2013-10-28 09:00:09
Φωτογραφία για Συμ­μα­χία του Ει­ρη­νι­κού: ο Δού­ρειος ίπ­πος των Η­ΠΑ
Γεωρ­γία Ντού­σια

Αλλά­ζει ο κοι­νω­νι­κοοι­κο­νο­μι­κός χάρ­της της Λα­τι­νι­κής Αμε­ρι­κής

 

Η Συμ­μα­χία του Ει­ρη­νι­κού (Σ.Ε) δη­μιουρ­γή­θη­κε α­πό νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες κυ­βερ­νή­σεις της Λα­τι­νι­κής Αμε­ρι­κής (Κο­λομ­βία, Πε­ρού, Με­ξι­κό, Χι­λή) για την ε­νί­σχυ­ση των ε­μπο­ρι­κών α­νταλ­λα­γών και στή­ρι­ξη των ε­ξα­γω­γών, έ­χο­ντας ως στό­χο την ε­λεύ­θε­ρη κυ­κλο­φο­ρία α­γα­θών, υ­πη­ρε­σιών, κε­φα­λαίων και α­τό­μων (Λί­μα, 6/6/2012).

Ο πρό­ε­δρος της Κο­λομ­βίας Μ. Σά­ντος, συν­δε­τι­κός κρί­κος του εγ­χει­ρή­μα­τος, μι­λά ε­ξαρ­χής για δια­δι­κα­σία ο­λο­κλή­ρω­σης και μά­λι­στα την πιο ση­μα­ντι­κή που έ­χει γί­νει πο­τέ στη Λα­τι­νι­κή Αμε­ρι­κή, αμ­φι­σβη­τώ­ντας έ­τσι τη ση­μα­σία των μπο­λι­βα­ρια­νών θε­σμών ο­λο­κλή­ρω­σης (ALBA, Mercosur, UNASUR, Banco Del Sur).1 To υ­πό την αι­γί­δα των Η­ΠΑ νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο κλα­μπ της Λ
. Αμε­ρι­κής βρή­κε α­στρα­πιαία και εν­θου­σιώ­δη σχε­δόν υ­πο­δο­χή α­πό τις ε­πι­χει­ρη­μα­τι­κές και μι­ντια­κές ε­λίτ. Σε λι­γό­τε­ρο α­πό έ­να χρό­νο η Σ.E έ­χει ε­πι­δεί­ξει ...θαυ­μα­στή κι­νη­τι­κό­τη­τα (7 σύ­νο­δοι), αλ­λά και α­πο­τε­λέ­σμα­τα: στην τε­λευ­ταία σύ­νο­δο (20-24/5/2013, Κά­λι Κο­λομ­βίας) διευ­ρύν­θη­κε με την έ­ντα­ξη της Κό­στα Ρί­κα και τη συμ­με­το­χή ως πα­ρα­τη­ρη­τών 7 νέων χω­ρών (Ου­ρου­γουάη, Γουα­τε­μά­λα, Πα­να­μάς, Ισπα­νία, Κα­να­δάς, Αυ­στρα­λία και Ια­πω­νία).

Συμ­φω­νίες Ελεύ­θε­ρου Εμπο­ρίου

Οι υ­πο­στη­ρι­κτές της Συμ­μα­χίας δί­νουν έμ­φα­ση στο πραγ­μα­τι­κό γε­γο­νός ό­τι αυ­τή α­ντι­προ­σω­πεύει το 35% του Α­ΕΠ της Λα­τι­νι­κής Αμε­ρι­κής και το 55% των ε­ξα­γω­γών της πε­ριο­χής στον υ­πό­λοι­πο κό­σμο, ε­νώ το 2012 οι χώ­ρες που συμ­με­τέ­χουν σε αυ­τήν πέ­τυ­χαν υ­ψη­λό­τε­ρους ρυθ­μούς με­γέ­θυν­σης α­πό τις υ­πό­λοι­πες της πε­ριο­χής.

Αυ­τή, ό­μως, εί­ναι η μι­σή α­λή­θεια. Το πιο ση­μα­ντι­κό που α­να­δει­κνύει και τους πραγ­μα­τι­κούς στό­χους της Σ.Ε βρί­σκε­ται στην υ­πό­λοι­πη μι­σή. Εξά­γουν, πράγ­μα­τι, πε­ρισ­σό­τε­ρο α­πό τη Mercosur (538 χιλ. ε­κατ. έ­να­ντι 438 χιλ. ε­κατ.), αλ­λά οι ε­ξα­γω­γές τους πε­ριο­ρί­ζο­νται σε α­κα­τέρ­γα­στα ο­ρυ­κτά και υ­δρο­γο­νάν­θρα­κες. Επι­πλέ­ον, μό­νο το 2% των ε­ξα­γω­γών εί­ναι «εν­δο­συμ­μα­χι­κό», ε­νώ το α­ντί­στοι­χο πο­σο­στό στη Mercosur εί­ναι 13%. Στη Σ.Ε δεν υ­πάρ­χουν ου­σια­στι­κά «εν­δο­συμ­μα­χι­κές» ε­μπο­ρι­κές συμ­φω­νίες, αλ­λά η κά­θε μία χώ­ρα συ­νά­πτει συμ­φω­νίες ε­λεύ­θε­ρου ε­μπο­ρίου (TLC) με τις Η­ΠΑ, με α­πο­τέ­λε­σμα –με­τα­ξύ άλ­λω­ν- ελ­λειμ­μα­τι­κό ε­μπο­ρι­κό ι­σο­ζύ­γιο της κά­θε μιας με τις Η­ΠΑ. Προ­φα­νώς, η Σ.Ε δεν συ­νι­στά δια­δι­κα­σία ο­λο­κλή­ρω­σης της πε­ριο­χής.

Ανο­μο­λό­γη­τοι στό­χοι

Την α­μη­χα­νία και α­βε­βαιό­τη­τα που προ­κά­λε­σε στη Λα­τι­νι­κή Αμε­ρι­κή και Κα­ραϊβι­κή η σο­βα­ρή α­σθέ­νεια και στη συ­νέ­χεια ο θά­να­τος του Ού­γο Τσά­βες (3/13), εκ­με­ταλ­λεύ­τη­καν οι Η­ΠΑ για να νε­κρα­να­στή­σουν τα α­πο­τυ­χη­μέ­να πα­λιά τους σχέ­δια για δη­μιουρ­γία ζώ­νης ε­λεύ­θε­ρου ε­μπο­ρίου στη Λα­τι­νι­κή Αμε­ρι­κή.

Το 1991, με πρω­το­βου­λία και στή­ρι­ξη των Η­ΠΑ δη­μιουρ­γή­θη­κε η ALCA, Ζώ­νη Ελεύ­θε­ρου Εμπο­ρίου που α­φο­ρού­σε κυ­ρίως με­τα­ποιη­μέ­να προϊό­ντα και τρό­φι­μα. Στην ALCA συμ­με­τεί­χαν οι χώ­ρες της Λ.Α και Κα­ραϊβι­κής πλην Κού­βας , αλ­λά και χώ­ρες α­πό τις υ­πό­λοι­πες η­πεί­ρους (συ­νο­λι­κά 34). Η πο­λι­τι­κή και κοι­νω­νι­κή α­ρι­στε­ρά της Λ.Α, τα συν­δι­κά­τα, κα­τήγ­γει­λαν και α­γω­νί­στη­καν ε­νά­ντια στη νε­ο­α­ποι­κια­κού χα­ρα­κτή­ρα συμ­φω­νία που εί­χε ο­λέ­θριες οι­κο­νο­μι­κές και κοι­νω­νι­κές ε­πι­πτώ­σεις στους λα­ούς της πε­ριο­χής: πε­ρι­θω­ριο­ποίη­ση της α­γρο­τι­κής πα­ρα­γω­γής, α­πο­βιο­μη­χά­νι­ση, ι­διω­τι­κο­ποίη­ση παι­δείας, υ­γείας, φτώ­χεια. Οι κε­ντρο­α­ρι­στε­ρές κυ­βερ­νή­σεις των ε­πό­με­νων χρό­νων έ­δω­σαν τη χα­ρι­στι­κή βο­λή στην ALCA με τη δη­μιουρ­γία της ALBA.

Με τη Σ.Ε ε­πα­νέρ­χε­ται στη Λα­τι­νι­κή Αμε­ρι­κή η ALCA, ε­μπλου­τι­σμέ­νη με νέ­ους στό­χους που εί­ναι πρω­τί­στως πο­λι­τι­κοί. Οι Η­ΠΑ, με στρα­τη­γι­κό στό­χο την ε­πα­να­χά­ρα­ξη του κοι­νω­νι­κο­πο­λι­τι­κού χάρ­τη της πε­ριο­χής και ε­δραίω­ση της η­γε­μο­νίας τους, ε­πι­διώ­κουν την α­πο­στα­θε­ρο­ποίη­ση των κε­ντρο­α­ρι­στε­ρών κυ­βερ­νή­σεων και σε πρώ­τη φά­ση το φρε­νά­ρι­σμα της δια­δι­κα­σίας πε­ρι­φε­ρεια­κής ο­λο­κλή­ρω­σης που ση­μα­το­δο­τεί­ται α­πό τους μπο­λι­βα­ρια­νούς θε­σμούς. Σ’ αυ­τό το σχέ­διο ε­ντάσ­σε­ται η ε­πι­χει­ρού­με­νη α­πο­μό­νω­ση της Βε­νε­ζουέ­λας, αλ­λά και της Βρα­ζι­λίας και της Αργε­ντι­νής (μέ­λη της Μercosur).

Αμφι­ση­μίες κε­ντρο­α­ρι­στε­ρών κυ­βερ­νή­σεω­ν

Η Δε­ξιά έ­χει πε­ρά­σει στην α­ντε­πί­θε­ση και το­πο­θε­τεί­ται κα­θα­ρά. Ενδει­κτι­κό πα­ρά­δειγ­μα οι δη­λώ­σεις του Α. Νeves, υ­πο­ψή­φιου της δε­ξιάς στις ε­πό­με­νες προ­ε­δρι­κές ε­κλο­γές στη Βρα­ζι­λία: «Η Mercosur εί­ναι πα­ρω­χη­μέ­νος θε­σμός και πρέ­πει να με­τα­σχη­μα­τι­στεί σε ζώ­νη ε­λεύ­θε­ρου ε­μπο­ρίου που θα ε­πι­τρέ­πει σε κά­θε κρά­τος-μέ­λος να συ­νά­πτει ε­μπο­ρι­κές συμ­φω­νίες με άλ­λες χώ­ρες». Σαν... φω­τει­νό πα­ρά­δειγ­μα φέρ­νει το δυ­να­μι­σμό της Σ.Ε και τον α­ντι­πα­ρα­θέ­τει με την υ­παρ­κτή στα­σι­μό­τη­τα της Mercosur.

Η α­ρι­στε­ρά κα­τήγ­γει­λε πει­στι­κά ό­τι η δη­μιουρ­γία της ΣΕ εγ­γρά­φε­ται στη πο­λι­τι­κή ε­δραίω­σης της η­γε­μο­νίας των Η­ΠΑ στην πε­ριο­χή, θέ­το­ντας ε­μπό­δια στην α­νά­δυ­ση μπλοκ που δεν τα ε­λέγ­χει. Όμως, δεν α­να­φέ­ρο­νται και κυ­ρίως δεν ε­ξη­γούν τις αι­τίες που η Mercosur και η Banco del Sur εί­ναι σε κρί­ση. Ού­τε α­να­φέ­ρουν τους ου­σια­στι­κούς λό­γους της χρό­νιας κρί­σης των ε­μπο­ρι­κών σχέ­σεων με­τα­ξύ Βρα­ζι­λίας και Αργε­ντι­νής, αλ­λά και την προ­σχώ­ρη­ση της Ου­ρου­γουά­ης στη Σ.Ε. Μή­πως η α­πο­σιώ­πη­ση ο­φεί­λε­ται στο ό­τι μια τέ­τοια συ­ζή­τη­ση θα ά­νοι­γε και το ζή­τη­μα των πο­λι­τι­κών που α­σκούν οι προο­δευ­τι­κές κυ­βερ­νή­σεις της πε­ριο­χής και τη μέ­χρι σή­με­ρα α­δυ­να­μία τους να συ­γκρου­στούν ι­δε­ο­λο­γι­κά και πο­λι­τι­κά με τις ε­πι­χει­ρη­μα­τι­κές ε­λί­τ, στη Βρα­ζι­λία και την Ου­ρου­γουάη κυ­ρίως, αλ­λά και στη Βο­λι­βία και το Εκουα­δό­ρ;

Οι ε­ξε­λί­ξεις ί­σως να θέ­σουν και άλ­λα ε­ρω­τή­μα­τα, αλ­λά και να δώ­σουν α­πα­ντή­σεις.

Γεωρ­γία Ντού­σια

(1) ALBA (1994): Πο­λι­τι­κή, κοι­νω­νι­κή και οι­κο­νο­μι­κή συ­νερ­γα­σία για την προώ­θη­ση α­ντι­νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης ο­λο­κλή­ρω­σης της πε­ριο­χής, με βα­σι­κές αρ­χές την αλ­λη­λεγ­γύη, συ­μπλη­ρω­μα­τι­κό­τη­τα και κοι­νω­νι­κή δι­καιο­σύ­νη. Εμπνευ­στής και πρω­τερ­γά­της ο Ο. Τσά­βες.

Mercosur (Κοι­νή Αγο­ρά του Νό­του, 1991): Ζώ­νη ε­λεύ­θε­ρης κυ­κλο­φο­ρίας α­γα­θών και υ­πη­ρε­σιών με κοι­νή δα­σμο­λο­γι­κή πο­λι­τι­κή στις ε­μπο­ρι­κές σχέ­σεις με τρί­τες χώ­ρες, συ­ντο­νι­σμό σε μα­κροοι­κο­νο­μι­κό και κλα­δι­κό ε­πί­πε­δο, ε­ναρ­μό­νι­ση των σχε­τι­κών νο­μο­θε­σιών.

http://epohi.gr/portal/diethni/15074-sym-ma-xia-tou-ei-ri-ni-koy-o-doy-reios-ip-pos-ton-i-pa
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ