2012-12-09 10:29:31
Φωτογραφία για Τα αναλώσιμα μυρμήγκια του συστήματος
Του Γιάννου Χαραλαμπίδη

Ο ακήρυχτος οικονομικός πόλεμος και οι δύο πόλοι εξουσίας - Το «stress test» των κυπριακών τραπεζών και γιατί οι ρωσικές εταιρείες βρίσκονται στο στόχαστρο των γερμανικών συμφερόντων

Η ΣΗΜΑΣΙΑ των σεναρίων φυγής κεφαλαίων και έλλειψης ρευστότητας

Το μνημόνιο θα φέρει ριζικές αλλαγές. Στην καθημερινή ζωή των Κυπρίων. Παντού. Στηρίζεται δε σε τρεις βασικούς πυλώνες: 1. Στον τραπεζικό τομέα, ο οποίος με βάση τα συμφωνηθέντα, στα επόμενα χρόνια θα πρέπει να εξυγιανθεί και να καταστεί μικρότερος, ισχυρότερος και πιο ευέλικτος. 2. Στην κάλυψη του δημοσιονομικού ελλείμματος και στον ισοσκελισμό του προϋπολογισμού. 3. Στις διαρθρωτικές αλλαγές, για να γίνει η Κύπρος πιο ανταγωνιστική. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας θα γίνουν και ιδιωτικοποιήσεις που αφορούν σε ημικρατικούς οργανισμούς.

Οι ύποπτες δηλώσεις Σόιμπλε


Αυτοί οι γενικοί άξονες θα καταστούν λεπτομέρεια της καθημερινής ζωής. Και η διαδικασία αυτή είναι συνεχής. Ώς το 2016, και μάλιστα κάτω από συνθήκες ύφεσης, που σημαίνει συρρίκνωση του ΑΕΠ. Εφόσον δεν υπάρχει και δεν θα υπάρχει ανάπτυξη, ο ισοσκελισμός του προϋπολογισμού, δηλαδή καταπολέμηση του δημοσιονομικού ελλείμματος, θα πραγματοποιηθεί μέσω περικοπής δαπανών μεταξύ των οποίων και οι μισθοδοσίες του Δημοσίου, το πάγωμα των συντάξεων, η αύξηση του ΦΠΑ στο 19% και άλλων φορολογιών που χωρίς ανάπτυξη απειλούν την αγορά και την αύξηση της ανεργίας, η οποία με τους καλύτερους οιωνούς θα φθάσει σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 14%. Το θέμα της ανάπτυξης αφορά πολύ περισσότερο εμάς και λιγότερο την Τρόικα και είναι συναφής με τη δημιουργία κοινωνικού, οικονομικού και νομοθετικού κλίματος σταθερότητας.

Ύποπτη, επί τούτου, είναι η δήλωση του Γερμανού Υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ότι το θέμα του εταιρικού φόρου είναι ανοικτό. Είτε ο κ. Σόιμπλε σε κάτι κάνει λάθος -που συνήθως δεν κάνει- είτε η Κυβέρνηση δεν μας λέει όλη την αλήθεια. Ότι δηλαδή είναι ανοικτό το ζήτημα του εταιρικού φόρου, το οποίο στην ουσία σχετίζεται με το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος. Επί τούτου, η Κυβέρνηση αποδέχθηκε να τροποποιήσει τη νομοθεσία σε θέματα φορολογικού εγκλήματος άλλων παράνομων δραστηριοτήτων και ανταλλαγής πληροφοριών με άλλες «financial agencies». Υπάρχει η αντίληψη ότι οι αλλαγές στη νομοθεσία δεν είναι ουσιαστικές, και ότι απλώς γίνονται για να γλιτώσουμε τον μπελά. Τεχνοκρατικά η αντίληψη αυτή είναι, προφανώς, ορθή. Όμως και οι Σλοβάκοι που ήγειραν το ζήτημα στο τελευταίο Γιούρογκρουπ γνωρίζουν ότι η νομοθεσία μας είναι αξιόπιστη και αξιολογημένη. Επί τούτου γίνεται ρητή αναφορά στο μνημόνιο.

Ελλείμματα ηγεσιών

Συνεπώς, το ζήτημα είναι πολιτικό και σύγκρουσης εθνικών συμφερόντων. Υπάρχει ως εκ τούτου και η άλλη όψη του νομίσματος. Ότι, δηλαδή, θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει ότι κακώς η Κυβέρνηση δεν το έκοψε από την αρχή ότι η νομοθεσία μας είναι εξίσου αυστηρή με τις λοιπές ευρωπαϊκές. Συνεπώς, γιατί να αποδεχόμαστε την αμφισβήτηση. Από τη στιγμή που αποδέχεσαι ένα θέμα να σέρνεται, τότε «ανοίγεις φάλιες».

Και προφανώς στο γερμανικό στόχαστρο είναι οι ρωσικές εταιρείες, των οποίων η παρουσία στην Κύπρο δεν οφείλεται στο όποιο ξέπλυμα χρήματος ούτε μόνο στον χαμηλό φορολογικό συντελεστή. Είναι και αυτή η μεταβλητή σοβαρή. Σημαντικότερο όμως είναι ότι οι Ρώσοι αισθάνονται άνετα στην Κύπρο, όπως στο σπίτι τους, λόγω της κουλτούρας μας και των καλών σχέσεων μαζί τους, καθώς και ένεκα των αξιόπιστων δικηγορικών και λογιστικών γραφείων που διαθέτουμε. Με την Κύπρο η Ρωσία δεν έχει τίποτε να μοιράσει ή δεν έχει να μοιράσει όσα έχει με τη Γερμανία.

Εάν εξετάσουμε γεωπολιτικά το ζήτημα θα διαπιστώσουμε ότι η ισχυρή χώρα της ΕΕ είναι πλέον η Γερμανία. Είναι δε κατανοητό ότι το γερμανικό ζήτημα, δηλαδή κατά πόσο θα έχουμε μια γερμανική Ευρώπη ή μια ευρωπαϊκή Γερμανία, είναι ανοικτό. Επί του παρόντος, μάλιστα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κινούμαστε πάνω στις ράγιες μιας γερμανικής Ευρώπης αντί μιας ευρωπαϊκής Γερμανίας. Το αποτέλεσμα αυτό δεν είναι συναφές μόνο με τις όποιες αυτοκρατορικές συνειδησιακές τάσεις της Γερμανίας, αλλά και με την κακοδιαχείριση των κρατών του νότου καθώς και με την έλλειψη ηγεσιών και οράματος στην Ευρώπη. Από την άλλη, έχουμε μια Ρωσία, η οποία διαθέτει και αυτή αυτοκρατορική συνείδηση, φυσικό αέριο και την ισχυρή προσωπικότητα του προέδρου Πούτιν.

Διαπραγμάτευση και βρόμικο χρήμα

ΕΧΟΥΜΕ δηλαδή δύο ισχυρούς πόλους σήμερα στην Ευρώπη, που άλλοτε συνεργάζονται και άλλοτε ανταγωνίζονται. Υπάρχει στην ουσία ένα παιχνίδι εξουσίας αλλά και γεωπολιτικής κυριαρχίας. Μπορεί να μη βρισκόμαστε σε σκηνικό ψυχρού πολέμου, όμως είναι πρόδηλο ότι είμαστε μάρτυρες αλλά και θύματα ενός οικονομικού πολέμου, που έχει βάθος και πολιτικές καθώς και γεωπολιτικές προεκτάσεις, οι οποίες εκ των πραγμάτων καλύπτουν και την Κύπρο. Η οικονομική κρίση οξύνει τον ακήρυχτο οικονομικό πόλεμο, στο στόχαστρο του οποίου βρίσκονται και τα ρωσικά κεφάλαια που έχουν κατατεθεί στην Κύπρο υπό την υποψία ότι συνιστούν προϊόν βρόμικου χρήματος.

Χωρίς να υπάρχουν όμως στοιχεία. Διότι, αν αποδεικνυόταν ότι κυπριακή τράπεζα προβαίνει σε ξέπλυμα βρόμικου χρήματος, οι Γερμανοί, μέσω της ΕΕ, θα την έκλειναν το επόμενο πρωί. Γιατί γράφονται αυτά; Διότι, το πρόβλημα, δεν είναι απλώς οικονομικό αλλά είναι ευρύτερο ζήτημα συμφερόντων και γεωπολιτικής ισχύος, που οι διαπραγματευτές δεν έχουν δικαίωμα να παραγνωρίζουν. Αλλιώς είναι καταδικασμένοι σε λανθασμένες κινήσεις, επιλογές και μειωμένα αποτελέσματα.

Τα δόντια του μνημονίου

ΛΟΓΩ της οικονομικής κρίσης που διανύουμε, μας προέκυψε το μνημόνιο, τα μέτρα του οποίου άρχισαν να δείχνουν τα δόντια τους. Όσο περνά ο καιρός όλο και περισσότερο θα κατανοούν οι πολίτες τις αρνητικές συνέπειες της κακής διαχείρισης, που αφήνει πίσω της η διακυβέρνηση Χριστόφια και τα golden boys των τραπεζών. Αληθές είναι ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα είναι συναφές με το ρουσφέτι και την πελατειακή σχέση των κομμάτων, που αποτυπωνόταν στο συνεχές βόλεμα στο Δημόσιο, ενώ το ζήτημα των τραπεζών σχετίζεται με την απληστία των golden boys των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και την αλαζονεία τους, επί τη βάσει της οποίας μας έβλεπαν όλους, πολίτες και κράτος, ως αναλώσιμα μυρμήγκια!

Η άτακτη θηλιά της χρεοκοπίας

Τώρα ο τραπεζικός τομέας θα χρειαστεί ανακεφαλαιοποίηση και εξυγίανση. Σύμφωνα με το μνημόνιο οι τράπεζες θα περάσουν ώς το τέλος του 2013 «stress test». Κάτι ανάλογο με το «τεστ κοπώσεως». Η εσωτερική εποπτεία θα ανήκει στην Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Όμως, θα βρίσκεται σε συνεργασία και θα δέχεται τις συμβουλές της Τρόικας. Δηλαδή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) που θα ασκούν εξωτερική εποπτεία. Και θα πρέπει επί τούτου να είμαστε δίκαιοι. Έτσι, όπως έγινε η κατάσταση, οι τροϊκανοί είναι οι τελευταίοι επί των οποίων θα μπορεί κάποιος να επιρρίψει ευθύνες. Ούτε καν ορθή διαπραγμάτευση δεν έκανε η Κυβέρνηση, αφού η ίδια επέλεξε να εξαντλήσει τον χρόνο, χωρίς να έχει εναλλακτικά σενάρια δράσης. Έπαιξε μόνη της με την πλάτη στον τοίχο και με τη θηλιά τής άτακτης χρεοκοπίας στον λαιμό.

Οι προσομοιώσεις και η κεφαλαιακή επάρκεια

Τι σημαίνει, λοιπόν, το «stress test» των τραπεζών; Πρόκειται για μια σειρά ελέγχων που αφορούν: 1. Προσομοίωση ακραίων σεναρίων για έλλειψη ρευστότητας. 2. Σενάρια ξαφνικής φυγής κεφαλαίων. 3. Έλεγχο του ύψους των μη αποπληρωθέντων δανείων που μπορεί να αντέξει η τράπεζα. 4. Κούρεμα κυβερνητικών ομολόγων. Τα ζητήματα αυτά είναι συναφή με τον τρόπο λειτουργίας των τραπεζών και την κεφαλαιακή επάρκεια (Core Tier capital ratio), η οποία από το 8% θα πρέπει να φτάσει στο 9%. Είναι ταυτοχρόνως κατανοητό ότι για να επιβιώσουν οι τράπεζες θα πρέπει αφενός να μειώσουν τα υποκαταστήματά τους, να προχωρήσουν σε συγχωνεύσεις, ακόμη και μείωση προσωπικού. Πώς αλλιώς ο τραπεζικός τομέας θα γίνει μικρότερος, ισχυρότερος και πιο ευέλικτος;

Ούτως ή άλλως, ο τραπεζικός τομέας πρέπει να ξαναβρεί την αξιοπιστία του. Και να σταθεί στα πόδια του. Το νοικοκύρεμα των δημοσιονομικών και οι διαρθρωτικές αλλαγές δεν αρκούν. Επιβάλλεται ανάπτυξη. Και ο τραπεζικός τομέας είναι βασικός πυλώνας για την ανάκαμψη. Για να βάλει μπρος η οικονομία και η ανάπτυξη και για να βγει ο τόπος από την ύφεση και τα σημερινά αδιέξοδα. Και κάτι άλλο: Ο τόπος χρειάζεται σοβαρή και αποφασιστική ηγεσία. Χωρίς λαϊκισμούς. Με όραμα. Και ο λαός θα πρέπει να αναλαμβάνει τις δικές του ευθύνες μέσω των επιλογών του και της καθημερινής στάσης του, ώστε να μη δίδει την εντύπωση ότι συνιστά αναλώσιμο μυρμήγκι του συστήματος.

ΓΙΑΝΝΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ

Δρ Διεθνών Σχέσεων
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΑΠΕΙΛΗ ΔΙΔΥΜΗΣ ΕΚΡΗΞΗΣ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΑΠΕΙΛΗ ΔΙΔΥΜΗΣ ΕΚΡΗΞΗΣ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ