2013-06-03 16:21:04
Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης, Δικηγόρος Αθηνών
Με απόφαση της ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας,κρίθηκε αντισυνταγματικός ο νόμος 4014/11 για την ρύθμιση αυθαίρετων κατασκευών.
Η νομολογία της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας δίνει τη δυνατότητα σε κάθε πολίτη ή φορέα που έχει έννομο συμφέρον (σύλλογος ή κάτοικος),να ζητήσουν από το κράτος να ανακαλέσει τις πράξεις τακτοποίησης.Η ανάκληση μπορεί να ζητηθεί λόγω της αντισυνταγματικότητας και η πολιτεία είναι υποχρεωμένη να τη δεχθεί. Σε περίπτωση που αρνηθεί την ανάκληση, τότε μπορεί να εξαναγκαστεί δικαστικά αφού υπάρχει παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας και επιπλέον μπορεί μελλοντικά το Δημόσιο να επιβαρυνθεί με αποζημιώσεις.
Με τις ρυθμίσεις του νόμου 4014/2011 επιχειρήθηκε να αντιμετωπιστεί το πολύπλοκο πρόβλημα της αυθαίρετης δόμησης μέσα από την πολεοδομική, κοινωνική, περιβαλλοντική και οικονομική του διάσταση και τις αρχές της αειφορίας
. Επιτυγχάνεται η μαζική καταγραφή των αυθαιρέτων κτισμάτων ώστε να επιταχυνθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός και επισπεύδεται έτσι το έργο για την καταγραφή ιδιοκτησιών στις εκτός σχεδίου και εκτός οικισμών περιοχές και ενισχύεται η προληπτική δράση στον τομέα της ανέγερσης νέων αυθαιρέτων με ηλεκτρονικές μεθόδους. Το Ειδικό Πρόστιμο αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο και για την εξισορρόπηση του ελλείμματος γης, την αύξηση των κοινόχρηστων χώρων και την κατεδάφιση αυθαιρέτων.
Οι αλλαγές που επέρχονται με το νομοσχέδιο,είναι οι εξής:
- Οριστικά νομιμοποιούνται οι αυθαίρετες κατοικίες που έχει ανεγερθεί μέχρι το 1975.
- Εκτός οριστικής νομιμοποίησης μένουν οι προ του 1975 ξενοδοχειακές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις.
- Καθιερώνεται η συμπλήρωση της ηλεκτρονικής ταυτότητας για όλα τα κτίρια, είτε αυτά είναι νόμιμα, είτε αυθαίρετα.
- Κάθε 10 χρόνια θα γίνεται ενημέρωση της ταυτότητας του κτιρίου.
-Τίθεται προθεσμία 12 ετών για τις κατοικίες και 8 ετών για τα επαγγελματικά κτίρια προκειμένου να συμπληρώσουν την ηλεκτρονική ταυτότητα.
-Για τη μεταβίβαση αυθαιρέτων δεν απαιτούνται οριστικοί τίτλοι, αλλά αρκεί η καταβολή του 30 τοις εκατό των ειδικών προστίμων.
- Δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν αυθαίρετα για τα οποία έχει εκδοθεί αμετάκλητη δικαστική απόφαση κατεδάφισης ή απομάκρυνσης.
Το παράβολο των 500 ευρώ θα ισχύει για τις αυθαίρετες προ του 1975 κατοικίες. Η εν λόγω αλλαγή προέκυψε από τη διαδικασία διαβούλευσης του νομοσχεδίου. Καθοριστικό ρόλο έπαιξε ανωτέρω απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε αντισυνταγματικό το νόμο 40/14/2011 περί τακτοποίησης αυθαιρέτων.
Εκτός οριστικής νομιμοποίησης μένουν όλες οι αυθαίρετες τουριστικές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις που έχουν ανεγερθεί προ του 1975. Αντίθετα, θα νομιμοποιηθούν οριστικά μόνο τα προ του 1975 αυθαίρετα κτίσματα που αφορούν κατοικίες.
Οι ημιυπαίθριοι όπως και οι υπόλοιποι χώροι -πιλοτές, πατάρια, αποθήκες κ.λπ.-, που βρίσκονται μέσα στον κτιριακό όγκο ενός ακινήτου που διαθέτει οικοδομική άδεια και οι οποίοι μετατράπηκαν παράνομα σε χώρους κύριας χρήσης, βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση για νομιμοποίηση. Το ίδιο ισχύει για ακίνητα τα οποία παραβίασαν την οικοδομική άδεια σε ό,τι αφορά τη διάταξη των εσωτερικών χώρων.
Τα αυθαίρετα χωρίς καθόλου οικοδομική άδεια βρίσκονται στη δυσμενέστερη θέση και μάλλον θα παραμείνουν σε καθεστώς τακτοποίησης για τα επόμενα 30 χρόνια, σύμφωνα με τις προβλέψεις της ισχύουσας νομοθεσίας.
Βασική προϋπόθεση για την πλήρη νομιμοποίηση ενός αυθαιρέτου είναι η ύπαρξη οικοδομικής άδειας και η εναρμόνιση με τους όρους δόμησης που ισχύουν στην περιοχή όπου αυτό βρίσκεται, ειδικότερα δε η τήρηση του συντελεστή δόμησης και του συντελεστή όγκου.
Σε περίπτωση που ένας ιδιοκτήτης προχωρήσει σε προσθήκη, η συνολική εκμετάλλευση δεν μπορεί να υπερβαίνει τον ισχύοντα, κατά τον χρόνο χορήγησης της άδειας δόμησης προσθήκης, συντελεστή δόμησης της περιοχής.
Η νομολογία ΣτΕ έχει επανειλημμένα υποχρεώσει (2139/02, 2177/04, 1933/05, 2123/06 κ.λπ.) σε ανάκληση ΜΣΔ λόγω αντισυνταγματικότητας του νόμου με αιτήσεις που υποβλήθηκαν 2-3 χρόνια μετά τη διαπίστωση της αντισυνταγματικότητας.
Η μόνη λύση παραμένει η ένταξη στο σχέδιο πόλης, αφού προηγηθεί ορθολογικός χωροταξικός - πολεοδομικός σχεδιασμός για το πού πρέπει να υπάρχουν δρόμοι και κοινόχρηστοι χώροι.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας κρίνει ότι θα μπορούσαν οι ιδιοκτήτες να αξιώσουν αποζημίωση σε κάποιες ακραίες περιπτώσεις όπου στερούνται ουσιωδώς τη χρήση της ιδιοκτησίας τους (σε σχέση με τον προορισμό της), εφόσον αποδείξουν με αγωγή στα δικαστήρια ότι το βάρος του περιορισμού που τους επιβάλλεται ξεπερνά το εύλογο όριο ανοχής και αλληλεγγύης, που δέχεται το Σύνταγμα.
Παράλληλα το ΣτΕ επιμένει ότι για τα αυθαίρετα που κτίστηκαν πριν από τις 31-1-83, η κρίση για οριστική εξαίρεσή τους, από την κατεδάφιση θα ήταν επιτρεπτή μόνο εάν είχε προηγηθεί ένταξη της περιοχής όπου βρίσκονται σε πολεοδομικό σχέδιο και είχε επομένως καταστεί οικιστική, γιατί διαφορετικά το αποτέλεσμα θα ήταν η γενικευμένη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, που θα καθιστούσε πολύ δυσχερή ή και αδύνατο τον πολεοδομικό σχεδιασμό.
Η απόφαση του Δικαστηρίου επηρεάζει μόνο εκείνους που ακόμα δεν έχουν ξεκινήσει διαδικασία τακτοποίησης των αυθαιρέτων τους.Η απόφαση του Ανώτατου δικαστηρίου δεν επηρεάζει τους χιλιάδες ιδιοκτήτες αυθαιρέτων οι οποίοι με βάση τον νόμο, έχουν τακτοποιήσει τα αυθαίρετά τους και έχουν πληρώσει το πρόστιμο που τους αναλογεί. Tromaktiko
Με απόφαση της ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας,κρίθηκε αντισυνταγματικός ο νόμος 4014/11 για την ρύθμιση αυθαίρετων κατασκευών.
Η νομολογία της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας δίνει τη δυνατότητα σε κάθε πολίτη ή φορέα που έχει έννομο συμφέρον (σύλλογος ή κάτοικος),να ζητήσουν από το κράτος να ανακαλέσει τις πράξεις τακτοποίησης.Η ανάκληση μπορεί να ζητηθεί λόγω της αντισυνταγματικότητας και η πολιτεία είναι υποχρεωμένη να τη δεχθεί. Σε περίπτωση που αρνηθεί την ανάκληση, τότε μπορεί να εξαναγκαστεί δικαστικά αφού υπάρχει παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας και επιπλέον μπορεί μελλοντικά το Δημόσιο να επιβαρυνθεί με αποζημιώσεις.
Με τις ρυθμίσεις του νόμου 4014/2011 επιχειρήθηκε να αντιμετωπιστεί το πολύπλοκο πρόβλημα της αυθαίρετης δόμησης μέσα από την πολεοδομική, κοινωνική, περιβαλλοντική και οικονομική του διάσταση και τις αρχές της αειφορίας
Οι αλλαγές που επέρχονται με το νομοσχέδιο,είναι οι εξής:
- Οριστικά νομιμοποιούνται οι αυθαίρετες κατοικίες που έχει ανεγερθεί μέχρι το 1975.
- Εκτός οριστικής νομιμοποίησης μένουν οι προ του 1975 ξενοδοχειακές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις.
- Καθιερώνεται η συμπλήρωση της ηλεκτρονικής ταυτότητας για όλα τα κτίρια, είτε αυτά είναι νόμιμα, είτε αυθαίρετα.
- Κάθε 10 χρόνια θα γίνεται ενημέρωση της ταυτότητας του κτιρίου.
-Τίθεται προθεσμία 12 ετών για τις κατοικίες και 8 ετών για τα επαγγελματικά κτίρια προκειμένου να συμπληρώσουν την ηλεκτρονική ταυτότητα.
-Για τη μεταβίβαση αυθαιρέτων δεν απαιτούνται οριστικοί τίτλοι, αλλά αρκεί η καταβολή του 30 τοις εκατό των ειδικών προστίμων.
- Δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν αυθαίρετα για τα οποία έχει εκδοθεί αμετάκλητη δικαστική απόφαση κατεδάφισης ή απομάκρυνσης.
Το παράβολο των 500 ευρώ θα ισχύει για τις αυθαίρετες προ του 1975 κατοικίες. Η εν λόγω αλλαγή προέκυψε από τη διαδικασία διαβούλευσης του νομοσχεδίου. Καθοριστικό ρόλο έπαιξε ανωτέρω απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε αντισυνταγματικό το νόμο 40/14/2011 περί τακτοποίησης αυθαιρέτων.
Εκτός οριστικής νομιμοποίησης μένουν όλες οι αυθαίρετες τουριστικές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις που έχουν ανεγερθεί προ του 1975. Αντίθετα, θα νομιμοποιηθούν οριστικά μόνο τα προ του 1975 αυθαίρετα κτίσματα που αφορούν κατοικίες.
Οι ημιυπαίθριοι όπως και οι υπόλοιποι χώροι -πιλοτές, πατάρια, αποθήκες κ.λπ.-, που βρίσκονται μέσα στον κτιριακό όγκο ενός ακινήτου που διαθέτει οικοδομική άδεια και οι οποίοι μετατράπηκαν παράνομα σε χώρους κύριας χρήσης, βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση για νομιμοποίηση. Το ίδιο ισχύει για ακίνητα τα οποία παραβίασαν την οικοδομική άδεια σε ό,τι αφορά τη διάταξη των εσωτερικών χώρων.
Τα αυθαίρετα χωρίς καθόλου οικοδομική άδεια βρίσκονται στη δυσμενέστερη θέση και μάλλον θα παραμείνουν σε καθεστώς τακτοποίησης για τα επόμενα 30 χρόνια, σύμφωνα με τις προβλέψεις της ισχύουσας νομοθεσίας.
Βασική προϋπόθεση για την πλήρη νομιμοποίηση ενός αυθαιρέτου είναι η ύπαρξη οικοδομικής άδειας και η εναρμόνιση με τους όρους δόμησης που ισχύουν στην περιοχή όπου αυτό βρίσκεται, ειδικότερα δε η τήρηση του συντελεστή δόμησης και του συντελεστή όγκου.
Σε περίπτωση που ένας ιδιοκτήτης προχωρήσει σε προσθήκη, η συνολική εκμετάλλευση δεν μπορεί να υπερβαίνει τον ισχύοντα, κατά τον χρόνο χορήγησης της άδειας δόμησης προσθήκης, συντελεστή δόμησης της περιοχής.
Η νομολογία ΣτΕ έχει επανειλημμένα υποχρεώσει (2139/02, 2177/04, 1933/05, 2123/06 κ.λπ.) σε ανάκληση ΜΣΔ λόγω αντισυνταγματικότητας του νόμου με αιτήσεις που υποβλήθηκαν 2-3 χρόνια μετά τη διαπίστωση της αντισυνταγματικότητας.
Η μόνη λύση παραμένει η ένταξη στο σχέδιο πόλης, αφού προηγηθεί ορθολογικός χωροταξικός - πολεοδομικός σχεδιασμός για το πού πρέπει να υπάρχουν δρόμοι και κοινόχρηστοι χώροι.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας κρίνει ότι θα μπορούσαν οι ιδιοκτήτες να αξιώσουν αποζημίωση σε κάποιες ακραίες περιπτώσεις όπου στερούνται ουσιωδώς τη χρήση της ιδιοκτησίας τους (σε σχέση με τον προορισμό της), εφόσον αποδείξουν με αγωγή στα δικαστήρια ότι το βάρος του περιορισμού που τους επιβάλλεται ξεπερνά το εύλογο όριο ανοχής και αλληλεγγύης, που δέχεται το Σύνταγμα.
Παράλληλα το ΣτΕ επιμένει ότι για τα αυθαίρετα που κτίστηκαν πριν από τις 31-1-83, η κρίση για οριστική εξαίρεσή τους, από την κατεδάφιση θα ήταν επιτρεπτή μόνο εάν είχε προηγηθεί ένταξη της περιοχής όπου βρίσκονται σε πολεοδομικό σχέδιο και είχε επομένως καταστεί οικιστική, γιατί διαφορετικά το αποτέλεσμα θα ήταν η γενικευμένη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, που θα καθιστούσε πολύ δυσχερή ή και αδύνατο τον πολεοδομικό σχεδιασμό.
Η απόφαση του Δικαστηρίου επηρεάζει μόνο εκείνους που ακόμα δεν έχουν ξεκινήσει διαδικασία τακτοποίησης των αυθαιρέτων τους.Η απόφαση του Ανώτατου δικαστηρίου δεν επηρεάζει τους χιλιάδες ιδιοκτήτες αυθαιρέτων οι οποίοι με βάση τον νόμο, έχουν τακτοποιήσει τα αυθαίρετά τους και έχουν πληρώσει το πρόστιμο που τους αναλογεί. Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Πάτρα: "Εξαφανίστηκαν" 16 φορτία κατασχεμένων τσιγάρων από το Τελωνείο;
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Διέρρευσαν δύο φωτογραφίες του οικονομικού iPhone
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
