2013-07-08 06:32:05
Η πολιτική κρίση στη Λισαβόνα προκάλεσε αναταραχές στις ευρωπαϊκές αγορές την Τετάρτη, με το πορτογαλικό δημόσιο χρέος να πλήττεται ιδιαίτερα. Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων της χώρας έφτασαν σχεδόν το 8%, από 6,5%, μετά από τις παραιτήσεις αυτής της εβδομάδας των υπουργών εξωτερικών και οικονομίας. Ο πρωθυπουργός της χώρας, Πέδρο Πάσους Κοέλιου, πάλευε για να αποτρέψει την κατάρρευση της κυβέρνησής του, καθώς μπαίναμε στο πιεστήριο.
Τέρμα λοιπόν με την ανάλυση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο εξήρε πριν από οκτώ μήνες την «μέχρι στιγμής εξαιρετικά ανθεκτική κοινωνική και πολιτική συναίνεση της Πορτογαλίας» υπέρ του προγράμματος λιτότητας που είχε την στήριξη ΔΝΤ και ΕΕ, το οποίο ήταν και το τίμημα για τη διάσωση του 2011. Με την ανεργία στο 17,8% και μία οικονομία που συρρικνώνεται εδώ και περίπου τρία χρόνια, η συναίνεση έχει καταρρεύσει.
Ωστόσο, η λέξη «συναίνεση» μάλλον δεν ήταν ποτέ σωστή
. Καλύτερα να λέγαμε «παραίτηση». Η πορτογαλική οικονομία δεν έχει σχεδόν αυξηθεί καθόλου από το 1999, όταν εντάχθηκε στο ευρώ. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η συνολική πορτογαλική ανάπτυξη μεταξύ 1999 και 2005 ήταν μόλις 5% -δηλαδή κάτω από 0,4% ετησίως κατά μέσο όρο. Στο ίδιο χρονικό διάστημα, ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ έχει φτάσει σχεδόν στο 120%, από κάτω του 50% που βρισκόταν, και συνεχίζει να αυξάνεται. Το έλλειμμα του προϋπολογισμού δεν έχει πέσει ποτέ κάτω από το 1% του ΑΕΠ από τότε που η χώρα εντάχθηκε στην ευρωζώνη.
Οι υπουργοί που παραιτήθηκαν αυτή την εβδομάδα, δεν έχουν άδικο που παραπονιούνται ότι οι περικοπές δαπανών και οι αυξήσεις των φόρων δεν λειτουργούν. Αλλά, και μία δεκαετία ελλειμματικών δαπανών δεν ήταν πολύ καλύτερη, και το να δοθεί περισσότερος χρόνος στην Πορτογαλία για να ξοδέψει ακόμα περισσότερα ενάντια στο χρέος της, δεν πρόκειται να επιφέρει μαγικά κάποια οικονομική αναγέννηση.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Λισαβόνας δεν έχει βοηθήσει την κατάσταση. Δύο φορές τον τελευταίο χρόνο, κατέρριψε μέτρα τα οποία είχαν σχεδιαστεί για τη μείωση των κρατικών δαπανών μέσω χαλιναγώγησης της μισθοδοσίας των δημοσίων υπαλλήλων. Οι αυξήσεις φόρων στα εισοδήματα και στις δαπάνες, δεν έχουν καταφέρει να περιορίσουν το έλλειμμα του προϋπολογισμού, διότι η οικονομία συνεχίζει να συρρικνώνεται. Έτσι, οι υψηλότεροι φορολογικοί συντελεστές καταλήγουν να αποδίδουν μεγαλύτερο μερίδιο μίας «πίτας» η οποία συρρικνώνεται.
Αυτό που χρειάζεται η Πορτογαλία δεν είναι άλλο ένα πακέτο διάσωσης, ή περισσότερο χρόνο για να μειώσει το έλλειμμά της, ή την παρέμβαση της ΕΚΤ στις αγορές χρέους της. Αν θέλει να αποκαταστήσει την ανάπτυξη και να βγει από το φαύλο κύκλο χρέους, η λύση είναι η ριζοσπαστική μεταρρύθμιση στη πλευρά της προσφοράς. Αυτό σημαίνει μείωση της ακαμψίας της αγοράς εργασίας, απελευθέρωση των εγχώριων αγορών από τη γραφειοκρατία και μείωση των οριακών φορολογικών συντελεστών.
Αυτό το μείγμα πολιτικής, ωστόσο, μοιάζει πιο απίθανο από ποτέ για την Πορτογαλία μετά από αυτή την εβδομάδα. Η κεντροδεξιά κυβέρνηση του κ. Πάσους Κοέλιου, έχει εξαντλήσει την υπομονή του κόσμου όσον αφορά τη λιτότητα, και η σοσιαλιστική αντιπολίτευση, η οποία βρίσκεται 10 πόντους πιο πάνω στις περισσότερες δημοσκοπήσεις, φαίνεται να προτιμά το κεϋνσιανό δέλεαρ των περισσότερων κρατικών δαπανών. Ίσως, τη στιγμή που θα αναλάβουν την εξουσία, να συνειδητοποιήσουν ότι δεν υπάρχουν κρατικά χρήματα για να ξοδέψουν.
Το δίδαγμα εδώ είναι ότι η λιτότητα που βάζει τις ορέξεις του δημόσιου τομέα πριν από τα συμφέροντα των πολιτών και των επιχειρήσεων, θα καταλήξει να μην ωφελεί ούτε τους μεν ούτε τους δεν. Το ερώτημα τώρα για την Πορτογαλία είναι το αν είναι διατεθειμένη να δοκιμάσει κάτι διαφορετικό, ή να υποφέρει μία από τα ίδια.
banksnews.gr
Τέρμα λοιπόν με την ανάλυση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο εξήρε πριν από οκτώ μήνες την «μέχρι στιγμής εξαιρετικά ανθεκτική κοινωνική και πολιτική συναίνεση της Πορτογαλίας» υπέρ του προγράμματος λιτότητας που είχε την στήριξη ΔΝΤ και ΕΕ, το οποίο ήταν και το τίμημα για τη διάσωση του 2011. Με την ανεργία στο 17,8% και μία οικονομία που συρρικνώνεται εδώ και περίπου τρία χρόνια, η συναίνεση έχει καταρρεύσει.
Ωστόσο, η λέξη «συναίνεση» μάλλον δεν ήταν ποτέ σωστή
Οι υπουργοί που παραιτήθηκαν αυτή την εβδομάδα, δεν έχουν άδικο που παραπονιούνται ότι οι περικοπές δαπανών και οι αυξήσεις των φόρων δεν λειτουργούν. Αλλά, και μία δεκαετία ελλειμματικών δαπανών δεν ήταν πολύ καλύτερη, και το να δοθεί περισσότερος χρόνος στην Πορτογαλία για να ξοδέψει ακόμα περισσότερα ενάντια στο χρέος της, δεν πρόκειται να επιφέρει μαγικά κάποια οικονομική αναγέννηση.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Λισαβόνας δεν έχει βοηθήσει την κατάσταση. Δύο φορές τον τελευταίο χρόνο, κατέρριψε μέτρα τα οποία είχαν σχεδιαστεί για τη μείωση των κρατικών δαπανών μέσω χαλιναγώγησης της μισθοδοσίας των δημοσίων υπαλλήλων. Οι αυξήσεις φόρων στα εισοδήματα και στις δαπάνες, δεν έχουν καταφέρει να περιορίσουν το έλλειμμα του προϋπολογισμού, διότι η οικονομία συνεχίζει να συρρικνώνεται. Έτσι, οι υψηλότεροι φορολογικοί συντελεστές καταλήγουν να αποδίδουν μεγαλύτερο μερίδιο μίας «πίτας» η οποία συρρικνώνεται.
Αυτό που χρειάζεται η Πορτογαλία δεν είναι άλλο ένα πακέτο διάσωσης, ή περισσότερο χρόνο για να μειώσει το έλλειμμά της, ή την παρέμβαση της ΕΚΤ στις αγορές χρέους της. Αν θέλει να αποκαταστήσει την ανάπτυξη και να βγει από το φαύλο κύκλο χρέους, η λύση είναι η ριζοσπαστική μεταρρύθμιση στη πλευρά της προσφοράς. Αυτό σημαίνει μείωση της ακαμψίας της αγοράς εργασίας, απελευθέρωση των εγχώριων αγορών από τη γραφειοκρατία και μείωση των οριακών φορολογικών συντελεστών.
Αυτό το μείγμα πολιτικής, ωστόσο, μοιάζει πιο απίθανο από ποτέ για την Πορτογαλία μετά από αυτή την εβδομάδα. Η κεντροδεξιά κυβέρνηση του κ. Πάσους Κοέλιου, έχει εξαντλήσει την υπομονή του κόσμου όσον αφορά τη λιτότητα, και η σοσιαλιστική αντιπολίτευση, η οποία βρίσκεται 10 πόντους πιο πάνω στις περισσότερες δημοσκοπήσεις, φαίνεται να προτιμά το κεϋνσιανό δέλεαρ των περισσότερων κρατικών δαπανών. Ίσως, τη στιγμή που θα αναλάβουν την εξουσία, να συνειδητοποιήσουν ότι δεν υπάρχουν κρατικά χρήματα για να ξοδέψουν.
Το δίδαγμα εδώ είναι ότι η λιτότητα που βάζει τις ορέξεις του δημόσιου τομέα πριν από τα συμφέροντα των πολιτών και των επιχειρήσεων, θα καταλήξει να μην ωφελεί ούτε τους μεν ούτε τους δεν. Το ερώτημα τώρα για την Πορτογαλία είναι το αν είναι διατεθειμένη να δοκιμάσει κάτι διαφορετικό, ή να υποφέρει μία από τα ίδια.
banksnews.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
3358 - Κυκλοφορεί η 3η αναμνηστική σειρά γραμματοσήμων για το Άγιο Όρος
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
