2016-05-23 13:26:16
Η ραγδαία αύξηση της αποχής, από 21% σε 33% μέσα σε μια πενταετία, η σημαντική ανανέωση της Βουλής, η σημασία του αποτελέσματος για τα μεγάλα κόμματα είναι μερικά από τα ζητήματα που σχολιάζουν ακαδημαϊκοί στον «Φιλελεύθερο».
Αναλύσεις για το εκλογικό αποτέλεσμα υπογράφουν οι Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, Κώστας Γουλιάμος, Θόδωρος Ρουσόπουλος, Κύπρος Χρυστοστομίδης, Χριστόφορος Χριστοφόρου, Πέτρος Ζαρούνας, Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλή και Αντώνης Κάκας.
Κώστας Γουλιάμος: Τιμωρητικό αποτέλεσμα απέναντι στους μεγάλους
Αυτό που έχει προκύψει είναι η σημαντική μείωση στα ποσοστά των δύο μεγάλων κομμάτων που ξεπερνά το 10%. Πρωτοφανές για τα κυπριακά δεδομένα είναι το γεγονός ότι χάνουν και σε έδρες και σε απόλυτο αριθμό ψηφοφόρων. Δημιουργείται έτσι μία Βουλή πολυδιάστατη με πολλές αποχρώσεις και αποκλίσεις, με μια ακροδεξιά που μπορεί να δημιουργήσει αντίστοιχα προβλήματα που δημιουργούνται στο ελληνικό και άλλα κοινοβούλια της Ευρώπης όπου έχει εμφανιστεί, ιδιαίτερα κατά τις περιόδους οικονομικής κρίσης, αύξηση του νεοφασισμού.
Αυτό που τελικά πρέπει κανείς να συγκρατήσει είναι η ραγδαία αύξηση από 21% σε 33% της αποχής μέσα σε μια πενταετία. Υπάρχει σαφώς μια αποστασιοποίηση των πολιτών από την πολιτική και βασικός υπεύθυνος για όλη αυτή την ιστορία είναι το πολιτικό σύστημα το οποίο για πάρα πολλά χρόνια βρίσκεται σε μια αναντιστοιχία απέναντι στην ίδια την κοινωνία.
Δεν είμαι βέβαιος από τις δηλώσεις που έχω ακούσει όλων σχεδόν των κομμάτων, αν τελικά έχουν πάρει και αν έχουν ερμηνεύσει σωστά το μήνυμα των εκλογών.
Κάποιοι δείχνουν ή εκφράζονται με έναν τρόπο που δεν δείχνουν να έχουν αντιληφθεί το μέγεθος της σεισμικής δόνησης που έχει προέλθει από την εκλογική αναμέτρηση. Δεν έχουν ακουμπήσει το σημαντικό ζήτημα της αποχής το οποίο έχει οδηγήσει σε πολιτικό σεισμό στο όλο κομματικό σύστημα.
Το θέμα είναι πως μέσα από αυτή την οκτακομματική βουλή θα δημιουργηθεί ένας γόνιμος διάλογος και όχι παράλληλοι μονόλογοι που τελικά θα δημιουργούν αναβάθμιση του πολιτικού πολιτισμού και τις κατάλληλες συνθήκες στη δημοκρατία.
Βέβαια θα έβαζα ακόμα μια διάσταση, η αλλαγή του εκλογικού νόμου αυτή τη στιγμή άνοιξε ακόμα περισσότερο το σύστημα στη Βουλή.
Ενώ κάποιοι που πρωτοστάτησαν στο να αυξηθεί το ποσοστό εισόδου, ενδεχομένως αυτό να δημιούργησε άλλα πολιτικά παράγωγα από αυτά που είχαν κατά νου όταν προωθούσαν το νομοσχέδιο.
Πρόκειται για ένα τιμωρητικό αποτέλεσμα απέναντι σε πολιτικές που έχουν ασκήσει τα δύο κυρίαρχα μεγάλα κόμματα του τόπου.
*Ο Κώστας Γουλιάμος είναι Πρύτανης Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου.
Κύπρος Χρυσοστομίδης: Η αποχή πρέπει να προβληματίσει
Η ετυμηγορία του κυπριακού λαού είναι απόλυτα σεβαστή. Η δημοκρατία λειτούργησε κανονικά, με τη διαφορά ότι υπάρχει μια μεγάλη αποχή. Αυτό πρέπει να προβληματίσει όλα τα κόμματα, όλους τους βουλευτές, και θεωρώ ότι πρέπει να υπάρξει μια αλλαγή πορείας.
Μπορούν να γίνουν παρά πολλά για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου και εξαρτάται και από τα κόμματα, αλλά και από τους βουλευτές, πώς θα συμπεριφερθούν στην επόμενη βουλευτική περίοδο, έτσι ώστε να μειωθεί η αποχή. Μέθοδοι και τρόποι προσέγγισης των πολιτών σίγουρα υπάρχουν.
Είναι ένα αποτέλεσμα που δημιουργεί μια πολυκομματική Βουλή. Η Βουλή, ως το κυρίαρχο θεσμικό όργανο του κράτους, πρέπει να διαδραματίσει τον δικό της ρόλο στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που έχει η κοινωνία σήμερα, αλλά και όσον αφορά το Κυπριακό. Θέλω να συγχαρώ θερμά όλους τους εκλεγέντες βουλευτές και να ευχηθώ καλή δουλειά στη νέα Βουλή.
*Ο Κύπρος Χρυσοστομίδης είναι πρώην υπουργός Δικαιοσύνης.
Κωνσταντίνος Χριστοφίδης: Τα δύσκολα για τον τόπο είναι μπροστά μας
Τα δύσκολα έρχονται. Είναι μπροστά μας. Θεωρώ ότι η αποχή είναι πολύ σημαντικό μήνυμα, διότι ένας στους τρεις ψηφοφόρους είναι εκτός. Ένα κομμάτι αυτής της κοινωνίας δεν εκφράστηκε και κανένας δεν μπορεί να το αγνοεί.
Επίσης, έγινε μια μετακίνηση ψηφοφόρων για την οποία ο τόπος μας δεν έχει παρελθόν. Μετακινήθηκαν ψηφοφόροι κατά χιλιάδες και αυτό είναι εντυπωσιακό.
Άρα έχει μπει και η Κύπρος σε μια λογική της χαλαρής ψήφου.
Δυστυχώς αντιγράφουμε άλλες ευρωπαϊκές χώρες σε επίπεδο εκπροσώπησης ακραίων καταστάσεων. Και αυτό δείχνει κάτι, τις ακραίες καταστάσεις δεν τις αντιμετωπίζεις κρύβοντάς τες, αλλά εκθέτοντάς τες.
Οι επόμενες εβδομάδες, οι επόμενοι μήνες θα είναι πολύ σημαντικοί για τον τόπο. Θα πρέπει να επιτευχθεί μια ελάχιστη πολιτική συνεννόηση για να απαντήσουμε στις προκλήσεις που είναι μπροστά μας.
Σε επίπεδο σημαντικών νομοσχεδίων και τις πλειοψηφίες που διαμορφώνονται, εύχομαι και ελπίζω οι πολιτικές δυνάμεις να δουν το συμφέρον του τόπου μακριά από λαϊκισμό και να επικρατήσουν σοβαρές σκέψεις.
Σε αυτές τις εκλογές το Κυπριακό δεν συζητήθηκε. Έγινε ένας εντελώς διαφορετικός πολιτικός διάλογος.
Ως πολίτης θα ήθελα να ξέρω για να κρίνω και ποιους βουλευτές επέλεξε ο κόσμος.
Στο προηγούμενο κοινοβούλιο ζήσαμε απαράδεκτες συμπεριφορές από κάποιους.
Υπήρχαν συμπεριφορές στη Βουλή που αδικούσαν το Σώμα, αλλά και τον τόπο.
*Ο Κωνσταντίνος Χριστοφίδης είναι Πρύτανης Πανεπιστήμιου Κύπρου.
Πέτρος Ζαρούνας: Αποδοκιμασία του λαού προς το σύστημα
Το εκλογικό αποτέλεσμα εκφράζει μια γενική αποδοκιμασία του κυπριακού λαού προς όλο το πολιτικό σύστημα. Αυτό είναι το πρώτο μου συμπέρασμα σε μια εκτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος. Αυτή η αποδοκιμασία εκφράστηκε από τον μεγάλο αριθμό νέων που δεν γράφτηκαν στους εκλογικούς καταλόγους, από το ποσοστό της αποχής, που έφτασε το 33%, από την είσοδο νέων βουλευτών και από την άνοδο των κομμάτων διαμαρτυρίας. Αυτή την αποδοκιμασία τα κόμματα πρέπει να την καταγράψουν και να την αντιμετωπίσουν.
Το δεύτερο συμπέρασμα είναι η φοβερή μείωση του μπλοκ των δυνάμεων που στηρίζουν τη διαπραγματευτική τακτική του Προέδρου Αναστασιάδη. Από το 67,7% που άθροιζαν το 2011, πέφτουν τώρα στο 57%. Αυτή η μείωση θα φέρει δυσκολίες στη συνέχιση της υποστήριξης αυτής της διαπραγματευτικής τακτικής του Προέδρου.
Το τρίτο συμπέρασμα είναι αν θα μπορέσουν ΔΗΣΥ–ΔΗΚΟ, βάσει των εδρών που τελικά θα έχουν, να συνεχίσουν να συνεργάζονται και να περνούν κάποια νομοσχέδια που έχουν να κάνουν με πολιτικές λιτότητας, με ιδιωτικοποιήσεις. Μια πρώτη ανάγνωση του αποτελέσματος φανερώνει επίσης τις δυσκολίες που ενδεχομένως να υπάρξουν στην εκλογή νέου προέδρου της Βουλής. Είναι πολύ πιθανόν ότι ο πρόεδρος της νέας Βουλής δεν θα είναι αρχηγός κόμματος.
*Ο Πέτρος Ζαρούνας είναι διεθνολόγος καθηγητής.
Αντώνης Κάκας: Επικίνδυνες καταστάσεις φέρνει η στασιμότητα στην πολιτική
Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι υπάρχει μια σημαντική ανανέωση στη νέα Βουλή, και αυτό σημαίνει μια στροφή προς ανανέωση. Ο ρόλος της δημοκρατίας δεν είναι απλά να εναλλάσσει από τη μια ιδεολογία στην άλλη, αλλά να αλλάζουν οι ιδεολογίες και οι προσεγγίσεις. Οι προσεγγίσεις δεν αλλάζουν έχοντας τα ίδια πρόσωπα για δεκαπέντε, είκοσι χρόνια. Γι' αυτό είχαμε και έχουμε ένα επικίνδυνο πολιτικό σύστημα, που έχει αυτή τη σταθερότητα, αυτή την αιμομιξία που καταλήγει πάντα σε μια παθολογική κατάσταση. Τέτοιες παθολογικές καταστάσεις είναι η εισβολή, η χρηματιστηριακή και η οικονομική κρίση.
Για μένα αυτά ήταν αποτέλεσμα της σταθερότητας του πολιτικού συστήματος, της αιμομιξίας όπως ανάφερα. Υγιής αλλαγή είναι όταν μπαίνουν νέα άτομα, νέες ιδέες, με αποτέλεσμα να εξελίσσεται το πολιτικό σύστημα. Ελπίζω αυτά τα καινούργια πρόσωπα να είναι νεαρά και κυρίως άτομα που θα φέρουν το δικό τους στίγμα. Θα επιτρέψουν έτσι μια στροφή στο πολιτικό σύστημα, το οποίο θα νοιάζεται για τον πολίτη και θα αντιλαμβάνεται ότι ο ρόλος του είναι να τον εξυπηρετεί και όχι να συμβαίνει το αντίθετο, όπως γίνεται δυστυχώς στην Κύπρο.
Επίσης, πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος για να μειωθεί η αποχή. Η δημοκρατία δουλεύει με την απλή σκέψη του κάθε πολίτη. Όσο περισσότερους πολίτες έχουμε που συμμετέχουν, τόσο καλύτερα λειτουργεί η δημοκρατία.
Όσον αφορά στην είσοδο του ΕΛΑΜ, θα έλεγα ότι είναι ένας υγιές φαινόμενο, με την έννοια ότι χρειάζεται ποικιλία απόψεων. Παρόλο που εγώ δεν συμφωνώ με ακραίες απόψεις, καλό είναι κάποιες φορές να υπάρχουν ώστε να ξέρουμε πώς να τις αντιμετωπίσουμε.
*Ο Αντώνης Κάκας είναι καθηγητής Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Χριστόφορος Χριστοφόρου: Τα νέα κόμματα να αποφύγουν ακραίες πολιτικές
Το αποτέλεσμα διαμορφώθηκε από τρεις παράγοντες. Πρώτον, η απογοήτευση από την οικονομική κρίση και τα αποτελέσματά της, για τα οποία τιμωρήθηκαν ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ. Το ΑΚΕΛ για τη διακυβέρνηση και ο ΔΗΣΥ για το κούρεμα και τη συνέχεια.
Δεύτερο, η αντίδραση στην αύξηση του εκλογικού ορίου. Η αύξηση του εκλογικού ορίου δημιούργησε δύο ειδών αντιδράσεις. Η μία ήταν πορεία προς την αποχή και η άλλη η υποστήριξη άλλων κομμάτων για να μη μείνουν έξω από τη Βουλή.
Τρίτο, έχουμε μια πρωτοφανή φανερή μετατόπιση ψήφου που φτάνει το 20%, και αν προσθέσει κάποιος τις μετατοπίσεις που δεν φαίνονται αλλά και την αύξηση της αποχής, έχουμε 50% μετατόπιση ψήφων στην εκλογή.
Για το μέλλον, με εξαίρεση το συνδυασμό ΔΗΣΥ-ΑΚΕΛ δεν μπορεί να υπάρχει πλειοψηφία στη Βουλή από άλλα δύο κόμματα.
Το στοίχημα για τα μεγάλα κόμματα είναι να βρουν τρόπους συνεννόησης με τους άλλους, αλλά έχουμε δίλλημα-πρόκληση για τα νέα κόμματα στη Βουλή, να αποφύγουν ακραίες πολιτικές γιατί μεγάλο μέρος των ψήφων που πήραν δεν σημαίνει υιοθέτηση των πολιτικών που ακολούθησαν, αλλά ήταν απλή αντίδραση. Αν δεν ύπαρξει υπεύθυνη συμπεριφορά υπάρχει ο κίνδυνος οι πολίτες να αποδεσμευτούν από τη ψήφο που τους έχουν δώσει.
Τελικά ο τρόπος και η μεθόδευση της αλλαγής του εκλογικού ορίου αντί να φέρει το αποτέλεσμα που επιδίωκαν τα δύο μεγάλα κόμματα, επιτάχυνε ανακατατάξεις στο κομματικό τοπίο με ένα ριζοσπαστικό και έντονο τρόπο.
Για το ΕΛΑΜ γνωρίζουμε την ακραία δράση του εκτός Βουλής και τις συνδέσεις με τη Χρυσή Αυγή, όμως είναι νωρίς να πει κάποιος πώς θα συμπεριφερθεί στη Βουλή και ίσως κάποιες εθνικιστικές τάσεις από άλλα κόμματα να είναι παράγοντας που αποτρέπει την περαιτέρω ενίσχυσή του.
*Ο Χριστόφορος Χριστοφόρου είναι εκλογολόγος - αναλυτής.
Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή: Σημαντικές οι απώλειες των παραδοσιακών κομμάτων
Η σημερινή εκλογική αναμέτρηση έστειλε πολλαπλά μηνύματα σε όλους τους πολιτικούς χώρους, που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Στην κρίση των πολιτών προσμέτρησε κυρίως το θέμα της οικονομίας και η μεγάλη αγανάκτηση, ο θυμός, η απαξίωση μιας πολύ μεγάλης μερίδας των πολιτών όσον αφορά στη διαχείριση κοινωνικών, οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο κόσμος σήμερα.
Τα ποσοστά της αποχής είναι πρωτόγνωρα και πρέπει να προβληματίσουν όλους. Και τα τέσσερα παραδοσιακά κόμματα έχουν απώλειες, ειδικά η ΕΔΕΚ, που έχει υποστεί το μεγαλύτερο πλήγμα.
Είναι πραγματικά λυπηρό το ότι ενώ σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση, στην Κύπρο, το κόμμα που εκπροσωπεί αυτό το χώρο, έχει απώλειες. Το γεγονός αυτό πρέπει να προβληματίσει σοβαρά την ΕΔΕΚ.
Η δεύτερη μεγάλη απώλεια είναι του ΑΚΕΛ, και αυτό γιατί σημαντικό ρόλο έπαιξε η οικονομία, γιατί η κρίση δεν ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια, αλλά αρκετά νωρίτερα.
Η είσοδος του ΕΛΑΜ είναι μια δυσάρεστη εξέλιξη, κάτι που δεν περίμενα. Βέβαια έχουμε και σε άλλες χώρες άνοδο αυτών των κομμάτων. Στον τόπο μας, όμως, που αντιμετωπίζουμε ένα τεράστιο πολιτικό πρόβλημα, είναι μια πολύ δυσάρεστη εξέλιξη η είσοδος αυτού του κόμματος στη Βουλή, ειδικά αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για εκλογή δύο βουλευτών.
Όσον αφορά στο Κυπριακό, θα πρέπει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να αναλάβει κάποιες πρωτοβουλίες ώστε να υπάρξει όσο το δυνατό μεγαλύτερη συναντίληψη πάνω στις βασικές παραμέτρους του Κυπριακού. Ειδικά αν θέλουμε να υπάρξει δημοψήφισμα και λύση μέσα στο 2016 πρέπει να υπάρχει μια συναντίληψη των πολιτικών δυνάμεων. Και αυτό πρέπει να το λάβει υπόψη του ο Πρόεδρος μιας και θα έχει ένα εντελώς διαφορετικό Εθνικό Συμβούλιο.
*Η Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλή είναι πρώην υπουργός των Εξωτερικών.
Θεόδωρος Ρουσόπουλος: Οι εκλογές με τη ματιά του επισκέπτη
Φεβρουάριος του 1993. Βρίσκομαι στην Κύπρο για να καλύψω δημοσιογραφικά τις προεδρικές εκλογές. Συναντώ όλους τους υποψηφίους και λίγο πριν την τελική αναμέτρηση βρίσκομαι στο στούντιο του ΡΙΚ για να παρακολουθήσω την τηλεοπτική αντιπαράθεση των υποψηφίων. Η συζήτηση και τα επιχειρήματα για τις Ιδέες Γκάλι, που ήταν τότε το επίμαχο θέμα, τραβούσαν σε μάκρος. Πρέπει να είχε περάσει ένα τετράωρο τηλεοπτικής συζήτησης και εγώ προσωπικά είχα κουραστεί. Φαντάζομαι και οι τηλεθεατές. Στο τέλος της εκπομπής όμως κάποιοι από τους υποψηφίους έκαναν παράπονα ότι ο χρόνος δεν ήταν… αρκετός για να αναπτύξουν τα επιχειρήματά τους.
Ταξίδεψα έκτοτε πολλές φορές στην Κύπρο, άλλοτε ως δημοσιογράφος, άλλοτε ως υπουργός Επικρατείας των κυβερνήσεων Καραμανλή και τον τελευταίο χρόνο ως επισκέπτης καθηγητής Επικοινωνίας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο. Μόλις την περασμένη Τρίτη, στο μεγάλο αμφιθέατρο του πανεπιστημίου, είχα την τιμή να συντονίσω συζήτηση-αντιπαράθεση μεταξύ των αρχηγών των δύο μεγαλυτέρων κομμάτων. Εντυπωσιάστηκα από το γεγονός ότι και οι δύο απαντούσαν σύντομα, περιεκτικά και κατανοητά μέσα στο περιθώριο των δύο λεπτών που είχε τεθεί από τη διαδικασία. Να μια μεγάλη αλλαγή σκέφθηκα, ώσπου ήλθε μια ακόμη μεγαλύτερη. Οι πολιτικοί αρχηγοί, εκτός από την κριτική που ασκούσαν, είχαν και μια καλή κουβέντα να πουν ο ένας για τον άλλον. Δεν ισοπέδωναν τελείως την πολιτική του αντιπάλου τους και έβρισκαν σε αυτήν ορισμένα θετικά σημεία. Αυτό στην Ελλάδα δυστυχώς δεν θα το δει κανένας σε πολιτικές συζητήσεις μεταξύ αντιπάλων και ιδίως στην προεκλογική περίοδο.
Κρατά βέβαια και η Κύπρος, όπως και η Ελλάδα, τα πρωτεία στον μεγάλο αριθμό υποψηφίων συγκριτικά με τις βόρειες χώρες (18 κόμματα, ανεξάρτητοι συνδυασμοί και μεμονωμένοι υποψήφιοι κατέβηκαν στις χθεσινές εκλογές). Επίσης ως προς την εκπροσώπηση βλέπουμε διαφορές. Στην Αγγλία μια έδρα αντιστοιχεί σε περίπου 75.000 ψηφοφόρους, στη Γερμανία σε 100.000 ψηφοφόρους ενώ στην Κύπρο σε 9.500 ψηφοφόρους. Στην Ελλάδα ο αντίστοιχος αριθμός είναι περίπου 23.000 ψηφοφόροι ανά έδρα.
Είναι σαφές ότι έχουμε πιο πελατειακά συστήματα και αδυναμίες σε σχέση με τους εταίρους του βορρά. Όμως εγώ με αυτή τη σύντομη παρέμβαση που φιλοξενεί ο Φιλελεύθερος φιλοδοξώ κυρίως να εξάρω τα θετικά που διαπίστωσα στην τελευταία προεκλογική περίοδο και τα οποία ανεβάζουν ψηλά τον πολιτισμό της πολιτικής αντιπαράθεσης στην Κύπρο. Μπράβο σε πολίτες και πολιτικούς που το επέτυχαν.
*Ο δρ Θεόδωρος Ρουσόπουλος, δημοσιογράφος και πρώην υπουργός, είναι επισκέπτης καθηγητής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.
Πηγή Tromaktiko
Αναλύσεις για το εκλογικό αποτέλεσμα υπογράφουν οι Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, Κώστας Γουλιάμος, Θόδωρος Ρουσόπουλος, Κύπρος Χρυστοστομίδης, Χριστόφορος Χριστοφόρου, Πέτρος Ζαρούνας, Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλή και Αντώνης Κάκας.
Κώστας Γουλιάμος: Τιμωρητικό αποτέλεσμα απέναντι στους μεγάλους
Αυτό που έχει προκύψει είναι η σημαντική μείωση στα ποσοστά των δύο μεγάλων κομμάτων που ξεπερνά το 10%. Πρωτοφανές για τα κυπριακά δεδομένα είναι το γεγονός ότι χάνουν και σε έδρες και σε απόλυτο αριθμό ψηφοφόρων. Δημιουργείται έτσι μία Βουλή πολυδιάστατη με πολλές αποχρώσεις και αποκλίσεις, με μια ακροδεξιά που μπορεί να δημιουργήσει αντίστοιχα προβλήματα που δημιουργούνται στο ελληνικό και άλλα κοινοβούλια της Ευρώπης όπου έχει εμφανιστεί, ιδιαίτερα κατά τις περιόδους οικονομικής κρίσης, αύξηση του νεοφασισμού.
Αυτό που τελικά πρέπει κανείς να συγκρατήσει είναι η ραγδαία αύξηση από 21% σε 33% της αποχής μέσα σε μια πενταετία. Υπάρχει σαφώς μια αποστασιοποίηση των πολιτών από την πολιτική και βασικός υπεύθυνος για όλη αυτή την ιστορία είναι το πολιτικό σύστημα το οποίο για πάρα πολλά χρόνια βρίσκεται σε μια αναντιστοιχία απέναντι στην ίδια την κοινωνία.
Δεν είμαι βέβαιος από τις δηλώσεις που έχω ακούσει όλων σχεδόν των κομμάτων, αν τελικά έχουν πάρει και αν έχουν ερμηνεύσει σωστά το μήνυμα των εκλογών.
Κάποιοι δείχνουν ή εκφράζονται με έναν τρόπο που δεν δείχνουν να έχουν αντιληφθεί το μέγεθος της σεισμικής δόνησης που έχει προέλθει από την εκλογική αναμέτρηση. Δεν έχουν ακουμπήσει το σημαντικό ζήτημα της αποχής το οποίο έχει οδηγήσει σε πολιτικό σεισμό στο όλο κομματικό σύστημα.
Το θέμα είναι πως μέσα από αυτή την οκτακομματική βουλή θα δημιουργηθεί ένας γόνιμος διάλογος και όχι παράλληλοι μονόλογοι που τελικά θα δημιουργούν αναβάθμιση του πολιτικού πολιτισμού και τις κατάλληλες συνθήκες στη δημοκρατία.
Βέβαια θα έβαζα ακόμα μια διάσταση, η αλλαγή του εκλογικού νόμου αυτή τη στιγμή άνοιξε ακόμα περισσότερο το σύστημα στη Βουλή.
Ενώ κάποιοι που πρωτοστάτησαν στο να αυξηθεί το ποσοστό εισόδου, ενδεχομένως αυτό να δημιούργησε άλλα πολιτικά παράγωγα από αυτά που είχαν κατά νου όταν προωθούσαν το νομοσχέδιο.
Πρόκειται για ένα τιμωρητικό αποτέλεσμα απέναντι σε πολιτικές που έχουν ασκήσει τα δύο κυρίαρχα μεγάλα κόμματα του τόπου.
*Ο Κώστας Γουλιάμος είναι Πρύτανης Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου.
Κύπρος Χρυσοστομίδης: Η αποχή πρέπει να προβληματίσει
Η ετυμηγορία του κυπριακού λαού είναι απόλυτα σεβαστή. Η δημοκρατία λειτούργησε κανονικά, με τη διαφορά ότι υπάρχει μια μεγάλη αποχή. Αυτό πρέπει να προβληματίσει όλα τα κόμματα, όλους τους βουλευτές, και θεωρώ ότι πρέπει να υπάρξει μια αλλαγή πορείας.
Μπορούν να γίνουν παρά πολλά για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου και εξαρτάται και από τα κόμματα, αλλά και από τους βουλευτές, πώς θα συμπεριφερθούν στην επόμενη βουλευτική περίοδο, έτσι ώστε να μειωθεί η αποχή. Μέθοδοι και τρόποι προσέγγισης των πολιτών σίγουρα υπάρχουν.
Είναι ένα αποτέλεσμα που δημιουργεί μια πολυκομματική Βουλή. Η Βουλή, ως το κυρίαρχο θεσμικό όργανο του κράτους, πρέπει να διαδραματίσει τον δικό της ρόλο στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που έχει η κοινωνία σήμερα, αλλά και όσον αφορά το Κυπριακό. Θέλω να συγχαρώ θερμά όλους τους εκλεγέντες βουλευτές και να ευχηθώ καλή δουλειά στη νέα Βουλή.
*Ο Κύπρος Χρυσοστομίδης είναι πρώην υπουργός Δικαιοσύνης.
Κωνσταντίνος Χριστοφίδης: Τα δύσκολα για τον τόπο είναι μπροστά μας
Τα δύσκολα έρχονται. Είναι μπροστά μας. Θεωρώ ότι η αποχή είναι πολύ σημαντικό μήνυμα, διότι ένας στους τρεις ψηφοφόρους είναι εκτός. Ένα κομμάτι αυτής της κοινωνίας δεν εκφράστηκε και κανένας δεν μπορεί να το αγνοεί.
Επίσης, έγινε μια μετακίνηση ψηφοφόρων για την οποία ο τόπος μας δεν έχει παρελθόν. Μετακινήθηκαν ψηφοφόροι κατά χιλιάδες και αυτό είναι εντυπωσιακό.
Άρα έχει μπει και η Κύπρος σε μια λογική της χαλαρής ψήφου.
Δυστυχώς αντιγράφουμε άλλες ευρωπαϊκές χώρες σε επίπεδο εκπροσώπησης ακραίων καταστάσεων. Και αυτό δείχνει κάτι, τις ακραίες καταστάσεις δεν τις αντιμετωπίζεις κρύβοντάς τες, αλλά εκθέτοντάς τες.
Οι επόμενες εβδομάδες, οι επόμενοι μήνες θα είναι πολύ σημαντικοί για τον τόπο. Θα πρέπει να επιτευχθεί μια ελάχιστη πολιτική συνεννόηση για να απαντήσουμε στις προκλήσεις που είναι μπροστά μας.
Σε επίπεδο σημαντικών νομοσχεδίων και τις πλειοψηφίες που διαμορφώνονται, εύχομαι και ελπίζω οι πολιτικές δυνάμεις να δουν το συμφέρον του τόπου μακριά από λαϊκισμό και να επικρατήσουν σοβαρές σκέψεις.
Σε αυτές τις εκλογές το Κυπριακό δεν συζητήθηκε. Έγινε ένας εντελώς διαφορετικός πολιτικός διάλογος.
Ως πολίτης θα ήθελα να ξέρω για να κρίνω και ποιους βουλευτές επέλεξε ο κόσμος.
Στο προηγούμενο κοινοβούλιο ζήσαμε απαράδεκτες συμπεριφορές από κάποιους.
Υπήρχαν συμπεριφορές στη Βουλή που αδικούσαν το Σώμα, αλλά και τον τόπο.
*Ο Κωνσταντίνος Χριστοφίδης είναι Πρύτανης Πανεπιστήμιου Κύπρου.
Πέτρος Ζαρούνας: Αποδοκιμασία του λαού προς το σύστημα
Το εκλογικό αποτέλεσμα εκφράζει μια γενική αποδοκιμασία του κυπριακού λαού προς όλο το πολιτικό σύστημα. Αυτό είναι το πρώτο μου συμπέρασμα σε μια εκτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος. Αυτή η αποδοκιμασία εκφράστηκε από τον μεγάλο αριθμό νέων που δεν γράφτηκαν στους εκλογικούς καταλόγους, από το ποσοστό της αποχής, που έφτασε το 33%, από την είσοδο νέων βουλευτών και από την άνοδο των κομμάτων διαμαρτυρίας. Αυτή την αποδοκιμασία τα κόμματα πρέπει να την καταγράψουν και να την αντιμετωπίσουν.
Το δεύτερο συμπέρασμα είναι η φοβερή μείωση του μπλοκ των δυνάμεων που στηρίζουν τη διαπραγματευτική τακτική του Προέδρου Αναστασιάδη. Από το 67,7% που άθροιζαν το 2011, πέφτουν τώρα στο 57%. Αυτή η μείωση θα φέρει δυσκολίες στη συνέχιση της υποστήριξης αυτής της διαπραγματευτικής τακτικής του Προέδρου.
Το τρίτο συμπέρασμα είναι αν θα μπορέσουν ΔΗΣΥ–ΔΗΚΟ, βάσει των εδρών που τελικά θα έχουν, να συνεχίσουν να συνεργάζονται και να περνούν κάποια νομοσχέδια που έχουν να κάνουν με πολιτικές λιτότητας, με ιδιωτικοποιήσεις. Μια πρώτη ανάγνωση του αποτελέσματος φανερώνει επίσης τις δυσκολίες που ενδεχομένως να υπάρξουν στην εκλογή νέου προέδρου της Βουλής. Είναι πολύ πιθανόν ότι ο πρόεδρος της νέας Βουλής δεν θα είναι αρχηγός κόμματος.
*Ο Πέτρος Ζαρούνας είναι διεθνολόγος καθηγητής.
Αντώνης Κάκας: Επικίνδυνες καταστάσεις φέρνει η στασιμότητα στην πολιτική
Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι υπάρχει μια σημαντική ανανέωση στη νέα Βουλή, και αυτό σημαίνει μια στροφή προς ανανέωση. Ο ρόλος της δημοκρατίας δεν είναι απλά να εναλλάσσει από τη μια ιδεολογία στην άλλη, αλλά να αλλάζουν οι ιδεολογίες και οι προσεγγίσεις. Οι προσεγγίσεις δεν αλλάζουν έχοντας τα ίδια πρόσωπα για δεκαπέντε, είκοσι χρόνια. Γι' αυτό είχαμε και έχουμε ένα επικίνδυνο πολιτικό σύστημα, που έχει αυτή τη σταθερότητα, αυτή την αιμομιξία που καταλήγει πάντα σε μια παθολογική κατάσταση. Τέτοιες παθολογικές καταστάσεις είναι η εισβολή, η χρηματιστηριακή και η οικονομική κρίση.
Για μένα αυτά ήταν αποτέλεσμα της σταθερότητας του πολιτικού συστήματος, της αιμομιξίας όπως ανάφερα. Υγιής αλλαγή είναι όταν μπαίνουν νέα άτομα, νέες ιδέες, με αποτέλεσμα να εξελίσσεται το πολιτικό σύστημα. Ελπίζω αυτά τα καινούργια πρόσωπα να είναι νεαρά και κυρίως άτομα που θα φέρουν το δικό τους στίγμα. Θα επιτρέψουν έτσι μια στροφή στο πολιτικό σύστημα, το οποίο θα νοιάζεται για τον πολίτη και θα αντιλαμβάνεται ότι ο ρόλος του είναι να τον εξυπηρετεί και όχι να συμβαίνει το αντίθετο, όπως γίνεται δυστυχώς στην Κύπρο.
Επίσης, πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος για να μειωθεί η αποχή. Η δημοκρατία δουλεύει με την απλή σκέψη του κάθε πολίτη. Όσο περισσότερους πολίτες έχουμε που συμμετέχουν, τόσο καλύτερα λειτουργεί η δημοκρατία.
Όσον αφορά στην είσοδο του ΕΛΑΜ, θα έλεγα ότι είναι ένας υγιές φαινόμενο, με την έννοια ότι χρειάζεται ποικιλία απόψεων. Παρόλο που εγώ δεν συμφωνώ με ακραίες απόψεις, καλό είναι κάποιες φορές να υπάρχουν ώστε να ξέρουμε πώς να τις αντιμετωπίσουμε.
*Ο Αντώνης Κάκας είναι καθηγητής Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Χριστόφορος Χριστοφόρου: Τα νέα κόμματα να αποφύγουν ακραίες πολιτικές
Το αποτέλεσμα διαμορφώθηκε από τρεις παράγοντες. Πρώτον, η απογοήτευση από την οικονομική κρίση και τα αποτελέσματά της, για τα οποία τιμωρήθηκαν ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ. Το ΑΚΕΛ για τη διακυβέρνηση και ο ΔΗΣΥ για το κούρεμα και τη συνέχεια.
Δεύτερο, η αντίδραση στην αύξηση του εκλογικού ορίου. Η αύξηση του εκλογικού ορίου δημιούργησε δύο ειδών αντιδράσεις. Η μία ήταν πορεία προς την αποχή και η άλλη η υποστήριξη άλλων κομμάτων για να μη μείνουν έξω από τη Βουλή.
Τρίτο, έχουμε μια πρωτοφανή φανερή μετατόπιση ψήφου που φτάνει το 20%, και αν προσθέσει κάποιος τις μετατοπίσεις που δεν φαίνονται αλλά και την αύξηση της αποχής, έχουμε 50% μετατόπιση ψήφων στην εκλογή.
Για το μέλλον, με εξαίρεση το συνδυασμό ΔΗΣΥ-ΑΚΕΛ δεν μπορεί να υπάρχει πλειοψηφία στη Βουλή από άλλα δύο κόμματα.
Το στοίχημα για τα μεγάλα κόμματα είναι να βρουν τρόπους συνεννόησης με τους άλλους, αλλά έχουμε δίλλημα-πρόκληση για τα νέα κόμματα στη Βουλή, να αποφύγουν ακραίες πολιτικές γιατί μεγάλο μέρος των ψήφων που πήραν δεν σημαίνει υιοθέτηση των πολιτικών που ακολούθησαν, αλλά ήταν απλή αντίδραση. Αν δεν ύπαρξει υπεύθυνη συμπεριφορά υπάρχει ο κίνδυνος οι πολίτες να αποδεσμευτούν από τη ψήφο που τους έχουν δώσει.
Τελικά ο τρόπος και η μεθόδευση της αλλαγής του εκλογικού ορίου αντί να φέρει το αποτέλεσμα που επιδίωκαν τα δύο μεγάλα κόμματα, επιτάχυνε ανακατατάξεις στο κομματικό τοπίο με ένα ριζοσπαστικό και έντονο τρόπο.
Για το ΕΛΑΜ γνωρίζουμε την ακραία δράση του εκτός Βουλής και τις συνδέσεις με τη Χρυσή Αυγή, όμως είναι νωρίς να πει κάποιος πώς θα συμπεριφερθεί στη Βουλή και ίσως κάποιες εθνικιστικές τάσεις από άλλα κόμματα να είναι παράγοντας που αποτρέπει την περαιτέρω ενίσχυσή του.
*Ο Χριστόφορος Χριστοφόρου είναι εκλογολόγος - αναλυτής.
Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή: Σημαντικές οι απώλειες των παραδοσιακών κομμάτων
Η σημερινή εκλογική αναμέτρηση έστειλε πολλαπλά μηνύματα σε όλους τους πολιτικούς χώρους, που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Στην κρίση των πολιτών προσμέτρησε κυρίως το θέμα της οικονομίας και η μεγάλη αγανάκτηση, ο θυμός, η απαξίωση μιας πολύ μεγάλης μερίδας των πολιτών όσον αφορά στη διαχείριση κοινωνικών, οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο κόσμος σήμερα.
Τα ποσοστά της αποχής είναι πρωτόγνωρα και πρέπει να προβληματίσουν όλους. Και τα τέσσερα παραδοσιακά κόμματα έχουν απώλειες, ειδικά η ΕΔΕΚ, που έχει υποστεί το μεγαλύτερο πλήγμα.
Είναι πραγματικά λυπηρό το ότι ενώ σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση, στην Κύπρο, το κόμμα που εκπροσωπεί αυτό το χώρο, έχει απώλειες. Το γεγονός αυτό πρέπει να προβληματίσει σοβαρά την ΕΔΕΚ.
Η δεύτερη μεγάλη απώλεια είναι του ΑΚΕΛ, και αυτό γιατί σημαντικό ρόλο έπαιξε η οικονομία, γιατί η κρίση δεν ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια, αλλά αρκετά νωρίτερα.
Η είσοδος του ΕΛΑΜ είναι μια δυσάρεστη εξέλιξη, κάτι που δεν περίμενα. Βέβαια έχουμε και σε άλλες χώρες άνοδο αυτών των κομμάτων. Στον τόπο μας, όμως, που αντιμετωπίζουμε ένα τεράστιο πολιτικό πρόβλημα, είναι μια πολύ δυσάρεστη εξέλιξη η είσοδος αυτού του κόμματος στη Βουλή, ειδικά αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για εκλογή δύο βουλευτών.
Όσον αφορά στο Κυπριακό, θα πρέπει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να αναλάβει κάποιες πρωτοβουλίες ώστε να υπάρξει όσο το δυνατό μεγαλύτερη συναντίληψη πάνω στις βασικές παραμέτρους του Κυπριακού. Ειδικά αν θέλουμε να υπάρξει δημοψήφισμα και λύση μέσα στο 2016 πρέπει να υπάρχει μια συναντίληψη των πολιτικών δυνάμεων. Και αυτό πρέπει να το λάβει υπόψη του ο Πρόεδρος μιας και θα έχει ένα εντελώς διαφορετικό Εθνικό Συμβούλιο.
*Η Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλή είναι πρώην υπουργός των Εξωτερικών.
Θεόδωρος Ρουσόπουλος: Οι εκλογές με τη ματιά του επισκέπτη
Φεβρουάριος του 1993. Βρίσκομαι στην Κύπρο για να καλύψω δημοσιογραφικά τις προεδρικές εκλογές. Συναντώ όλους τους υποψηφίους και λίγο πριν την τελική αναμέτρηση βρίσκομαι στο στούντιο του ΡΙΚ για να παρακολουθήσω την τηλεοπτική αντιπαράθεση των υποψηφίων. Η συζήτηση και τα επιχειρήματα για τις Ιδέες Γκάλι, που ήταν τότε το επίμαχο θέμα, τραβούσαν σε μάκρος. Πρέπει να είχε περάσει ένα τετράωρο τηλεοπτικής συζήτησης και εγώ προσωπικά είχα κουραστεί. Φαντάζομαι και οι τηλεθεατές. Στο τέλος της εκπομπής όμως κάποιοι από τους υποψηφίους έκαναν παράπονα ότι ο χρόνος δεν ήταν… αρκετός για να αναπτύξουν τα επιχειρήματά τους.
Ταξίδεψα έκτοτε πολλές φορές στην Κύπρο, άλλοτε ως δημοσιογράφος, άλλοτε ως υπουργός Επικρατείας των κυβερνήσεων Καραμανλή και τον τελευταίο χρόνο ως επισκέπτης καθηγητής Επικοινωνίας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο. Μόλις την περασμένη Τρίτη, στο μεγάλο αμφιθέατρο του πανεπιστημίου, είχα την τιμή να συντονίσω συζήτηση-αντιπαράθεση μεταξύ των αρχηγών των δύο μεγαλυτέρων κομμάτων. Εντυπωσιάστηκα από το γεγονός ότι και οι δύο απαντούσαν σύντομα, περιεκτικά και κατανοητά μέσα στο περιθώριο των δύο λεπτών που είχε τεθεί από τη διαδικασία. Να μια μεγάλη αλλαγή σκέφθηκα, ώσπου ήλθε μια ακόμη μεγαλύτερη. Οι πολιτικοί αρχηγοί, εκτός από την κριτική που ασκούσαν, είχαν και μια καλή κουβέντα να πουν ο ένας για τον άλλον. Δεν ισοπέδωναν τελείως την πολιτική του αντιπάλου τους και έβρισκαν σε αυτήν ορισμένα θετικά σημεία. Αυτό στην Ελλάδα δυστυχώς δεν θα το δει κανένας σε πολιτικές συζητήσεις μεταξύ αντιπάλων και ιδίως στην προεκλογική περίοδο.
Κρατά βέβαια και η Κύπρος, όπως και η Ελλάδα, τα πρωτεία στον μεγάλο αριθμό υποψηφίων συγκριτικά με τις βόρειες χώρες (18 κόμματα, ανεξάρτητοι συνδυασμοί και μεμονωμένοι υποψήφιοι κατέβηκαν στις χθεσινές εκλογές). Επίσης ως προς την εκπροσώπηση βλέπουμε διαφορές. Στην Αγγλία μια έδρα αντιστοιχεί σε περίπου 75.000 ψηφοφόρους, στη Γερμανία σε 100.000 ψηφοφόρους ενώ στην Κύπρο σε 9.500 ψηφοφόρους. Στην Ελλάδα ο αντίστοιχος αριθμός είναι περίπου 23.000 ψηφοφόροι ανά έδρα.
Είναι σαφές ότι έχουμε πιο πελατειακά συστήματα και αδυναμίες σε σχέση με τους εταίρους του βορρά. Όμως εγώ με αυτή τη σύντομη παρέμβαση που φιλοξενεί ο Φιλελεύθερος φιλοδοξώ κυρίως να εξάρω τα θετικά που διαπίστωσα στην τελευταία προεκλογική περίοδο και τα οποία ανεβάζουν ψηλά τον πολιτισμό της πολιτικής αντιπαράθεσης στην Κύπρο. Μπράβο σε πολίτες και πολιτικούς που το επέτυχαν.
*Ο δρ Θεόδωρος Ρουσόπουλος, δημοσιογράφος και πρώην υπουργός, είναι επισκέπτης καθηγητής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.
Πηγή Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ημέρα χαράς για την Ελένη Φουρέιρα: Βάφτισε τον ανιψιό της
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΠΑΥΛΙΔΗΣ : Η ΑΝΩΤΕΡΟΤΗΤΑ ΜΑΣ ΦΑΝΗΚΕ!
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
