2025-10-23 15:04:30
του ερευνητή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Μ. Σαριδάκη
O Αυστριακός Ludwig Boltzmann (Καθηγητής στα Πανεπιστήμια Βιέννης και Μονάχου), ήταν ίσως ο μεγαλύτερος φυσικός του 19ου αιώνα. Αυτός εισήγαγε για πρώτη φορά την θεμελιώδη και κομβική έννοια της “εντροπίας”, και θεμελίωσε όλη την επιστήμη της Θερμοδυναμικής με τους νόμους της. Ακρογωνιαίος λίθος της είναι ότι καθώς αυξάνει η πολυπλοκότητα των συστημάτων, αναδύονται νέες, πανίσχυρες νομοτέλειες, που δεν υπάρχουν στο απλό, στο θεμελιώδες επίπεδο. Και μάλιστα αυτές οι νομοτέλειες ορίζονται και οδηγούν πάντα στην αύξηση της εντροπία. Αυτό είναι ο περίφημος Δεύτερος Νόμος της Θερμοδυναμικής.
Παράδειγμα 1. Υπάρχουν τρισεκατομμυρία τρισεκατομμυρίων μόρια αέρα στο δωμάτιο που βρίσκεστε. Αυτά κινούνται με ταχύτητες ενός χιλιομέτρου το δευτερόλεπτο, και κάθε ένα από αυτά σε ένα δευτερόλεπτο συγκρούεται δισεκατομμύρια φορές με άλλα μόρια
. Με βάση τους νόμους της βασικής φυσικής, υπάρχει πάντα μια πιθανότητα αυτά τα μόρια να “τύχει” κάποια στιγμή να απομακρυνθούν από τη μύτη μας, και να πεθάνουμε από ασφυξία. Αυτό όμως θα ήταν μια κατάσταση εξαιρετικά μικρής εντροπίας. Συνεπώς η Θερμοδυναμική μας λέει ότι αυτό είναι μεν πιθανό, αλλά έχει τόσο αδιανόητα μικρή πιθανότητα που μπορεί να είμαστε απολύτως σίγουροι ότι δεν θα γίνει ποτέ, στον αιώνα τον άπαντα.
Παράδειγμα 2. Αν αφήσω μια πέτρα να πέσει από ψηλά στο έδαφος τότε η δυναμική και κινητική της ενέργεια μεταφέρεται σε τρισεκατομμύρια μόρια του εδάφους, καθώς και σε τρισεκατομμύρια μόρια του αέρα. Με βάση τους νόμους της βασικής φυσικής, υπάρχει πάντα μια πιθανότητα να γίνει η αντίστροφη διαδικασία, δηλαδή τρισεκατομμύρια μόρια του εδάφους και του αέρα ταυτόχρονα να συγκρουστούν με την πέτρα και αυτή να πεταχτεί ψηλά προς τα πάνω. Κανένας όμως δεν έχει δει ποτέ ένα τέτοιο φαινόμενο. Γιατί ενώ είναι μεν πιθανό, έχει τόσο αδιανόητα μικρή πιθανότητα να πραγματοποιηθεί, που μπορεί να είμαστε απολύτως σίγουροι ότι δεν θα γίνει ποτέ, στον αιώνα τον άπαντα.
Τι βλέπουμε λοιπόν. Ότι οι νομοτέλειες που δεν υπάρχουν σε θεμελιώδες επίπεδο, αλλά αναδύονται πιθανοκρατικά, είναι εξίσου νομοτέλειες, έχουν την ίδια ατσαλένια ισχύ με τις “μηχανιστικές νομοτέλειες”.
Και όχι μόνο αυτό. Από όοοολη την ανθρώπινη γνώση, από όοοολες τις εποχές, από όοολες τις επιστήμες, σε κάθε τομέα, σε κάθε πεδίο, γι αυτό που είμαστε περισσότερο σίγουροι είναι η ισχύς του Δεύτερου Νόμου της Θερμοδυναμικής. Δηλαδή οτιδήποτε ξέρουμε, αλλά στην κυριολεξία οτιδήποτε ξέρουμε, μπορεί να το αλλάξει η επιστήμη του μέλλοντος. Αυτό που έχει τις λιγότερες πιθανότητες να αλλάξει είναι ο Δεύτερος Νόμος της Θερμοδυναμικής.
Δεν ισχυεί λοιπόν η κλασική ρήση του Σέρλοκ Χολμς “Αγαπητέ Γουάτσον, αν αποκλείσουμε το αδύνατο, οτιδήποτε μπορεί να συμβεί, όσο απίθανο και αν είναι”. Ο Boltzmann με την εντροπία του μας έδειξε ότι το απίθανο είναι τόσο αδιανόητα απίθανο που δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ, στον αιώνα τον άπαντα (αντίθετα το σημερινό αδύνατο μπορεί η επιστήμη του μέλλοντος να το καταστήσει δυνατό).
Στις 5 Σεπτέμβρη 1906, ο 62χρονος Ludwig Boltzmann οδηγήθηκε στην αυτοκτονία, καθώς οι φυσικοί και οι φιλόσοφοι της εποχής του τον είχαν απομονώσει από παντού, λοιδορώντας τις απόψεις του. Δεν μπορούσαν να χωνέψουν και να αντιληφθούν πώς γίνεται στη φύση να αναδύονται νόμοι που δεν υπάρχουν θεμελιωδώς, και μάλιστα να έχουν μεγαλύτερη ισχύ από τους θεμελιώδεις νόμους. Βέβαια, κάποιες δεκαετίες αργότερα το έργο του όχι απλά αναγνωρίστηκε, αλλά βρίσκεται πλέον στον πυρήνα των φυσικομαθηματικών και πολυτεχνικών σχολών παγκοσμίως, αλλά και στη μέση εκπαίδευση διεθνώς.
ΥΓ1: Στη φωτογραφία ο τάφος του Boltzmann στο Κεντρικό Νεκροταφείο της Βιέννης. Πάνω του έχει χαραχτεί ο θεμελιώδης τύπος της Εντροπίας: S=k log W. Η πιο στέρεη γνώση της ανθρωπότητας.
ΥΓ2: Όσον αφορά τις μη φυσικές επιστήμες, παρόλο που είναι γενικά αποδεκτό ότι υπάρχουν νόμοι, και στην κοινωνία, και στην οικονομία, υπάρχει ακόμα ένα μεγάλο τμήμα επιστημόνων, ανεξαρτήτως ιδεολογίας, που αδυνατούν να κατανοήσουν πώς είναι δυνατόν στην κοινωνία και στην οικονομία να υπάρχουν νομοτέλειες, αφού ο κάθε άνθρωπος έχει ελεύθερη βούληση και μπορεί να δρα όπως θέλει. Θεωρούν ότι οι νομοτέλειες είναι μόνο οι μηχανιστικές νομοτέλειες του 1700, και δεν μπορούν να αντιληφθούν πως μπορεί να αναδυθούν με πιθανοκρατικό τρόπο νομοτέλειες απόλυτα στέρεες. Δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι σε ένα σύνολο χιλίων ανθρώπων εμφανίζονται φαινόμενα που δεν υπάρχουν στους δύο ανθρώπους, και πολύ περισσότερο σε ένα δισεκατομμυρίο ανθρώπους εμφανίζονται απόλυτα στέρεες κοινωνικές και οικονομικές νομοτέλειες, παρόλο που ο κάθε ένας άνθρωπος από αυτούς μπορεί να κάνει ό,τι θέλει.
Ε τι θέλετε να κάνουμε πια για να σας πείσουμε; Να αυτοκτονήσουμε και εμείς σαν τον Boltzmann;!
tinanantsou.blogspot.gr
O Αυστριακός Ludwig Boltzmann (Καθηγητής στα Πανεπιστήμια Βιέννης και Μονάχου), ήταν ίσως ο μεγαλύτερος φυσικός του 19ου αιώνα. Αυτός εισήγαγε για πρώτη φορά την θεμελιώδη και κομβική έννοια της “εντροπίας”, και θεμελίωσε όλη την επιστήμη της Θερμοδυναμικής με τους νόμους της. Ακρογωνιαίος λίθος της είναι ότι καθώς αυξάνει η πολυπλοκότητα των συστημάτων, αναδύονται νέες, πανίσχυρες νομοτέλειες, που δεν υπάρχουν στο απλό, στο θεμελιώδες επίπεδο. Και μάλιστα αυτές οι νομοτέλειες ορίζονται και οδηγούν πάντα στην αύξηση της εντροπία. Αυτό είναι ο περίφημος Δεύτερος Νόμος της Θερμοδυναμικής.
Παράδειγμα 1. Υπάρχουν τρισεκατομμυρία τρισεκατομμυρίων μόρια αέρα στο δωμάτιο που βρίσκεστε. Αυτά κινούνται με ταχύτητες ενός χιλιομέτρου το δευτερόλεπτο, και κάθε ένα από αυτά σε ένα δευτερόλεπτο συγκρούεται δισεκατομμύρια φορές με άλλα μόρια
Παράδειγμα 2. Αν αφήσω μια πέτρα να πέσει από ψηλά στο έδαφος τότε η δυναμική και κινητική της ενέργεια μεταφέρεται σε τρισεκατομμύρια μόρια του εδάφους, καθώς και σε τρισεκατομμύρια μόρια του αέρα. Με βάση τους νόμους της βασικής φυσικής, υπάρχει πάντα μια πιθανότητα να γίνει η αντίστροφη διαδικασία, δηλαδή τρισεκατομμύρια μόρια του εδάφους και του αέρα ταυτόχρονα να συγκρουστούν με την πέτρα και αυτή να πεταχτεί ψηλά προς τα πάνω. Κανένας όμως δεν έχει δει ποτέ ένα τέτοιο φαινόμενο. Γιατί ενώ είναι μεν πιθανό, έχει τόσο αδιανόητα μικρή πιθανότητα να πραγματοποιηθεί, που μπορεί να είμαστε απολύτως σίγουροι ότι δεν θα γίνει ποτέ, στον αιώνα τον άπαντα.
Τι βλέπουμε λοιπόν. Ότι οι νομοτέλειες που δεν υπάρχουν σε θεμελιώδες επίπεδο, αλλά αναδύονται πιθανοκρατικά, είναι εξίσου νομοτέλειες, έχουν την ίδια ατσαλένια ισχύ με τις “μηχανιστικές νομοτέλειες”.
Και όχι μόνο αυτό. Από όοοολη την ανθρώπινη γνώση, από όοοολες τις εποχές, από όοολες τις επιστήμες, σε κάθε τομέα, σε κάθε πεδίο, γι αυτό που είμαστε περισσότερο σίγουροι είναι η ισχύς του Δεύτερου Νόμου της Θερμοδυναμικής. Δηλαδή οτιδήποτε ξέρουμε, αλλά στην κυριολεξία οτιδήποτε ξέρουμε, μπορεί να το αλλάξει η επιστήμη του μέλλοντος. Αυτό που έχει τις λιγότερες πιθανότητες να αλλάξει είναι ο Δεύτερος Νόμος της Θερμοδυναμικής.
Δεν ισχυεί λοιπόν η κλασική ρήση του Σέρλοκ Χολμς “Αγαπητέ Γουάτσον, αν αποκλείσουμε το αδύνατο, οτιδήποτε μπορεί να συμβεί, όσο απίθανο και αν είναι”. Ο Boltzmann με την εντροπία του μας έδειξε ότι το απίθανο είναι τόσο αδιανόητα απίθανο που δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ, στον αιώνα τον άπαντα (αντίθετα το σημερινό αδύνατο μπορεί η επιστήμη του μέλλοντος να το καταστήσει δυνατό).
Στις 5 Σεπτέμβρη 1906, ο 62χρονος Ludwig Boltzmann οδηγήθηκε στην αυτοκτονία, καθώς οι φυσικοί και οι φιλόσοφοι της εποχής του τον είχαν απομονώσει από παντού, λοιδορώντας τις απόψεις του. Δεν μπορούσαν να χωνέψουν και να αντιληφθούν πώς γίνεται στη φύση να αναδύονται νόμοι που δεν υπάρχουν θεμελιωδώς, και μάλιστα να έχουν μεγαλύτερη ισχύ από τους θεμελιώδεις νόμους. Βέβαια, κάποιες δεκαετίες αργότερα το έργο του όχι απλά αναγνωρίστηκε, αλλά βρίσκεται πλέον στον πυρήνα των φυσικομαθηματικών και πολυτεχνικών σχολών παγκοσμίως, αλλά και στη μέση εκπαίδευση διεθνώς.
ΥΓ1: Στη φωτογραφία ο τάφος του Boltzmann στο Κεντρικό Νεκροταφείο της Βιέννης. Πάνω του έχει χαραχτεί ο θεμελιώδης τύπος της Εντροπίας: S=k log W. Η πιο στέρεη γνώση της ανθρωπότητας.
ΥΓ2: Όσον αφορά τις μη φυσικές επιστήμες, παρόλο που είναι γενικά αποδεκτό ότι υπάρχουν νόμοι, και στην κοινωνία, και στην οικονομία, υπάρχει ακόμα ένα μεγάλο τμήμα επιστημόνων, ανεξαρτήτως ιδεολογίας, που αδυνατούν να κατανοήσουν πώς είναι δυνατόν στην κοινωνία και στην οικονομία να υπάρχουν νομοτέλειες, αφού ο κάθε άνθρωπος έχει ελεύθερη βούληση και μπορεί να δρα όπως θέλει. Θεωρούν ότι οι νομοτέλειες είναι μόνο οι μηχανιστικές νομοτέλειες του 1700, και δεν μπορούν να αντιληφθούν πως μπορεί να αναδυθούν με πιθανοκρατικό τρόπο νομοτέλειες απόλυτα στέρεες. Δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι σε ένα σύνολο χιλίων ανθρώπων εμφανίζονται φαινόμενα που δεν υπάρχουν στους δύο ανθρώπους, και πολύ περισσότερο σε ένα δισεκατομμυρίο ανθρώπους εμφανίζονται απόλυτα στέρεες κοινωνικές και οικονομικές νομοτέλειες, παρόλο που ο κάθε ένας άνθρωπος από αυτούς μπορεί να κάνει ό,τι θέλει.
Ε τι θέλετε να κάνουμε πια για να σας πείσουμε; Να αυτοκτονήσουμε και εμείς σαν τον Boltzmann;!
tinanantsou.blogspot.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
