2014-02-17 09:44:41
Φωτογραφία για Σε «ηθικό πανικό» η κυπριακή κοινωνία
Αποκαλυπτικά στοιχεία αποτυπώνονται στην Ευρωπαϊκή Κοινωνική Έρευνα 

Λευκωσία: Σημαντικά στοιχεία, που μπορεί να βοηθήσουν στη διαμόρφωση πολιτικής και αφορούν στην εξέλιξη συγκεκριμένων πτυχών της σύγχρονης κυπριακής πραγματικότητας στην τελευταία δεκαετία, αποτυπώνονται στην Ευρωπαϊκή Κοινωνική Έρευνα (ΕΚΕ).

Στην εν λόγω έρευνα, στην οποία συμμετέχουν 30 χώρες της Ευρώπης, αποτελεί το κορυφαίο ερευνητικό πρόγραμμα στο χώρο της Συγκριτικής Πολιτικής και Κοινωνιολογίας, τόσο στον ευρωπαϊκό όσο και στο διεθνή χώρο.Λόγω της πρότυπης και καινοτομικής μεθοδολογίας που ακολουθεί, η ΕΚΕ βραβεύθηκε με το κορυφαίο ευρωπαϊκό βραβείο Descartes το 2005.

Για πρώτη φορά η Κύπρος συμμετείχε σε αυτή την πανευρωπαϊκή συγκριτική κοινωνική έρευνα το 2006 με εθνικό φορέα το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, το οποίο πραγματοποίησε -με τη στήριξη του Ιδρύματος Προώθησης Έρευνας (ΙΠΕ)-  με επιτυχία την έρευνα το 2006, το 2008, το 2010 και πιο πρόσφατα το Φθινόπωρο-Χειμώνα του 2012/13. 


Από τα τελευταία δεδομένα που δημοσιεύτηκαν τον Νοέμβριο του 2013 επιβεβαιώνονται ευρήματα προηγούμενων ερευνών.

Ειδικότερα, αποτυπώθηκαν ανησυχητικά στοιχεία για την Κυπριακή κοινωνία σε σχέση με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη. Ένα από τα πιο ανησυχητικά είναι η έλλειψη κοινωνικής εμπιστοσύνης αλλά και εμπιστοσύνης σε πολιτικούς θεσμούς. Στοιχείο που φαίνεται να αποτελεί χαρακτηριστικό των κοινωνιών που βιώνουν την παρούσα οικονομική κρίση. Επιπλέον, και σε συνέχεια των ευρημάτων προηγούμενων ερευνών, οι Κύπριοι εξακολουθούν να εμφανίζουν ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα (σε σχέση πάντα με τις υπό διερεύνηση ευρωπαϊκές χώρες) ρατσισμού και ξενοφοβίας.

● Εμπιστοσύνη στον συνάνθρωπο και στους πολιτικούς θεσμούς: Διαχρονικά, η εμπιστοσύνη που οι Κύπριοι εκφράζουν προς τους θεσμούς αλλά και στο συνάνθρωπο παρουσιάζει μια καθοδική πορεία με την εμπιστοσύνη στους πολιτικούς και τα κόμματα να φτάνει σε πολύ χαμηλά επίπεδα (2,5 σε μια 11βαθμη κλίμακα όπου 0=Καμία απολύτως εμπιστοσύνη και 10=Απόλυτη εμπιστοσύνη). Αυτό το δεδομένο της καθοδικής πορείας θέτει την Κύπρο στις χαμηλότερες συγκριτικά θέσεις με άλλες χώρες στην Ευρώπη.

Σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης που συμμετείχαν στην έρευνα,  η Κύπρος κατέχει την τρίτη χειρότερη θέση όσο αφορά στην εμπιστοσύνη προς το συνάνθρωπο μετά την Βουλγαρία και Πορτογαλία. Αυτό σχετίζεται με μια κλίμακα φθίνοντος ανθρώπινου και κοινωνικού κεφαλαίου.

Με την κρίση διευρύνονται οι ευπαθείς κοινωνικά και οικονομικά ομάδες και, συνεπώς, το έλλειμμα συστηματικής και ολοκληρωμένης παρέμβασης εντείνει τις ανισότητες, εμπεδώνει την κοινωνία του αποκλεισμού και μειώνει τις ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στα δημόσια αγαθά.

Όλη αυτή η κατάσταση φθίνοντος κοινωνικού κεφαλαίου οδηγεί σε μια επικίνδυνη για τη χώρα μείωση της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης που έχει άμεσο αντίκτυπο στην ποιότητα της ζωής των πολιτών και την ποιότητα της δημοκρατίας. 

● Πολιτική τοποθέτηση (αυτοπροσδιορισμός): Η εμπιστοσύνη στους διάφορους θεσμούς και στο συνάνθρωπο διαφοροποιείται ανάλογα με τον πολιτικό αυτοπροσδιορισμό των ατόμων σε Αριστερά, Κέντρο και Δεξιά. Γενικά τα μοτίβα είναι παρόμοια με μικρές διαφοροποιήσεις.

Οι Κύπριοι που τοποθετούν τον εαυτό τους στο Κέντρο, γενικά δείχνουν να έχουν χαμηλότερα επίπεδα εμπιστοσύνης.

Τα άτομα που τοποθετούν τον εαυτό τους στην Αριστερά δείχνουν περισσότερη εμπιστοσύνη στους πολιτικούς και στα κόμματα σε σχέση με τα άτομα που τοποθετούν τον εαυτό τους στη Δεξιά ή στο Κέντρο.

Σε κάθε περίπτωση είναι φανερό πως αποτυπώνεται με έντονο τρόπο ένα βαθύ έλλειμμα εμπιστοσύνης των πολιτών στην πολιτική, μια γενικευμένη δυσπιστία απέναντι στο πολιτικό σύστημα.

 

«Καμπανάκι» για την ποιότητα της δημοκρατίας

 

Ενώ οι Κύπριοι παρουσιάζονταν γενικά ικανοποιημένοι από το επίπεδο δημοκρατίας στη χώρα το 2006, στη συνέχεια παρατηρείται μείωση του επιπέδου ικανοποίησης, με αποτέλεσμα το 2012 ο δείκτης να διολισθαίνει κάτω από το 5. 

Μέσα σε ένα οικονομικό πλαίσιο κρίσης, το δεδομένο χαμηλό επίπεδο ικανοποίησης υποδηλοί ότι οι μηχανισμοί της δημοκρατίας φαίνεται να μην ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πολιτών. Αυτή η τάση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική και επομένως πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψη από όλους τους πολιτικούς, κοινωνικούς και εκπαιδευτικούς φορείς της χώρας.

Σε σχέση με την πολιτική τοποθέτηση, περισσότερο ικανοποιημένα με το επίπεδο δημοκρατίας στην Κύπρο το 2012 παρουσιάζονται τα άτομα της Αριστεράς και λιγότερο ικανοποιημένα τα άτομα της Δεξιάς. 

Συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες, η Κύπρος (4.89) είναι πιο ικανοποιημένη από το επίπεδο δημοκρατίας της χώρας από χώρες όπως η Βουλγαρία, η Ρωσική Ομοσπονδία, η Πορτογαλία και η Ουγγαρία, στο ίδιο επίπεδο με χώρες όπως η Πολωνία και η Δημοκρατία της Τσεχίας. Οι σκανδιναβικές χώρες και η Ελβετία παρουσιάζονται να είναι οι πιο ικανοποιημένες από το επίπεδο δημοκρατίας στη χώρα τους. 

 

Αρνητική εικόνα για την επίδραση των μεταναστών

 

Όσον αφορά στις αντιλήψεις των Κυπρίων για τη μετανάστευση, παρατηρούμε διαχρονικά διαφοροποίηση των απόψεων.

Στο ερώτημα κατά πόσο η Κύπρος γίνεται καλύτερο ή χειρότερο μέρος για να ζήσει κανείς με την άφιξη ατόμων από άλλες χώρες που έρχονται για να ζήσουν εδώ, οι Κύπριοι είναι πιο θετικοί σε σχέση με τις απαντήσεις των άλλων δύο ερωτημάτων (π.χ., «είναι γενικά καλό ή κακό για την κυπριακή οικονομία το γεγονός ότι  έρχονται άτομα από άλλες χώρες για να ζήσουν εδώ» και «η πολιτιστική ζωή και παράδοση της Κύπρου γενικά υποβαθμίζεται ή εμπλουτίζεται από άτομα που έρχονται για να ζήσουν εδώ από άλλες χώρες»).

 

Έτσι, μολονότι το 2008 καταγράφεται μια σχετικά πιο θετική εικόνα σε σχέση με το 2006, εντούτοις από το 2010 και μετέπειτα διαφοροποιείται η στάση αφού αποτυπώνεται μια ιδιαίτερα αρνητική εικόνα. 

Συγκεκριμένα, οι Κύπριοι πιστεύουν ότι τα άτομα από άλλες χώρες που έρχονται εδώ για να ζήσουν έχουν αρνητική επίδραση στην οικονομία της χώρας, αλλά και στην πολιτιστική ζωή. Αυτή η ροπή μπορεί να συνδεθεί αφενός με την επιδείνωση των οικονομικών δεδομένων και την υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών, αφετέρου με τη θυματοποίηση και, κυρίως, την εμμονική δαιμονοποίηση των μεταναστών.

Προεκτείνοντας, θα λέγαμε πως κυριαρχεί ένα είδος «ηθικού πανικού» που, ως τέτοιο, λειτουργεί μεταξύ άλλων και ως μοχλός αποπροσανατολισμού της κοινωνίας. 

Εν πάση περιπτώσει, η Κύπρος συνεχίζει να κατέχει την αρνητική πρωτιά που αποτυπώνεται από το 2006, σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Το πιο ανησυχητικό και επικίνδυνο είναι ότι η Κύπρος κατέχει σταθερά τα τελευταία χρόνια την πιο αρνητική εικόνα σε σχέση με την επίδραση των μεταναστών στην οικονομία της χώρας, καθώς και στην πολιτιστική ζωή και παράδοση.

Όσον αφορά στην πολιτική τοποθέτηση των ατόμων, οι Κύπριοι που τοποθετούνται στην Αριστερά έχουν πιο θετική άποψη σε σχέση με τις άλλες δύο ομάδες Κυπρίων όσον αφορά στην άποψη κατά πόσο η Κύπρος γίνεται καλύτερο ή χειρότερο μέρος για να ζει κανείς με την άφιξη ξένων ατόμων από άλλες χώρες. 

Γενικά, την πιο αρνητική άποψη έχουν οι Κύπριοι που τοποθετούν τον εαυτό τους στη Δεξιά. Η Αριστερά παρουσιάζεται πιο αρνητική όσον αφορά στην επίδραση των ξένων στην οικονομία και στην πολιτιστική ζωή και παράδοση της Κύπρου.

Όσον αφορά στο Κέντρο δεν διαφοροποιείται η εικόνα για την επίδραση των ξένων στον πολιτισμό και στην οικονομία, ενώ έχουν πιο αρνητική εικόνα κατά πόσο η Κύπρος γίνεται καλύτερο ή χειρότερο μέρος για να ζει κανείς με την άφιξη των ξένων.

Πηγή: «Φιλελεύθερος»
InfoGnomon
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ