2013-04-02 21:49:42
Φωτογραφία για Η Βόρειος Κορέα και ο κίνδυνος του... ατυχήματος
By Gideon Rachman

Το περίεργο με το δόγμα αμοιβαίας εγγυημένης καταστροφής των πυρηνικών όπλων (ΜAD) είναι πως απαιτεί και από τις δύο πλευρές λογική. Από την απαρχή της πυρηνικής εποχής, το MAD ήταν εκείνο που διατήρησε την ειρήνη. Η εκτίμηση ότι τελικά καμία λογική πολιτική ηγεσία δεν θα ρίσκαρε εκατομμύρια θανάτους πολιτών της οδήγησε τον κόσμο σε κάποιες από τις πιο επικίνδυνες στιγμές της Ιστορίας - όπως την πυραυλική κρίση της Κούβας και την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.

Η πιο ανησυχητική πτυχή της σημερινής κρίσης με την πυρηνικά εξοπλισμένη Βόρειο Κορέα είναι ότι το καθεστώς της συγκεκριμένης χώρας μπορεί να αποτελεί την εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα και να είναι μία από τις σπάνιες περιπτώσεις όπου η λογική της πυρηνικής αποτροπής δεν ισχύει.

 

Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ανά τακτά χρονικά διαστήματα υπήρχε ο φόβος ότι κάποιος πολιτικός ηγέτης θα μπορούσε να σκεφτεί το αδιανόητο
. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, ο Μάο Τσε Τουνγκ σόκαρε ακόμη και τους σκληρούς σταλινιστές της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, όταν κατά τη διάρκεια επίσκεψης στη Μόσχα άφησε να εννοηθεί ότι ο πυρηνικός πόλεμος μπορεί τελικά να μην είναι τόσο κακός. «Εάν το χειρότερο σενάριο φτάσει στο χειρότερο σημείο και πεθάνει η μισή ανθρωπότητα, τότε θα παραμείνει το άλλο μισό αυτής. Ο ιμπεριαλισμός θα καταστραφεί και όλος ο κόσμος θα είναι σοσιαλιστικός», δήλωσε τρομάζοντας ακόμη και τους οικοδεσπότες του. 

Από πολλές απόψεις, η Βόρειος Κορέα αναπαράγει κάποια από τα χειρότερα χαρακτηριστικά της μαοϊκής Κίνας: την απομόνωση από τον έξω κόσμο, τα στρατόπεδα εργασίας, την προσωποποιημένη λατρεία και την προθυμία να ανεχτεί εθνική μαζική λιμοκτονία. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα αποθαρρυντικό, αν θυμηθεί κανείς ότι το δόγμα της πυρηνικής αποτροπής βασίζεται στην απροθυμία των κυβερνήσεων να δεχθούν το θάνατο εκατομμυρίων πολιτών τους.

Δυστυχώς στη Δύση υπάρχει ακόμη η τάση να χειρίζεται τη Βόρειο Κορέα σαν... αστείο. Το διαδίκτυο είναι γεμάτο από... ξεκαρδιστικές ρετουσαρισμένες φωτογραφίες του κοντόχοντρου νέου ηγέτη της χώρας, Κιμ Γιονγκ-ουν.

Στην πραγματικότητα, το καθεστώς της Πιονγκγιάνγκ δεν είναι καθόλου αστείο. Πρόκειται για ολοκληρωτικό εφιάλτη, που έχει καταστρέψει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων και τώρα απειλεί ανοιχτά τον έξω κόσμο με πυρηνικά όπλα.

Είναι πολύ δύσκολο, αλλά κρίσιμο το να προσπαθεί να μαντέψει κανείς τι πραγματικά σκέφτεται το καθεστώς της χώρας. Κατά καιρούς, έχουν υπάρξει προτάσεις ότι μπορεί να κατανοήσει τον έξω κόσμο καλύτερα από ό,τι πιστεύεται. Κάποτε ρώτησα έναν ανώτερο Κινέζο διπλωμάτη ο οποίος είχε συχνές επαφές με τον Κιμ Γιονγκ-ιλ, τον πατέρα του σημερινού ηγέτη, αν ο δικτάτορας της Βορείου Κορέας είχε κάποια πραγματική γνώση της Δύσης. "Φυσικά," απάντησε, "περνάει όλη τη νύχτα στο διαδίκτυο".

Υπήρξε κάποια ελπίδα ότι ο γιος του θα ανοίξει ένα μεγαλύτερο παράθυρο επικοινωνίας στον έξω κόσμο. Άλλωστε, ο χρόνος που πέρασε στο ελβετικό σχολείο θα πρέπει να έφερε κάποιο αποτέλεσμα.

Προς το παρόν, όμως, ο νεότερος Κιμ οδηγεί σε νέο επίπεδο την πυρηνική στάση της Βορείου Κορέας και σε ακόμη πιο επικίνδυνα επίπεδα. Τις τελευταίες ημέρες η κυβέρνησή του δήλωσε ότι βρίσκεται πλέον σε κατάσταση πολέμου με τη Νότιο Κορέα και έχει μιλήσει από την έναρξη πυρηνικά χτυπήματα στις ΗΠΑ.

Η απάντηση από τις ΗΠΑ και τη Νότιο Κορέα καθορίστηκε από το κλασικό βιβλίο κανόνων του δόγματος MAD. Έστειλαν στρατηγικά βομβαρδιστικά αεροπλάνα (με δυνατότητα ρίψης πυρηνικών όπλων) για ασκήσεις στον εναέριο χώρο της Νοτίου Κορέας.

Η θεωρία της πυρηνικής αποτροπής, άλλωστε, συμβουλεύει: «Μη διστάσεις. Μη δείξεις αδυναμία. Η άλλη πλευρά θα υποχωρήσει καθώς υπάρχει ο κίνδυνος πυρηνικού αφανισμού». Η Σεούλ είπε επίσης ότι ο στρατός της θα απαντήσει αμέσως σε οποιαδήποτε πρόκληση, χωρίς να λάβει υπόψη τις ευρύτερες πολιτικές συνέπειες.

Ο κίνδυνος είναι ότι τέτοιες πολιτικές προϋποθέτουν έναν ορθολογιστή αντίπαλο. Πράγματι, ορισμένοι από τους γνώστες των θεμάτων της Βορείου Κορέας στις ΗΠΑ, όπως ο πρώην πρέσβης Chris Hill, εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι η Βόρειος Κορέα δεν έχει πραγματική πρόθεση να προκαλέσει σύγκρουση με τις ΗΠΑ. Ο πραγματικός κίνδυνος, λένε, είναι ότι θα προκληθεί σύγκρουση από ατύχημα, καθώς στην ηγεσία στην Πιονγκγιάνγκ βρίσκεται ένας άπειρος. Ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση, όμως, υποστηρίζουν ότι η οποιαδήποτε ανταλλαγή πυρών πιθανότατα θα είναι σύντομη - και θα σταματήσει πολύ πριν εμπλακούν τα πυρηνικά.

Ενδεχομένως να έχουν δίκιο. Όμως, η ανησυχητική πραγματικότητα είναι ότι δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι. Αν υπάρχει ένα καθεστώς που θα μπορούσε να αψηφήσει τη λογική της πυρηνικής αποτροπής είναι η Βόρειος Κορέα.

Αυτό υποδηλώνει ότι η υφιστάμενη πολιτική που ακολουθούν οι ΗΠΑ και η Νότια Κορέα -του μηδενικού δισταγμού και της άρνησης να ενδώσουν στο πυρηνικό εκβιασμό- μπορεί να χρήζει επανεξέτασης. Το πιο σημαντικό τώρα είναι να ηρεμήσει σύντομα η κατάσταση. Αυτό μπορεί να απαιτεί μείωση και όχι αύξηση των στρατιωτικών ασκήσεων μεταξύ των ΗΠΑ και της Νοτίου Κορέας.

Σε μακροπρόθεσμη βάση, η καλύτερη ελπίδα για ειρήνη στην κορεατική χερσόνησο έγκειται στην εσωτερική αλλαγή στον Βορρά.

Γιατί κάτω από την επιφάνεια, η Βόρειος Κορέα αλλάζει. Υπάρχει πλέον πολύ περισσότερο εμπόριο με τον έξω κόσμο από ό,τι υπήρχε πριν από μία δεκαετία. Από το 2005 οι δύο Κορέες λειτούργησαν μια κοινή βιομηχανική ζώνη στο έδαφος του Βορρά, που απασχόλησε περισσότερους από 50.000 Βορειοκορεάτες, οι οποίοι εργάζονται για τις εταιρείες της Νοτίου Κορέας. Αναπτύχθηκε ραγδαία το μικρό εμπόριο στα κινεζικά σύνορα, ενώ τα περιθώρια προσωπικής ελευθερίας και πλούτου έχουν κάπως διευρυνθεί, καθώς διεισδύουν στη χώρα προϊόντα και ειδήσεις από τον έξω κόσμο.

Με δεδομένες αυτές τις οικονομικές αλλαγές, η υφιστάμενη έμφαση που δίνει η Κίνα στην ανάγκη για εμπόριο και διάλογο με τη Βόρειο Κορέα δεν είναι ο δρόμος της αποφυγής, όπως παρουσιάζεται συχνά στη Δύση.

Εάν με κάποιον τρόπο πειστεί το καθεστώς της Βορείου Κορέας να βγει από το πυρηνικό του καταφύγιο και ενθαρρυνθεί να συμμετάσχει στο εξωτερικό εμπόριο, τότε οι προοπτικές για ειρηνική αλλαγή θα είναι πολύ αυξημένες.

ΠΗΓΗ: FT.com

Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
euro2day.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ