2025-12-21 16:04:07
του Panagiotis Perivolaris
Η κατ’ οίκον διδασκαλία επιτρέπεται και στις 50 πολιτείες των Η.Π.Α., όπου 3,7 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 18 ετών λαμβάνουν κατ’ οίκον εκπαίδευση. Τα αίτια αυτής της επιλογής ποικίλλουν και αφορούν κυρίως τη δυσπιστία των γονέων για το επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα, λόγους σχετικούς με την υγεία του παιδιού αλλά και θρησκευτικούς και ηθικούς λόγους. Κάποιες πολιτείες ορίζουν μέχρι ποια ηλικία μπορεί να συνεχιστεί αυτή η εκπαίδευση αλλά πολλές την επιτρέπουν μέχρι τη συμπλήρωση του 18ου έτους. Εκπαιδευτικοί όπως ο Τζον Χολτ υποστήριξαν, με άρθρα και βιβλία τους όπως το «Γιατί αποτυγχάνουν τα παιδιά» όχι μόνο την κατ’ οίκον διδασκαλία αλλά και τη διδασκαλία εκτός σχολικού προγράμματος, η οποία αποκαλείται unschooling, βασίζεται στα ενδιαφέροντα και την περιέργεια του ίδιου του παιδιού και κατά την εκπαίδευσή του δεν λαμβάνονται υπόψη τα επίσημα σχολικά μαθήματα. Για το Χολτ και τους υποστηρικτές του, το επίσημο σχολείο περιορίζει τη φαντασία και την προσωπικότητα του μαθητή και ένα παιδί είναι εξ ορισμού φιλομαθές και πρέπει να αφεθεί να επιλέξει όσα ενδιαφέροντα αυτό επιθυμεί και βάσει αυτών να εκπαιδευθεί.
Ο Στέφαν Μέριλ Μπλοκ, συγγραφέας του υπό έκδοση βιβλίου "Homeschooled: A Memoir" διδάχθηκε κατ’ οίκον για 4 χρόνια. Η μητέρα του πίστευε, ότι αυτή η εκπαίδευση ήταν προς το συμφέρον του, και υποστήριζε τις απόψεις του Τζον Χολτ. Για αυτή, το σχολείο ήταν ένα ακατάλληλο μέρος για το Στέφαν, ενώ για τον αδελφό του ήταν ιδανικό. Η διδασκαλία του Στέφαν περιελάμβανε ανάγνωση παιδικών βιβλίων, κυρίως του Ρόαλντ Νταλ, επισκέψεις σε βιβλιοθήκες, συγγραφή μικρών ιστοριών και ζωγραφική. Το μοναδικό μάθημα από το σχολικό πρόγραμμα ήταν τα μαθηματικά και τα διδάχθηκε δι’ αλληλογραφίας για 4 χρόνια. Ο πατέρας του εργαζόταν εντατικά και απουσίαζε τακτικά από το σπίτι. Έτσι, η μητέρα του, η οποία εκτός από φανατική ακόλουθος του Χολτ αναζητούσε ένα τρόπο για να διοχετεύσει την ενεργητικότητά της, αφού είχε σταματήσει να εργάζεται, επιδόθηκε σε αυτό, που θεωρούσε καλύτερη εκπαίδευση για το συγκεκριμένο γιό της.
Όσο καιρό ο Στέφαν διδάχθηκε κατ’ οίκον, έχασε όσους φίλους είχε κάνει έως την Τετάρτη Τάξη (η αντίστοιχη δική μας Τετάρτη Δημοτικού) και μαζί την ικανότητα να συνάπτει φιλικές σχέσεις με άλλα πρόσωπα. Έμεινε πίσω σε κάθε γνωστικό αντικείμενο, αφού εκτός από τα μαθηματικά δεν διδάχθηκε κάτι άλλο, και επιπλέον αγνοούσε τους κινδύνους έξω από το σπίτι του. Στον ελεύθερο χρόνο του, έβλεπε πολλή τηλεόραση μόνος του. Όταν κάποια στιγμή η μητέρα του ξανάρχισε να εργάζεται, η μοναξιά του έγινε ακόμα πιο έντονη. Μόνο μετά από ένα έντονο καβγά μαζί της, ο Στέφαν ξανάρχισε να πηγαίνει στο σχολείο, κάπου στη Δευτέρα Γυμνασίου, όπου ανακάλυψε, ότι ήταν πρακτικά αμόρφωτος και ακοινώνητος. Του πήρε καιρό μέχρι να καλύψει τα μαθησιακά κενά του και να ξαναχτίσει κοινωνικές σχέσεις με άλλα παιδιά.
Η κατ’ οίκον διδασκαλία θεωρήθηκε συνταγματική με απόφαση του 1972, του Ανωτάτου Δικαστηρίου των Η.Π.Α., μετά από προσφυγή γονέων Άμις οι οποίοι επιθυμούσαν να πάρουν τα παιδιά τους από το σχολείο, μετά την Ογδόη Τάξη (τη δική μας Δευτέρα Γυμνασίου) για θρησκευτικούς λόγους. Έως τότε, οι περισσότερες πολιτείες δεν είχαν θεσπίσει νόμους υπέρ αυτού του είδους εκπαίδευσης και αρκετές το θεωρούσαν παράνομο. Το 1983, ιδρύθηκε η Ένωση Νομικής Υπεράσπισης της Κατ’ Οίκον Διδασκαλίας (HSLDA), με πρωτοβουλία του Μάικλ Φάρις ο οποίος δεν έκρυψε ποτέ τις σχέσεις του με την ευαγγελική δεξιά. Η συγκεκριμένη οργάνωση ενισχύθηκε γρήγορα από υπερσυντηρητικές χριστιανικές ομάδες και κατάφερε, ώστε έως το 1994 όλες οι πολιτείες των Η.Π.Α. να επιτρέπουν την κατ’ οίκον διδασκαλία και ταυτόχρονα να μην περάσει νόμος, που επέβαλε κάθε διδάσκων ακόμα και κατ’ οίκον να διαθέτει πιστοποιητικό εκπαιδευτικής επάρκειας.
Ο Στέφαν Μέριλ Μπλοκ θεωρεί, ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα της κατ’ οίκον διδασκαλίας είναι η παντελής απουσίας ελέγχου της. Σχεδόν καμμία πολιτεία δεν διαθέτει επαρκή ελεγκτικό μηχανισμό για να τσεκάρει, αν και κατά πόσο οι γονείς διδάσκουν πραγματικά τα παιδιά και τι ακριβώς τα διδάσκουν. Κάποιες πολιτείες δεν απαιτούν καν από τους γονείς να καταθέσουν οποιοδήποτε έγγραφο, που να βεβαιώνει το περιεχόμενο της κατ’ οίκον διδασκαλίας. Σχεδόν καμμία πολιτεία δεν αποκλείει από το κατ’ οίκον διδασκαλικό έργο πρόσωπα καταδικασμένα για εγκλήματα κατά της γενετησίας ελευθερίας ανηλίκων και ελάχιστες πολιτείες έχουν θέσει ως προϋπόθεση οι γονείς να διαθέτουν έστω απολυτήριο Λυκείου για να διδάξουν. Το αποτέλεσμα είναι, ότι πολλά παιδιά αποκόπτονται κοινωνικά, δεν μαθαίνουν σχεδόν τίποτα και ουσιαστικά κακοποιούνται από τους ίδιους τους γονείς τους στα πλαίσια μιας ιδιόμορφης αλλά αντικοινωνικής και αντιπαιδαγωγικής εκπαίδευσης.
Η οργάνωση «Τα Αόρατα Παιδιά της Κατ’ Οίκον Εκπαίδευσης» ασχολείται με περιπτώσεις παιδιών, που έχουν κακοποιηθεί και παραμεληθεί από τους γονείς τους στα πλαίσια της κατ’ οίκον εκπαίδευσης. Ως κακοποίηση, εν προκειμένω, δε νοείται μόνο η φυσική και λεκτική αλλά ακόμα και η συστηματική αποκοπή ενός ανηλίκου από τη συναναστροφή με συνομηλίκους του και την επαφή του με περισσότερα γνωστικά αντικείμενα. Ο Μπλοκ, που συμμετέχει σε αυτή την οργάνωση, έχει αναφέρει, πως δεν είναι εξ ορισμού κακοποιητής κάθε γονέας, ο οποίος επιλέγει την κατ’ οίκον εκπαίδευση για τα παιδιά του. Αλλά κάθε γονέας, που διδάσκει ο ίδιος ή πληρωμένα από αυτόν πρόσωπα κατ’ οίκον τα τέκνα του, αγνοεί, ότι το σχολείο, καλό ή κακό, παραμένει ένα σημαντικό και αναντικατάστατο μέσο κοινωνικοποίησης του παιδιού, όπου αυτό μαθαίνει να συνυπάρχει και συνεργάζεται με άλλα πρόσωπα, συνομήλικα και ενήλικα, λαμβάνει μια τυπική αλλά εγκεκριμένη εκπαίδευση και έχει μια πρώτη επαφή με τον εκτός οικογενείας κόσμο. Η ίδια οργάνωση έχει καταρτίσει μια σειρά ιδεών για τη βελτίωση τουλάχιστον της κατ’ οίκον εκπαίδευσης, βασισμένων σε σημαντικό βαθμό σε ένα βρετανικό νομοσχέδιο για το ίδιο θέμα. Κυρίως, όμως, έχει επισημάνει πόσο βλαπτική είναι η απουσία ελέγχου των γονέων και κηδεμόνων, που τα παιδιά τους διδάσκονται κατ’ οίκον και πόσο επίμονα η HSLDA έχει αντιταχθεί σε κάθε νομοθετική προσπάθεια επιβολής ενός ελαχίστου ελέγχου αυτών των παιδιών και της διδασκαλίας, που αυτά λαμβάνουν.
Ο Στέφαν Μέριλ Μπλοκ περίμενε να πεθάνει πρώτα η μητέρα του για να βρει το θάρρος να μιλήσει για όσα υπέστη με την κατ’ οίκον διδασκαλία. Ο πατέρας και ο αδελφός του έπαθαν σοκ, όταν έμαθαν τι περιελάμβανε αυτή η διδασκαλία. Όσο ο ίδιος συμμετέσχε στα «Αόρατα Παιδιά της Κατ’ Οίκον Εκπαίδευσης», έμαθε για πιο φρικτές από τη δική του ιστορίες παιδιών, των οποίων η «διδασκαλία» ξεκινούσε και τελείωνε στις αγροτικές εργασίες και οι τοπικές αρχές δεν ασχολήθηκαν ποτέ μαζί τους, επειδή είχαν αρκεστεί στη βεβαίωση των γονέων τους, ότι τα παιδιά διδάσκονται κατ’ οίκον, χωρίς περαιτέρω λεπτομέρειες. Μια κατ’ οίκον διδασκαλία από εξειδικευμένο προσωπικό και στα πλαίσια του επισήμου εκπαιδευτικού προγράμματος μπορεί να αποβεί ωφέλιμη μαθησιακά για ένα παιδί αλλά ταυτόχρονα να του αποστερήσει τη δυνατότητα της συναναστροφής και της συνεργασίας, που το επίσημο σχολείο προσφέρει. Συνήθως, όμως, λίγοι έχουν την ευχέρεια να προσφέρουν μια τόσο πολύτιμη μόρφωση στα παιδιά τους μακρυά από το σχολείο. Και, βέβαια, ακόμα και μια τέτοια προσεγμένη μόρφωση κατ' οίκον δεν μπορεί να υποκαταστήσει την αξία του σχολείου :
tinanantsou.blogspot.gr
Η κατ’ οίκον διδασκαλία επιτρέπεται και στις 50 πολιτείες των Η.Π.Α., όπου 3,7 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 18 ετών λαμβάνουν κατ’ οίκον εκπαίδευση. Τα αίτια αυτής της επιλογής ποικίλλουν και αφορούν κυρίως τη δυσπιστία των γονέων για το επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα, λόγους σχετικούς με την υγεία του παιδιού αλλά και θρησκευτικούς και ηθικούς λόγους. Κάποιες πολιτείες ορίζουν μέχρι ποια ηλικία μπορεί να συνεχιστεί αυτή η εκπαίδευση αλλά πολλές την επιτρέπουν μέχρι τη συμπλήρωση του 18ου έτους. Εκπαιδευτικοί όπως ο Τζον Χολτ υποστήριξαν, με άρθρα και βιβλία τους όπως το «Γιατί αποτυγχάνουν τα παιδιά» όχι μόνο την κατ’ οίκον διδασκαλία αλλά και τη διδασκαλία εκτός σχολικού προγράμματος, η οποία αποκαλείται unschooling, βασίζεται στα ενδιαφέροντα και την περιέργεια του ίδιου του παιδιού και κατά την εκπαίδευσή του δεν λαμβάνονται υπόψη τα επίσημα σχολικά μαθήματα. Για το Χολτ και τους υποστηρικτές του, το επίσημο σχολείο περιορίζει τη φαντασία και την προσωπικότητα του μαθητή και ένα παιδί είναι εξ ορισμού φιλομαθές και πρέπει να αφεθεί να επιλέξει όσα ενδιαφέροντα αυτό επιθυμεί και βάσει αυτών να εκπαιδευθεί.
Ο Στέφαν Μέριλ Μπλοκ, συγγραφέας του υπό έκδοση βιβλίου "Homeschooled: A Memoir" διδάχθηκε κατ’ οίκον για 4 χρόνια. Η μητέρα του πίστευε, ότι αυτή η εκπαίδευση ήταν προς το συμφέρον του, και υποστήριζε τις απόψεις του Τζον Χολτ. Για αυτή, το σχολείο ήταν ένα ακατάλληλο μέρος για το Στέφαν, ενώ για τον αδελφό του ήταν ιδανικό. Η διδασκαλία του Στέφαν περιελάμβανε ανάγνωση παιδικών βιβλίων, κυρίως του Ρόαλντ Νταλ, επισκέψεις σε βιβλιοθήκες, συγγραφή μικρών ιστοριών και ζωγραφική. Το μοναδικό μάθημα από το σχολικό πρόγραμμα ήταν τα μαθηματικά και τα διδάχθηκε δι’ αλληλογραφίας για 4 χρόνια. Ο πατέρας του εργαζόταν εντατικά και απουσίαζε τακτικά από το σπίτι. Έτσι, η μητέρα του, η οποία εκτός από φανατική ακόλουθος του Χολτ αναζητούσε ένα τρόπο για να διοχετεύσει την ενεργητικότητά της, αφού είχε σταματήσει να εργάζεται, επιδόθηκε σε αυτό, που θεωρούσε καλύτερη εκπαίδευση για το συγκεκριμένο γιό της.
Όσο καιρό ο Στέφαν διδάχθηκε κατ’ οίκον, έχασε όσους φίλους είχε κάνει έως την Τετάρτη Τάξη (η αντίστοιχη δική μας Τετάρτη Δημοτικού) και μαζί την ικανότητα να συνάπτει φιλικές σχέσεις με άλλα πρόσωπα. Έμεινε πίσω σε κάθε γνωστικό αντικείμενο, αφού εκτός από τα μαθηματικά δεν διδάχθηκε κάτι άλλο, και επιπλέον αγνοούσε τους κινδύνους έξω από το σπίτι του. Στον ελεύθερο χρόνο του, έβλεπε πολλή τηλεόραση μόνος του. Όταν κάποια στιγμή η μητέρα του ξανάρχισε να εργάζεται, η μοναξιά του έγινε ακόμα πιο έντονη. Μόνο μετά από ένα έντονο καβγά μαζί της, ο Στέφαν ξανάρχισε να πηγαίνει στο σχολείο, κάπου στη Δευτέρα Γυμνασίου, όπου ανακάλυψε, ότι ήταν πρακτικά αμόρφωτος και ακοινώνητος. Του πήρε καιρό μέχρι να καλύψει τα μαθησιακά κενά του και να ξαναχτίσει κοινωνικές σχέσεις με άλλα παιδιά.
Η κατ’ οίκον διδασκαλία θεωρήθηκε συνταγματική με απόφαση του 1972, του Ανωτάτου Δικαστηρίου των Η.Π.Α., μετά από προσφυγή γονέων Άμις οι οποίοι επιθυμούσαν να πάρουν τα παιδιά τους από το σχολείο, μετά την Ογδόη Τάξη (τη δική μας Δευτέρα Γυμνασίου) για θρησκευτικούς λόγους. Έως τότε, οι περισσότερες πολιτείες δεν είχαν θεσπίσει νόμους υπέρ αυτού του είδους εκπαίδευσης και αρκετές το θεωρούσαν παράνομο. Το 1983, ιδρύθηκε η Ένωση Νομικής Υπεράσπισης της Κατ’ Οίκον Διδασκαλίας (HSLDA), με πρωτοβουλία του Μάικλ Φάρις ο οποίος δεν έκρυψε ποτέ τις σχέσεις του με την ευαγγελική δεξιά. Η συγκεκριμένη οργάνωση ενισχύθηκε γρήγορα από υπερσυντηρητικές χριστιανικές ομάδες και κατάφερε, ώστε έως το 1994 όλες οι πολιτείες των Η.Π.Α. να επιτρέπουν την κατ’ οίκον διδασκαλία και ταυτόχρονα να μην περάσει νόμος, που επέβαλε κάθε διδάσκων ακόμα και κατ’ οίκον να διαθέτει πιστοποιητικό εκπαιδευτικής επάρκειας.
Ο Στέφαν Μέριλ Μπλοκ θεωρεί, ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα της κατ’ οίκον διδασκαλίας είναι η παντελής απουσίας ελέγχου της. Σχεδόν καμμία πολιτεία δεν διαθέτει επαρκή ελεγκτικό μηχανισμό για να τσεκάρει, αν και κατά πόσο οι γονείς διδάσκουν πραγματικά τα παιδιά και τι ακριβώς τα διδάσκουν. Κάποιες πολιτείες δεν απαιτούν καν από τους γονείς να καταθέσουν οποιοδήποτε έγγραφο, που να βεβαιώνει το περιεχόμενο της κατ’ οίκον διδασκαλίας. Σχεδόν καμμία πολιτεία δεν αποκλείει από το κατ’ οίκον διδασκαλικό έργο πρόσωπα καταδικασμένα για εγκλήματα κατά της γενετησίας ελευθερίας ανηλίκων και ελάχιστες πολιτείες έχουν θέσει ως προϋπόθεση οι γονείς να διαθέτουν έστω απολυτήριο Λυκείου για να διδάξουν. Το αποτέλεσμα είναι, ότι πολλά παιδιά αποκόπτονται κοινωνικά, δεν μαθαίνουν σχεδόν τίποτα και ουσιαστικά κακοποιούνται από τους ίδιους τους γονείς τους στα πλαίσια μιας ιδιόμορφης αλλά αντικοινωνικής και αντιπαιδαγωγικής εκπαίδευσης.
Η οργάνωση «Τα Αόρατα Παιδιά της Κατ’ Οίκον Εκπαίδευσης» ασχολείται με περιπτώσεις παιδιών, που έχουν κακοποιηθεί και παραμεληθεί από τους γονείς τους στα πλαίσια της κατ’ οίκον εκπαίδευσης. Ως κακοποίηση, εν προκειμένω, δε νοείται μόνο η φυσική και λεκτική αλλά ακόμα και η συστηματική αποκοπή ενός ανηλίκου από τη συναναστροφή με συνομηλίκους του και την επαφή του με περισσότερα γνωστικά αντικείμενα. Ο Μπλοκ, που συμμετέχει σε αυτή την οργάνωση, έχει αναφέρει, πως δεν είναι εξ ορισμού κακοποιητής κάθε γονέας, ο οποίος επιλέγει την κατ’ οίκον εκπαίδευση για τα παιδιά του. Αλλά κάθε γονέας, που διδάσκει ο ίδιος ή πληρωμένα από αυτόν πρόσωπα κατ’ οίκον τα τέκνα του, αγνοεί, ότι το σχολείο, καλό ή κακό, παραμένει ένα σημαντικό και αναντικατάστατο μέσο κοινωνικοποίησης του παιδιού, όπου αυτό μαθαίνει να συνυπάρχει και συνεργάζεται με άλλα πρόσωπα, συνομήλικα και ενήλικα, λαμβάνει μια τυπική αλλά εγκεκριμένη εκπαίδευση και έχει μια πρώτη επαφή με τον εκτός οικογενείας κόσμο. Η ίδια οργάνωση έχει καταρτίσει μια σειρά ιδεών για τη βελτίωση τουλάχιστον της κατ’ οίκον εκπαίδευσης, βασισμένων σε σημαντικό βαθμό σε ένα βρετανικό νομοσχέδιο για το ίδιο θέμα. Κυρίως, όμως, έχει επισημάνει πόσο βλαπτική είναι η απουσία ελέγχου των γονέων και κηδεμόνων, που τα παιδιά τους διδάσκονται κατ’ οίκον και πόσο επίμονα η HSLDA έχει αντιταχθεί σε κάθε νομοθετική προσπάθεια επιβολής ενός ελαχίστου ελέγχου αυτών των παιδιών και της διδασκαλίας, που αυτά λαμβάνουν.
Ο Στέφαν Μέριλ Μπλοκ περίμενε να πεθάνει πρώτα η μητέρα του για να βρει το θάρρος να μιλήσει για όσα υπέστη με την κατ’ οίκον διδασκαλία. Ο πατέρας και ο αδελφός του έπαθαν σοκ, όταν έμαθαν τι περιελάμβανε αυτή η διδασκαλία. Όσο ο ίδιος συμμετέσχε στα «Αόρατα Παιδιά της Κατ’ Οίκον Εκπαίδευσης», έμαθε για πιο φρικτές από τη δική του ιστορίες παιδιών, των οποίων η «διδασκαλία» ξεκινούσε και τελείωνε στις αγροτικές εργασίες και οι τοπικές αρχές δεν ασχολήθηκαν ποτέ μαζί τους, επειδή είχαν αρκεστεί στη βεβαίωση των γονέων τους, ότι τα παιδιά διδάσκονται κατ’ οίκον, χωρίς περαιτέρω λεπτομέρειες. Μια κατ’ οίκον διδασκαλία από εξειδικευμένο προσωπικό και στα πλαίσια του επισήμου εκπαιδευτικού προγράμματος μπορεί να αποβεί ωφέλιμη μαθησιακά για ένα παιδί αλλά ταυτόχρονα να του αποστερήσει τη δυνατότητα της συναναστροφής και της συνεργασίας, που το επίσημο σχολείο προσφέρει. Συνήθως, όμως, λίγοι έχουν την ευχέρεια να προσφέρουν μια τόσο πολύτιμη μόρφωση στα παιδιά τους μακρυά από το σχολείο. Και, βέβαια, ακόμα και μια τέτοια προσεγμένη μόρφωση κατ' οίκον δεν μπορεί να υποκαταστήσει την αξία του σχολείου :
tinanantsou.blogspot.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Τι να κάνουμε τις γιορτές με τα παιδιά μας ;
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
