Διαμερίσματος Τρεχλού κ
Μετά την κατάθεση στεφάνων ακολούθησε ενός λεπτού σιγή προς τιμήν των θυμάτων και ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου.
Η ομιλία του κ. Μαγκαφά ήταν η εξής:
Συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ για να θυμηθούμε μια ιστορική στιγμή από το έπος του'40, το έπος αυτό που αποτελεί τον «τελευταίο μεγάλο "λόγο" του ελληνισμού, τον πιο κοντινό σε εμάς», και ο οποίος θα μπορούσε «να εμπνέει, να κινητοποιεί, να συνέχει έναν λαό σε συνθήκες όπως οι σημερινές και να τον οδηγήσει σε μια νέα, απαραίτητη για την επιβίωσή του, συλλογικότητα».
Είναι μια σελίδα από την κατά το Νίτσε «μνημειακή ιστορία» που μας εμψυχώνει με την πεποίθηση ότι «το μεγαλειώδες που υπήρξε κάποτε σε έναν τόπο, που υπήρξε κάποτε δυνατό σε έναν τόπο, θα είναι για τον λόγο αυτόν άλλη μια φορά δυνατό» και μας επιτρέπει να υπερβούμε την αμφιβολία, την αδυναμία και την αδράνεια.
Μιλάμε για την πεντάχρονη κατοχή της χώρας μας από τις δυνάμεις του Άξονα και τα όσα τραγικά επεσώρευσαν σε όλη την Ελλάδα, αλλά και στον τόπο μας , που εκείνα τα χρόνια έκλεισε το μεγάλο και επώδυνο ραντεβού του με την ιστορία. Σήμερα 72 χρόνια μετά καλούμαστε να θυμηθούμε τα θλιβερά γεγονότα που σημάδεψαν τα τρία χωριά μας, Μάνεσι, Τρεχλό και Λαπάτα, στις 29 Ιουλίου του 1943,όχι γιατί το έχουν τόσο ανάγκη οι ψυχές των μαρτύρων του τότε.
Αυτοί είναι πλέον αθάνατοι!
Μα κυρίως γιατί εμείς νοιώθουμε την ανάγκη να πιαστούμε από μεγάλες ιδέες και ιδανικά και ίσως πιο πολύ από ποτέ άλλοτε να υψώσουμε το ανάστημα μας σε κάθε ξένον ή εγχώριο που επιβουλεύεται την εθνική υπόσταση της Ελλάδας.
Τα γεγονότα είναι γνωστά και χιλιοειπωμένα. Ωστόσο η επανάληψή τους επιβάλλεται σε μια τελετή σαν τη σημερινή , για να ανακαλέσουν στη μνήμη τους οι παλαιότεροι, να μάθουν οι νεώτεροι και να προβληματιστούμε όλοι.
Βρισκόμαστε στο καλοκαίρι του 1943 και ολόκληρη η περιοχή των Καλαβρύτων βρίσκεται ακόμα στην κατοχή της Ιταλίας, μιας Ιταλίας όμως που παραπατάει αποδυναμωμένη και αναγκάζεται για αυτό να παραδώσει τη σκυτάλη στη Γερμανική διοίκηση.
Οι Γερμανοί αναλαμβάνουν σταδιακά τον έλεγχο των Ιταλοκρατούμενων περιοχών, μεταξύ των οποίων και αυτής των Καλαβρύτων.
Στο μεταξύ η αντιστασιακή δράση του ντόπιου πληθυσμού φουντώνει και οργανώνει αξιόλογα αντιστασιακά γεγονότα στην περιοχή. Αυτή την αντιστασιακή δυναμική του ελληνικού λαού δέχτηκαν οι Γερμανοί σαν ηχηρό και προσβλητικό ράπισμα και δεν μπόρεσαν να την συγχωρήσουν. Έτσι επιχείρησαν με κάθε τρόπο να λυγίσουν το αδούλωτο φρόνημα του λαού μας , μετερχόμενοι μέτρα σκληρά, όπως οι εξορίες, τα φρικτά στρατόπεδα συγκέντρωσης, οι ομαδικές εκτελέσεις και οι άνανδρες εχθροπραξίες σεβάρος του άμαχου πληθυσμού. Ένα από αυτά τα μέτρα ήταν και ο ανηλεής βομβαρδισμός των χωριών μας από 21 αεροπλάνα στούκας στις 29 Ιουλίου 1943.
Ακούστε για λίγο πώς περιγράφει το βομβαρδισμό ένας από τους κατοίκους του Μανεσίου, ο Τάκης Δημητρόπουλος – Κατσέπας:
Μάνεσι, 29 Ιουλίου 1943, ημέρα Πέμπτη.
Σ’ ένα μέρος πάνω από το χωριό, είδαμε να εμφανίζονται αεροπλάνα από το Πετρωτό, πάνω από το Ασάνι. Κι άλλες φορές πέρναγαν από ψηλά αεροπλάνα, αλλά δεν τα βλέπαμε, μόνο τ’ ακούγαμε. Ήταν η πρώτη φορά που τα βλέπαμε από κοντά. Έκαναν μια στροφή πάνω από το χωριό και χαμήλωσαν. Πολλοί άνθρωποι που βρίσκονταν στα αλώνια φώναζαν:
«Είναι αγγλικά, είναι δικά μας, είναι αγγλικά».
Πίστευαν ότι είχαν έρθει οι Άγγλοι να μας απελευθερώσουν! Στην δεύτερη στροφή που έκαναν, είδαμε να φεύγουνε τρία μπαλόνια. Για πρώτη φορά ακούσαμε βόμβα. Τραντάχτηκε η γη. Τα ‘χασα. Ήμουν και μικρός. Με άρπαξε τότε στην αγκαλιά του ο μπάρμπα-Δήμος και μαζί με τη γυναίκα του αδερφού του και τα παιδιά του Τζούδα
τρέξαμε και πέσαμε μέσα σε μια γράνα, όπως μας είχανε ορμηνέψει οι αντάρτες να κάνουμε σε περίπτωση βομβαρδισμού.
Κι άρχισαν τα αεροπλάνα – στούκας καθέτου εφορμήσεως- να βομβαρδίζουν. Φαίνεται ότι κάποιο αεροπλάνο μας είχε εντοπίσει, γιατί στη συνέχεια έριχναν και τα πολυβόλα και θυμάμαι που «θέριζαν» στεγνά και τα κλαδιά των δέντρων.
Δεν ξέρω πόσο διήρκεσε ο βομβαρδισμός. Είχαμε χάσει την αίσθηση του χρόνου. Ένα σύννεφο σκόνης και καπνού σκέπασε τα πάντα. Τα ζώα τρέχανε τρομαγμένα.
Κάποια στιγμή έφυγαν τα αεροπλάνα. Τελείωσε…σηκωθήκαμε πάνω. Αγκαλιαστήκαμε. Είμαστε ζωντανοί. Ο κόσμος άρχισε δειλά δειλά να βγαίνει έξω, ν’ αναζητάει ο ένας τον άλλον. Κατεβαίνοντας κάτω, δεν ξέραμε τι θα δούμε. Θυμάμαι που περνούσαν τους τραυματίες πάνω σε σκάλες, για να τους πάνε στην κλινική του αείμνηστου Φούρα στην Τρεκλίστρα.
Εγκαταλείψαμε το χωριό. Κρυφτήκαμε στα λαγκάδια φοβούμενοι τον ξαναγυρισμό των φασιστών
xespao
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Η Salma Hayek δεν δίστασε να φωτογραφηθεί γυμνόστηθη
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
