2012-07-17 00:18:10
Φωτογραφία για Στάνκογλου: «Έχουν χαθεί τόσοι άνθρωποι και δεν έχει συμβεί κάτι που να αλλάξει»
Συναντηθήκαμε λίγο πριν την έναρξη της τελευταίας παράστασης που έδωσε στη Θεσσαλονίκη με την Ιφιγένεια εν Αυλίδι. Οι βόστρυχοι που κοσμούν τον αυχένα του και η κορμοστασιά του προδίδουν άθελά τους το ρόλο του Γιάννη Στάνκογλου στην παράσταση, που δεν είναι άλλος από... αυτόν του Αχιλλέα.

Καθισμένοι στις κερκίδες του θεάτρου -με την κυρία Καραμπέτη και τον κύριο Μάινα στο οπτικό μας πεδίο να προβάρουν σκηνή και μικρόφωνα λίγο πριν ανοίξουν οι πόρτες για το κοινό- συζητάμε για το ανέβασμα της παράστασης, τις σύγχρονες Ιφιγένειες, την προσαρμογή όλων στη σημερινή πραγματικότητα και τα καλλιτεχνικά σχέδια του χειμώνα.

Συνέντευξη στην Αντιγόνη Ζυμπερδίκα

Ιφιγένεια εν Αυλίδι με μία όχι τόσο παραδοσιακή ανάγνωση της τραγωδίας, αλλά με μία πιο σύγχρονη ανάγνωση σκηνοθετικά.

Στον τρόπο με τον οποίο ανέβηκε η Ιφιγένεια εν Αυλίδι φέτος εκτός από το κλασικό κείμενο του Ευριπίδη, υπάρχουν κάποια εμβόλιμα κείμενα του Ελύτη και του Ρίτσου και χρησιμοποιούμε και κάποια λόγια του Αισχύλου
. Αυτό νομίζω ότι με κάποιο τρόπο την κάνει πιο σύγχρονη γιατί θέτει κάποια ερωτήματα. Το γιατί όλα αυτά; Γιατί να συμβαίνουν οι πόλεμοι, γιατί κάποιοι πρέπει να θυσιάζονται για να συνεχίσει η ανθρωπότητα να κινείται. Από αυτή την άποψη είναι ένα σύγχρονο ανέβασμα, από την άλλη πιστεύω ότι με το λόγο είμαστε πολύ κλασικοί. Τον έχουμε προσεγγίσει με αλήθεια και με σεβασμό απέναντι στο κείμενο.

Και σκηνογραφικά υπάρχουν σύγχρονα στοιχεία, όπως η παρουσία του νερού επί σκηνής.

Το νερό είναι το υγρό στοιχείο, αυτό που περιμένουν οι Έλληνες στην Αυλίδα. Είναι δίπλα στη θάλασσα και περιμένουν να φυσήξει ούριος άνεμος για να μπουν στα καράβια και να πάνε στην Τροία. Από εκεί και πέρα ο καθένας μπορεί να δώσει τις δικές του εξηγήσεις σε σχέση με το τι μπορεί να είναι το νερό. Εγώ θα μείνω σ’ αυτό που είπε κάποια στιγμή η Καριοφυλλιά (Καραμπέτη) και μου άρεσε. Το νερό είναι σαν μια λίμνη, ένας ωκεανός δακρύων από όλες τις γυναίκες που έχουν δει τους άντρες τους να χάνονται στους πολέμους. Προτιμώ αυτή την εκδοχή. Η δική μου εξήγηση -μέχρι να ακούσω αυτή της Καριοφυλλιάς- ήταν ότι όποιος μπαίνει μέσα στο νερό, μπαίνει και στα πάθη, μέσα σε μία ιστορία που δεν την έχει χτίσει ο ίδιος -πέραν του Αγαμέμνονα και το Μάντη Κάλχα- ο Αχιλλέας, η Κλυταιμνήστρα και η Ιφιγένεια μπαίνουν σε ένα σκηνικό που έχουν φτιάξει οι άλλοι γι’ αυτούς.

Ο Αχιλλέας προτάσσει τα στήθη του και προθυμοποιείται να θυσιάσει την υστεροφημία του -το μοναδικό λόγο για τον οποίο τον έπεισαν να πάει στην Τροία- και τη ζωή του για να σώσει την Ιφιγένεια.

Αυτό κάνει ο Ευριπίδης στο συγκεκριμένο έργο. Μυθολογικά είναι τελείως διαφορετικά τα πράγματα. Ο Ευριπίδης πιάνει πολλές πτυχές της ανδρικής φύσης, υπάρχει ο Μενέλαος, ο Αγαμέμνονας, ο Αχιλλέας, ο Πρεσβευτής, άνδρες που είναι πολεμοχαρείς και στο βωμό του πλιάτσικου – να πάνε στην Τροία, να την κάψουν και να πάρουν όλα τα χρυσάφια και τις γυναίκες- δεν τους σταματάει τίποτα. Ο Αχιλλέας έχει ένα ήθος στην αρχή, υπόσχεται ότι θα κάνει τα πάντα για να σώσει την Ιφιγένεια, αλλά βλέπουμε ότι μόλις η Ιφιγένεια μεταλλάσσεται και λέει ότι λαχταράει να πεθάνει για την πατρίδα, δεν κάνει τίποτα για να την μεταπείσει. Αφήνει στη μοίρα του τον άνθρωπο, ο οποίος έχει επιλέξει το τι θέλει να κάνει.

Βλέποντας κάποια στοιχεία διαχρονικά νομίζω ότι στο ρόλο της Ιφιγένειας μπορούμε να δούμε την Ελλάδα ως εξιλαστήριο θύμα της Ευρώπης.

Πριν κανένα μήνα νομίζω πολλές εφημερίδες του εξωτερικού είχαν πρωτοσέλιδα ότι η Ελλάδα πρέπει να θυσιαστεί ως Ιφιγένεια για να σωθεί η Ευρώπη. Το έργο είναι επίκαιρο ούτως ή άλλως και τέτοια έργα πάντα θα είναι επίκαιρα και δε θα σταματήσουν ποτέ να παίζονται. Εξαρτάται κάθε φορά από ποια οπτική γωνία το βλέπεις και γιατί θέλεις να μιλήσεις τη συγκεκριμένη στιγμή.

Εγώ στο ρόλο της Ιφιγένειας βλέπω όλους αυτούς που σήμερα αυτοκτονούν και αυτοθυσιάζονται στο όνομα της κρίσης.

Ο καθένας μπορεί να κάνει τη δική του μεταφορά. Στο έργο όταν η Ιφιγένεια αυτοκτονεί έρχεται ούριος άνεμος, εδώ έχουν χαθεί τόσοι άνθρωποι και δεν έχει συμβεί κάτι που να αλλάξει, να κάνει τους ανθρώπους να δουν τα πράγματα με ένα διαφορετικό τρόπο. Νομίζω λίγο-πολύ ο φόβος συνεχίζει να υπάρχει και μάλιστα πιο έντονος, κάθε μέρα ακούμε και κάτι καινούριο.

Είστε από τους πλέον απαισιόδοξους;

Κοίταξε, δεν τα πάω πολύ καλά με την πολιτική. Θεωρώ ότι είναι πολύ βρώμικο το παιχνίδι. Απαισιόδοξος σαν άνθρωπος δεν είμαι καθόλου, ίσα ίσα που είμαι πολύ αισιόδοξος. Γενικά θέλω να βλέπω τα πράγματα από τη θετική τους πλευρά. Όταν όμως βλέπεις ότι εσύ προσπαθείς, κάνεις ό,τι μπορείς για να έχεις μία ζωή καθαρή, ωραία και κάποιους άλλους δεν τους ενδιαφέρει καν… Τουλάχιστον προσπαθούμε να προστατεύσουμε τα του οίκου μας.

Ένας ηγέτης που θα μπορούσε να μας οδηγήσει έξω από όλο αυτό τον κυκεώνα θα ήταν ποιο κοντά στο πρότυπο του πρωτοπαλίκαρου Αχιλλέα, του Αγαμέμνονα ή μήπως του Οδυσσέα, ο ιθύνων νους που με ένα τρικ θα μας βγάλει από όλο αυτό;

Ε, νομίζω του Οδυσσέα. Έτσι όπως έχουν οδηγηθεί τα πράγματα στη χώρα μας υπάρχει τρομερή εξάρτηση από το απ’ έξω. Δυστυχώς μας έχουν βάλει και έχουμε μπει κι από μόνοι μας σε μία κατάσταση να μην είμαστε παραγωγικοί σε πράγματα που θα μπορούσαμε να είμαστε πάρα πολύ. Έχουμε πάρα πολλά πράγματα τα οποία θα μπορούσαμε να τα πράξουμε και να τα πουλήσουμε με πολύ καλό τρόπο. Έχουμε μπει τόσο πολύ μέσα σ’ όλο αυτό που λέμε Ευρωπαϊκή Ένωση, που είναι πια πάρα πολύ δύσκολο να λειτουργήσει εκ των έσω ο Έλληνας. Πρέπει να αρχίσουμε να αντιλαμβανόμαστε συνολικά που έχουμε κάνει λάθος και να αλλάξουμε αυτή την νοοτροπία.

Οι θίασοι όλοι, έχω την αίσθηση, ότι έχουν προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και στις ανάγκες του κόσμου με εισιτήρια πολλών διακυμάνσεων και με τη βοήθεια της τεχνολογίας, φθηνή προπώληση μέσω διαδικτύου.

Τελείωσε αυτό το παραμύθι να πας να δεις μία παράσταση και να πληρώσεις 20, 25 και 50 ευρώ. Δηλαδή, θέλω να πω ότι όπως σε όλα τα πράγματα έτσι και στη θεατρική πραγματικότητα κάπως υπερβάλλαμε όλοι. Τώρα πρέπει να κάνουμε μία στροφή μέσα μας, ειδικά εμείς που πέρα από το ρόλο του διασκεδαστή κάνουμε κι ένα έργο. Πρέπει να αντιλαμβάνεσαι και τον έξω κόσμο και να βρίσκεις τρόπους να τον φέρεις κοντά. Κι ένας τρόπος είναι το μειωμένο το εισιτήριο, για ανέργους, το φοιτητικό.

Ανάλογες «εκπτώσεις» έχετε αναγκαστεί να κάνετε οι ηθοποιοί, με την έννοια του συμβιβασμού. Για παράδειγμα σας προτείνουν ένα ρόλο που δε θα θέλατε να τον παίξετε, αλλά το κάνετε γιατί πρέπει με κάποιον τρόπο να βιοποριστείτε.

Εντάξει, αλίμονο, ισχύει αυτό το πράγμα. Εμένα προς το παρόν δε μου έχει συμβεί. Αλλά αν μου συμβεί και έχω την ανάγκη να ζήσω, μάλλον δε θα πω όχι. Δεν ξέρω, είναι ένα ερώτημα στο οποίο θα αντιδράσω εκείνη την στιγμή. Προς το παρόν νιώθω τυχερός που πάντα βρίσκομαι με ανθρώπους που εκτιμώ πάρα πολύ και έχω την τύχη να συνεργάζομαι μαζί τους.

Ένα στοιχείο της επιτυχίας της δικής σας παράστασης είναι ότι είστε πολλοί και καλοί και γνωστοί ηθοποιοί;

Νομίζω ότι είναι ένας συνδυασμός. Δηλαδή, είναι κάποιοι άνθρωποι που τους ξέρει το κοινό, τους ακολουθεί χρόνια και τους εκτιμάει. Και τα κορίτσια του Xορού, σχεδόν όλα, είναι πρωταγωνίστριες, έχουν κάνει στην Αθήνα έργα φοβερά. Όλο αυτό έχει να κάνει με μία ζύμωση και με τον σκηνοθέτη το Θέμη τον Μουμουλίδη, το Γιώργο Πάτσα, τον Κωνσταντίνο Βήτα, ήρθε κι έδεσε το πράγμα. Κατά τη γνώμη μου, είναι μία παράσταση καθαρή, τίμια, αγνή και με αλήθεια πιστεύω. Αυτό ο κόσμος το αντιλαμβάνεται και η καλύτερη διαφήμιση είναι τι λέει ο κόσμος φεύγοντας απ’ το θέατρο.

Τι σας λέει ο κόσμος για την παράσταση;

Πάρα πολύ καλά έχω ακούσει. Υπάρχουν πολλοί που έχουν πει ότι θέλουν να την ξαναδούν και σε ένα αρχαίο θέατρο. Έχουν την ανάγκη να το δουν και στο φυσικό τους χώρο, εκεί που ανέβαιναν και πριν από 2500 χρόνια.

Στους επόμενους σταθμούς της περιοδείας σας είναι και ο τόπος καταγωγής σας η Αλεξανδρούπολη. Όταν παίζεται εκεί το συναισθηματικό φορτίο είναι διαφορετικό;

Δεν έχω ξαναπαίξει ποτέ και δε μπορώ να σου πω. Αλλά ήδη το σκέφτομαι και θα είναι το συναίσθημα 100%. Είναι σαν να θες να πάρεις το χρυσό μετάλλιο, το σκέφτεσαι πολύ και προετοιμάζεσαι καλύτερα από όλες τις φορές. Και πιστεύω ότι είναι και η μίξη με τις ενέργειες του κοινού, θα είναι διαφορετικό για ‘μένα γιατί κάποιοι άνθρωποι το έχουν καμάρι ότι είμαι από εκεί κι εγώ το έχω καμάρι ότι κατάγομαι από την Αλεξανδρούπολη.

Κατάγεται και η κα. Καραμπέτη από εκεί.

Ναι, η δυναμική θα είναι διπλή!

Πολλοί συνάδελφοί σας όταν τους ρωτάω σε συνεντεύξεις αν θα τους δούμε το χειμώνα τηλεοπτικά μου λένε αστειευόμενοι ότι πρέπει πρώτα να μάθουν… τούρκικα! Να περιμένουμε να σας δούμε κάπου τηλεοπτικά το χειμώνα;

Δεν ξέρω τι θα κάνω τηλεοπτικά. Αν θα συνεχιστεί η Κλινική Περίπτωση που έκανα πέρυσι ένα guest, νομίζω υπάρχει συνέχεια για το ρόλο. Γνωρίζω σίγουρα ότι θα κάνω το Rain Man στο θέατρο με τον Χρήστο τον Χατζηπαναγιώτη, γνωστό από την ταινία με τον Tom Cruise και τον Dustin Hoffman. Θα το σκηνοθετήσει ο Δημήτρης ο Λιγνάδης στο Θέατρο Γκλόρια και ξεκινάμε πρόβες τέλος Αυγούστου. Θα βγουν και δύο ταινίες που ήδη έχω κάνει, το Illusion του Σάββα Καρύδα και το Forget me not του Γιάννη Φάγκρα.

Ευχαριστώ πολύ!

Κι εγώ.

Η περιοδεία για την Ιφιγένεια εν Αυλίδι συνεχίζεται μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου, με παραστάσεις σ’ όλη την Ελλάδα. Αύριο και μεθαύριο (17-18/7/2012) θα παρουσιαστεί στον τόπο καταγωγής του κ. Στάνκογλου, την Αλεξανδρούπολη.
redalert.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ